De Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble is een zwaargewicht in EU-kringen. Zijn recept om het euroscepticisme te bestrijden? Een Europese ‘supercommissaris’ die lidstaten kan bestraffen als ze budgettair over de schreef gaan.
Voedt zo’n supercommissaris, die de EU-begrotingsregels moet afdwingen, niet juist het euroscepticisme?
WOLFGANG SCHÄUBLE: Nee, integendeel. We hebben nu Europese regels, maar geen doeltreffend middel om ze te doen respecteren. Het resultaat daarvan zagen we al in de jaren negentig, toen de Duitse bondskanselier Gerhard Schröder en de Franse president Jacques Chirac besloten om het niet te nauw te nemen met de Europese afspraak om het tekort op hun nationale begroting niet boven de drie procent van het bbp te laten uitkomen. Het is net op die manier dat men het vertrouwen schaadt, ook bij de kiezers.
De EU die nationale regeringen dicteert hoe ze hun begroting moeten opstellen, zal de kiezer dat wel aanvaarden?
SCHÄUBLE: Bij de concurrentieregels gaat dat toch ook zo! We zijn het eens geworden over regels omdat we een gemeenschappelijke markt hebben. Die hebben we met z’n allen geratificeerd, nu houden we ons daaraan. Waartoe zijn er anders regels, als ze niet hoeven te worden gerespecteerd?
U wil euroscepticisme bestrijden door Europa meer macht te geven? Klinkt paradoxaal.
SCHÄUBLE: De mensen zijn toch niet tegen Europa. Alleen begrijpen ze niet precies wat de EU eigenlijk doet. Dat moet men uitleggen. Misschien helpen grote crisissen ons zelfs om het enthousiasme over het Europese project weer te doen groeien. In Duitsland is het vertrouwen in de euro tijdens de crisis stelselmatig toegenomen.
Toont de electorale opmars van eurosceptische partijen niet dat de EU aan overtuigingskracht heeft ingeboet?
SCHÄUBLE: Als de nood het hoogst is, is de redding nabij. Wellicht zal nu bij de grote meerderheid van de democratische krachten de vaste wil toenemen om meer werk te maken van Europa.
We moeten Europa efficiënter maken. Ik weet dat een aanpassing van de EU-verdragen vandaag moeilijk ligt, maar dat we het eens zouden worden over een bankenunie, geloofden de meeste experten aanvankelijk ook niet. Toch hebben we een oplossing gevonden die door iedereen wordt gedragen.
U wil het economische model van de EU en haar waarden van openheid en tolerantie ook buiten Europa promoten?
SCHÄUBLE: Zeker. Soft power is in een globaliserende wereld zeer belangrijk. Wij Europeanen moeten begrijpen dat we veel aantrekkelijker en sterker zijn dan velen denken. We hebben meer zelfbewustzijn nodig. Europa heeft wel degelijk een globale missie.
Die soft power heeft Rusland niet belet om de Krim te annexeren.
SCHÄUBLE: Hadden we militair moeten ingrijpen? Dat wil toch niemand. Op termijn zal blijken dat Rusland op de Krim een foute weg is opgegaan.
© Der Spiegel
‘We hebben Europese regels, maar geen doeltreffend middel om ze te doen respecteren.’
