Honderden afgestudeerde piloten, die zware leningen moeten afbetalen, vonden al eerder geen werk meer.

De crash van Sabena is ook een fatale klap voor de 250 afgestudeerde piloten, die al een of twee jaar op zoek zijn naar een eerste job. Zij hebben zich gegroepeerd in de Job Seekers en de Abepa ( Available Belgian Pilots Association). Het gaat om jongeren die eind jaren negentig, in de tijd van volle expansie, aan hun opleiding begonnen. De opleiding aan de Sabena Flight Academy, die grotendeels in het Amerikaanse Arizona plaatsvindt, kost ongeveer drie miljoen frank. Job Seeker Steven Plaizier: ‘De staat geeft geen enkele beurs of subsidie, maar incasseert wel 21 procent belastingen _ zo’n half miljoen frank per student.’

De Sabena Flight Academy praat de studenten een lening aan, vooral bij de KBC, die ze de volgende jaren tegen ongeveer 35.000 frank per maand moeten terugbetalen. Plaizier: ‘Ze verzekerden ons dat we met hun diploma gegarandeerd werk zouden krijgen bij Sabena of elders.’ De nationale luchtvaartmaatschappij neemt sinds vorig jaar evenwel geen mensen meer in dienst. En buitenlandse bedrijven blijken vaak geen genoegen te nemen met de schamele 250 vlieguren, die de Belgen tijdens hun opleiding kregen, zegt Plaizier. Erger nog: soms wordt de Belgische pilotenlicentie elders gewoon niet aanvaard. Het allerergste is nog dat veel afgestudeerden sindsdien hun licentie weer verloren hebben omdat ze de regelmatig vereiste tests en simulatoroefeningen (wat een paar honderdduizend frank per jaar kost) niet konden financieren. Er zijn zelfs al verhalen van ouders die zich borg stelden voor leningen en daarna hun huis moesten verkopen.

De meeste afgestudeerde piloten stonden tot vorige week op de beruchte wachtlijst van Sabena. Andere luchtvaartbedrijven werkten de voorbije jaren vaak liever met buitenlandse offshore-piloten, die in België geen belasting betalen en soms de helft goedkoper zijn. De maatschappij Ryanair, die vanuit Charleroi opereert en wel nog uitbreidt, heeft tot nu toe geen Belgische piloten aangenomen. Ryanair, dat van het Waalse Gewest enorme subsidies krijgt, stelt nu ook een wachtlijst samen. Elke sollicitatie kost 250 pond of ruim 15.000 frank, en daarna moet 15.000 pond (zowat een miljoen frank) opgehoest worden voor een specifieke vliegtuigtraining.

De Belgische pilotenopleiding is niet eens erkend als onderwijs van het hogere type, zodat de Job Seekers op de gewone arbeidsmarkt alleen hun diploma van het middelbaar onderwijs kunnen gebruiken. Steven Plaizier: ‘De toestand is onhoudbaar. Heel wat Job Seekers zijn er financieel onderdoor gegaan. En nu kunnen we het helemaal vergeten, nu er vele honderden piloten van Sabena en City Bird bijkomen, die wél ervaring en veel vlieguren hebben. Wij voelen ons bedrogen.’