De beschermengelen van Total

De fiscus heeft nooit onderzocht of Total België in zijn handel met de Bermuda's verrekenprijzen fiscaal correct heeft toegepast. © IMAGEGLOBE
Ingrid Van Daele
Ingrid Van Daele Ingrid Van Daele is redacteur bij Knack

Als Total België aan een belastingcontrole zou worden onderworpen, kan dat de staatskas een miljard euro opleveren in vijf jaar tijd.

Vorige zomer drukten topambtenaren van Financiën een zeer gunstige fiscale regeling door voor Total België ( Knack van 2 maart 2011). De bevoegde Dienst Voorafgaande Betalingen (DVB) besliste toen dat de activiteiten van het Bermudaanse bedrijf van Total, Total International Ltd, waar Total België zijn petroleum aankoopt, niet beschouwd kunnen worden als ‘een artificiële constructie’. Bijgevolg zullen op basis van die ruling de aankoopsommen voor olie door Total België aan de Bermuda’s als beroepskosten aanvaard worden, en zou Total België vijf jaar lang geen belastingen hoeven te betalen op dit bedrag. In 2009 liep de aankoopsom op tot 6,5 miljard euro.

Minister van Financiën Didier Reynders (MR) kreeg verschillende parlementaire vragen over de kwestie – onder meer van Guy Mathot (PS), Dirk Van der Maelen (SP.A) en Hagen Goyvaerts (VB) in de Kamer en van Vanessa Matz (CDH) in de Senaat – die hij op een voor hem ongebruikelijk grove manier beantwoordde.

Daarbij viel op dat hij om de hete brij draaide bij de issue van de transfer pricing of verrekenprijzen. Een fiscaal element dat in de sector van de petroleum nochtans de nodige aandacht verdient. Verrekenprijzen ontstaan wanneer filialen van multinationale bedrijven onderling handel drijven, en daarbij voor de verkochte goederen een hogere prijs aanrekenen dan die op de concurrentiële markt. Zoals we eerder vermeldden in Knack heeft de fiscus nooit onderzocht of Total België in zijn handel met de Bermuda’s het principe van de verreken-prijzen fiscaal correct heeft toegepast.

Toch is het niet te laat, en sluit ook de ruling juridisch gezien een dergelijke controle niet uit. De vraag van Total aan de rulingdienst beperkt zich immers tot de fiscale aftrekbaarheid van de betalingen van Total België aan Total op de Bermuda’s (artikel 198, 1e alinea, 10°). Nergens is een verwijzing of vergrendeling opgenomen van artikel 26 van het Wetboek van Inkomstenbelastingen, dat de fiscus de mogelijkheid biedt om een controle op de verrekenprijzen uit te oefenen. Een controle die de schatkist gigantisch veel geld zou kunnen opbrengen.

Een kleine rekensom. Stel dat Total op de Bermuda’s zijn petroleum kan aankopen tegen 50 dollar op basis van zijn langetermijncontracten, en die verkoopt aan Total België tegen 100 dollar, terwijl Total België de petroleum rechtstreeks op de markt zou kunnen kopen voor 70 dollar, dan bedraagt de fiscaal onterechte winst (de verrekenprijs) voor Total op de Bermuda’s 30 dollar, of 30 procent van de aankoopprijs in België.

Zelfs bij een lagere winst van bijvoorbeeld 20 procent, zou dat voor de 6,5 miljard dollar van 2009 gaan over 1,3 miljard dollar. Een bedrag dat belast zou moeten worden tegen 33 procent, of omgerekend voor 430 miljoen dollar (300 miljoen euro). In vijf jaar tijd zou een controle van de verrekenprijzen de staatskas zo 1,5 miljard euro kunnen opleveren.

Waarom geeft Didier Reynders nu voor de Kamer en de Senaat niet onomwonden toe dat een controle op de verrekenprijzen nog altijd mogelijk is? Tenzij het doel van de ruling was om onrechtstreeks elke controle te vergrendelen, is dat nochtans een voor de hand liggende mogelijkheid.

Maar dan rijst natuurlijk de vraag waarom de ruling zo snel moest worden doorgedrukt en niet gepubliceerd mocht worden. Waarom werd, tegen het advies van de dienst Inkomstenbelastingen Internationaal van de fiscale administratie in een ruling afgesloten voor een reeds bestaande fiscale transactie met belastingparadijzen (zie verslag Rekenhof ‘Internationale samenwerking van de Belgische belastingdiensten’, 2 februari 2011, p. 32). En waarom wimpelde de minister het voorstel van de Dienst Voorafgaande Beslissingen af, om in de Commissie Financiën gehoord te worden, zoals bronnen binnen de fiscale administratie bevestigen?

Een ding staat vast: wie het aandurft om alsnog een controle op de verrekenprijzen bij Total uit te voeren, zal de wet op de belastingparadijzen dan toch nog enige betekenis geven.

Ingrid Van Daele

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content