President Traian Basescu ontsnapte vorig jaar maar net aan zijn afzetting. Toch zoekt hij nu weer de confrontatie.
Roemenië moet na de val van de liberaaldemocraat Emil Boc (PDL) op zoek naar een nieuwe regering. Boc is een partijgenoot van Basescu. Niet de kandidaat van de links-liberale oppositie werd door de president gevraagd om een overgangsregering te vormen, maar een raadgever van de nationale bank, de onafhankelijke technocraat Lucian Croitoru. De verenigde oppositie van sociaaldemocraten (PSD) en liberalen (PNL) was nochtans duidelijk. Zij schoof burgemeester Klaus Johannis van Sibiu naar voren. Johannis behoort tot de Duitstalige minderheid in Roemenië, en wordt in staat geacht om ook minderheidspartijen, zoals die van de Hongaren of de Roma, bij het beleid te betrekken. Dat Johannis ook bestuurder is in een stad waar de zoon van dictator Nicolae Ceausescu vroeger de plak zwaaide, versterkt zijn geloofsbrieven.
Maar net de val van de dictatuur in 1989 zadelde Roemenië op met een trauma en een machtsstrijd. Het trauma is de nooit uitgeklaarde rol die de geheime dienst Securitate speelde. Die steunde destijds met Ion Iliescu een vertrouweling van Ceausescu voor het presidentschap. De machtsstrijd heeft met de omvangrijke corruptie te maken, die alle geledingen van de samenleving heeft aangetast. Samen met Bulgarije is Roemenië onlangs nog de mantel uitgeveegd door de Europese Unie, omdat die landen er niet in slagen om de maffia onder controle te krijgen.
Het zijn dus nu de rentmeesters van de republiek, die door de Europese Unie in 2007 om politieke redenen aan de borst werd gedrukt, die elkaar het licht in de ogen niet gunnen. De val van de regering komt op een uitermate slecht moment. Het Internationaal Muntfonds (IMF) stuurt straks waarnemers om na te gaan of de geëiste besparingen zijn uitgevoerd. Anders mag Roemenië een kruis maken over de voorwaardelijk toegekende tweede schijf (1,9 miljard euro) van een lening die bij elkaar 12,3 miljard euro beloopt. Het land heeft dat geld nodig. De economie is met 8 procent gekrompen, de werkloosheid loopt op en tot volgend jaar wordt er nauwelijks groei verwacht.
Het IMF kan maar aan de slag als er een regering is geïnstalleerd. Of Croitoru binnen tien dagen een nieuwe ploeg op de been kan brengen, is hoogst twijfelachtig. Mislukt hij, dan moet Basescu toch bij de machtigste hofmeier te biechten: PNL-voorzitter Crin Antonescu. De man die hem bij de presidentsverkiezingen van 22 november uitdaagt. ‘Als ik het haal, benoem ik Johannis meteen tot premier’, beet Antonescu van zich af. Het IMF stelt zijn bezoek dus beter nog even uit. Er loeren nog te veel wolven naar het slot van graaf Dracula. Ook Sibiu ligt in Transsylvanië.
Lukas De Vos
