Het blijft onrustig rond minister van Justitie Marc Verwilghen. Hij kreeg vorige week opnieuw dagenlang de wind van voren.
Zowel in gerechtelijke als politieke cenakels wordt sinds enkele weken gefluisterd dat Patrick Vandenbruwaene, de kabinetschef van minister van Justitie Marc Verwilghen (VLD), zijn ontslag heeft gegeven of gekregen. Hij zou hoe dan ook worden vervangen.
Het gerucht werd eind vorige week door zowel de kabinetschef zelf als door enkele van zijn medewerkers ontkend. Zij beweerden zelfs niks van die aard te hebben gehoord. Vreemd, want mogelijke opvolgers zijn inmiddels al – zelfs door de minister – gepolst.
Sommigen beweren dat de minister en zijn kabinetschef het oneens zijn over het gevoerde en het te voeren beleid. Anderen menen te weten dat de kabinetschef ervan verdacht wordt het Veiligheids- en Detentieplan voortijdig aan Knack te hebben doorgespeeld. Het plan werd op maandag 10 januari door de minister voorgesteld. Maar de woensdag ervóór was het al in dit blad onthuld en vooral door professor Cyrille Fijnaut (KULeuven) fel bekritiseerd. Vorige week sloten bijna alle kranten en de justitietenoren van meerderheid én oppositie zich bij die kritiek aan.
Verwilghens plan werd – zo goed als buiten het zicht van zijn kabinetschef – bijeengeschreven door VLD- en privé-veiligheidsadviseur professor Marc Cools. De krantencommentatoren noemen het “veel te ingewikkeld, veel te allesomvattend, veel te filosofisch”. Of zelfs ” inapplicable, vu sa complexité“. Of nog “aan de ene kant te rijk (…) aan de andere kant te arm. Omdat er met geen woord gerept wordt over het geld waarmee alles betaald moet worden.”
De CVP-kopstukken Stefaan De Clerck en Tony Van Parys noemen het plan zonder meer “een babbelbox” en bekritiseren, net als VU-voorzitter Geert Bourgeois, de voorgestelde privatisering van een aantal orde- en rechtshandhavingsdiensten. Ook het repressieve karakter van sommige voorstellen wordt met een scheef oog bekeken. De algemene kritiek wordt bovendien gedeeld door Fred Erdman (SP) en Jef Tavernier (Agalev) en dat stemt de paars-groene meerderheid tot nadenken.
Maar zoals Verwilghen tijdens de voorstelling van zijn Veiligheids- en Detentieplan beklemtoonde, is het “een werkdocument” en is niks “te nemen of te laten”. Verwacht wordt dat alle betrokkenen binnen de drie maanden hun commentaar geven.
Intussen rijzen ook alsmaar meer vragen omtrent de manier waarop Verwilghen op 23 en 24 december 1999 zijn injunctierecht ten overstaan van de Brusselse procureur-generaal en procureur des konings inriep om ‘Jean-Michel’ Nihoul opnieuw te laten opsluiten. Sindsdien liet de Commissie voor Voorwaardelijke Invrijheidsstellingen (VI), die Nihoul al op 16 december onder voorwaarden had vrijgelaten, hem op 11 januari opnieuw gaan en floot zij op die manier Verwilghen terug. Nihoul heeft nu eenmaal het vereiste deel uitgezeten van de straf waartoe hij was veroordeeld na financieel gesjoemel. En hij is sinds 22 januari 1997 als verdachte in de Dutroux-affaire niet langer aangehouden: bij gebrek aan nieuwe beschuldigingen. Nihoul en zijn advocaten willen het hier niet bij laten en hebben aangekondigd dat zij een klacht zullen indienen tegen de Belgische staat, in de persoon van de minister van Justitie, wegens onrechtmatige aanhouding en andere mogelijke uitschuivers.
PARTIJPOLITIEK
Klachten zijn er ook over de jongste benoemingen, door minister Verwilghen, in de magistratuur en het notariaat. Daniëlle Reynders, zus van minister van Financiën Didier Reynders (PRL), is benoemd tot voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg in Luik. Op 24 december leidde dit tot een nooit eerder geziene betoging van advocaten en magistraten. En vorige week woensdag zorgde die benoeming voor een al even zeldzame diatribe. Bij de eedaflegging van Daniëlle Reynders wees Emmanuel Caprasse, kamervoorzitter van het Hof van Beroep in Luik, erop dat noch het hof noch de provincieraad haar als eerste kandidate hadden voorgedragen en dat haar benoeming vragen opriep omtrent ” la nouvelle culture politique, notamment en matière de dépolitisation des nominations au sein du pouvoir judiciaire“. Caprasse voegde er nog aan toe dat het hof “de afstand betreurde die sommigen houden tussen hun beweringen en hun daden…”.
Minister Reynders was zijn zus eerder al bijgesprongen in een radioprogramma. Hij noemde er de benoemingsprocedures in de magistratuur “volledig verouderd”. Die zullen door de installatie van de Hoge Raad voor de Justitie binnenkort helemaal anders verlopen.
Ook de benoemingen van notarissen zouden objectiever moeten gebeuren zodra de benoemingscommissies over enkele maanden geïnstalleerd zijn. Intussen heeft Verwilghen ook bij de benoeming van een aantal notarissen al gebroken met de traditie, die wil dat notarissen worden opgevolgd door afstammelingen of trouwe medewerkers. Verwilghen heeft daar in enkele gevallen niet langer rekening mee gehouden en dat wordt hem kwalijk genomen. Naar aanleiding van Bourgeois’ interpellatie schrijven misnoegde notarissen de minister van Justitie zelfs lokaal politieke motieven toe. En zo heeft de minister er nog een probleem bij.
Frank De Moor
