De eenheidsmunt zet Europa onder druk.

Op 5 oktober komen de Europese staatshoofden en regeringsleiders in het Ierse Dublin bijeen voor een extra Europese top. Daar krijgen ze nota’s voorgeschoteld, waaruit een schuchter herstel blijkt van de Europese economieën. Wellicht ontvangen ze ook een overzicht van de begrotingen voor volgend jaar van de lidstaten. Als die ietwat volledig zijn, zal duidelijk worden dat de EMU-kandidaten (afgezien van Luxemburg) slechts met de hakken over de sloot van de begrotingsnorm van Maastricht geraken. Volgens die norm moet het begrotingstekort volgend jaar dalen tot maximum drie procent van het bruto binnenlands product. De Europese leiders zullen in Dublin merken dat alle lidstaten fortuinen op sociale uitgaven besparen, een onderlinge concurrentiespiraal opzetten met kortingen op sociale bijdragen en versoepelingen aan de arbeidsregelingen en vooral dat de werkloosheid overal blijft stijgen (met uitzondering van Nederland dat zijn legers uitzendkrachten en deeltijdwerkers als voltijdsen telt en zijn langdurig werklozen naar de arbeidsongeschiktheid stuurt).

De EMU-oekaze om het begrotingstekort in te dijken, stelt alle Europese lidstaten voor de problemen die de Belgen al een hele tijd kennen : hogere lasten en nieuwe besparingen.

Vandaar dat het geloof van de bevolking in de toekomst wankelt. De Franse regering van Alain Juppé geraakte daardoor zelfs in paniek. Om het vertrouwen van zijn citoyens en citoyennes te ondersteunen, kondigde de premier voor volgend jaar een verlaging van vooral de inkomensbelasting aan met 150 miljard (Belgische) frank, en met 450 miljard frank over een periode van vijf jaar. De consumenten zullen eindelijk eens gaan consumeren en zo de zwakke economie aanzwengelen, luidt de redenering van Matignon. Dat is zeer nodig, want zonder een betere economie haalt Parijs Maastricht niet. Wat meteen de hele EMU in crisis brengt, want zonder Frankrijk is een Europese muntunie zinloos.

De Fransman in de straat blijkt echter andere rekeningen te maken. Hij heeft al ontdekt dat de accijnzen op tabak, alcohol en brandstof omhoog gaan, een reeks populaire belastingvrijstellingen sneuvelen, de sociale bijdragen van de werknemers klimmen en waarschijnlijk ook nog de lokale belastingen verhogen. De belastingverlaging van Juppé verliest daardoor zijn effect. En bovendien kondigt de regering straks nieuwe besparingen aan. De Franse vakbonden maken zich dan ook op voor een nieuw protest.

Ook de Duitse bondskanselier Helmut Kohl gaat onder het protest gebukt. Zopas betoogde een kwart miljoen Duitsers tegen de besparingsplannen van Bonn. Duitsland boert nu weliswaar economisch beter, maar dat is nog niet weinig te danken aan de uitzonderlijke verhoging van de openbare bestedingen. Lang kan die geldstroom niet aanhouden, want zonder harde besparingen haalt ook Duitsland de EMU-begrotingsnorm niet.

Goed nieuws voor de economie houdt overigens niet noodzakelijk goed nieuws voor de werkgelegenheid in : de werkloosheid blijft snel stijgen. Hoewel kanselier Kohl sneert dat ?betogingen geen banen scheppen?, staan er nog meer manifestaties op het programma. Kohl kreeg van de machtige overheidsvakbond een hete herfst aangekondigd.