Een Vlaming lag mee aan de basis van de ontwikkeling van het wereldwijde web.

Een van de argumenten die medewerkers van het CERN steevast opvoeren om erop te wijzen dat elementaire deeltjesfysica ook praktisch nut kan hebben, is het feit dat het wereldwijde web in het CERN het levenslicht zag. Het ontstond in 1990 als een gevolg van de inspanningen van twee informatici om de documentatie van het CERN door middel van hyperteksten – links tussen verschillende bestanden – op een logische manier digitaal te ordenen. De toepassing van dit principe op het internet leidde als vanzelf tot het ontstaan van het wereldwijde web: een digitale wereld die relevante verbanden tussen uiteenlopende bronnen van informatie legt.

Een van de twee grondleggers van het web is de Vlaming Robert Cailliau, die zijn ervaringen publiceerde in het onlangs verschenen boek How the Web was Born (Oxford University Press). Cailliau zag onmiddellijk de grote voordelen die een computer voor het verspreiden van informatie bood: een computernetwerk maakt het mogelijk om bijna kosteloos grote hoeveelheden digitaal opgeslagen informatie te vermenigvuldigen en te verspreiden. Dat heeft voor- en nadelen. Zo is het bijna onmogelijk geworden om het web te sturen. Er zijn geen grenzen meer, en dat heeft negatieve gevolgen – de verspreiding van kinderporno is het meest voor de hand liggende voorbeeld.

Cailliau is dan ook voorstander van een zekere vorm van regulering van wat er op het web gebeurt. Er is nu een globale economie, een globaal netwerk, maar er is nog altijd geen globaal juridisch systeem. Zolang er geen globale regels voor het gebruik van het web komen, zijn surfers kwetsbaar voor aanvallen van malafide personen. Cailliau denkt ook dat het verstandig zou zijn om een klein bedrag te betalen voor elke webpagina die gedownload wordt, om de afhankelijkheid van bijvoorbeeld reclame te minimaliseren. Daartoe zou een soort van elektronisch geld voor cash betaling moeten worden ontwikkeld.

Het ontstaan van het wereldwijde web stond in de sterren geschreven. Als het niet in het CERN was geweest, was het elders gebeurd. De Britse telefoniereus British Telecom claimt dat het de eerste was om het web te ontwikkelen en heeft een octrooiaanvraag ingediend op het idee van de hyperlinks. Maar Cailliau en het CERN hebben dat nooit gedaan. Het druist in tegen de filosofie van het web. En de nieuwe communicatietechnologie is zo verschillend van alles wat ooit tevoren werd gemaakt dat het concept van octrooien achterhaald is.

Dirk Draulans