Ook meester Walter Muls wacht al ruim twee jaar op een psychiatrisch verslag.

Muls is formeel: hij heeft vorige week niet gevraagd om de reconstructie stop te zetten omdat Agnes Pandy het niet meer aankon. “Ik las in de krant dat de reconstructie zou worden gebruikt om mijn cliënte door psychiaters te laten observeren. En daarvoor dient een reconstructie niet. Dus heb ik op dinsdagmiddag een brief naar de onderzoeksrechter gestuurd. De teneur van die brief was: àls het zo is dat de reconstructie op die manier wordt misbruikt, vraag ik u om ermee te stoppen.” Inzake de toerekeningsvatbaarheid van zijn cliënte is Muls al even formeel: “De talloze gesprekken die ik al met haar heb gehad, zijn heel normale gesprekken.”

Wat was uw reactie toen het parket vorige week zei dat zowel Andras als Agnes Pandy ontoerekeningsvatbaar zouden worden verklaard?

Walter Muls: Ongeloof.

Als uw cliënte ontoerekeningsvatbaar wordt verklaard, vervalt haar bekentenis dan niet?

Muls: Dat zou kunnen, maar niet noodzakelijk. Als men iemand niet gelooft, bijvoorbeeld omdat men vermoedt dat hij of zij de echte dader in bescherming wil nemen, moet men hem of haar vrijspreken. En als zo iemand hulp nodig heeft, moet men colloqueren, en dat is een burgerlijke procedure. Internering kan alleen als de Raadkamer overtuigd is van de schuld van de verdachte, maar oordeelt dat die zich op het ogenblik van de feiten, of ook vandaag nog, in een staat van krankzinnigheid bevindt. Maar het is niet omdat op het ogenblik van de feiten uw wil is uitgeschakeld, dat u daarom ontoerekeningsvatbaar bent.

Is het mogelijk dat uw cliënte haar verhaal verzonnen heeft?

Muls: Dat kan ik mij moeilijk inbeelden. Zij is zeer discreet, zij is geen praatvaar, zij zoekt ook geen publiciteit. Nogmaals: wij voeren al meer dan twee jaar zeer geregeld gesprekken met elkaar. Ik zit al dertien jaar in dit vak, dus ik zou het toch vrij snel in de gaten hebben als iemand fantaseert. Ik vraag trouwens ook al twee jaar om een psychiatrisch verslag, zodat de Raadkamer zich een idee zou kunnen vormen van mijn cliënte. Maar ik wacht nog op de eerste letter.

Meteen na de aanhouding van Pandy zei de onderzoeksrechter al dat er snel zo’n verslag moest komen.

Muls: Dat is ook normaal. In deze zaak zijn er van meet af aan drie mensen aangesteld om zo’n verslag te maken. Waarom het nu pas komt? Dat vraag ik mij dus ook af.

Nogal wat waarnemers verwachten dat vader Pandy zal worden veroordeeld door een jury en dat Agnes veel kans maakt om te worden vrijgesproken.

Muls: Zij maakt inderdaad een kans. Als bewezen wordt dat zij handelde onder een dwang die zij niet kon weerstaan, moet zij worden vrijgesproken.

U gaat voor de vrijspraak.

Muls: Ik zal voor de vrijspraak gaan. De jury moet ook vrijspreken bij twijfel of als er een gebrek aan bewijzen is.

Harde materiële bewijzen zijn er niet.

Muls: Voor zover ik het zie niet. Maar anderzijds, en dat is ook nog steeds de stelling van het parket: behalve de verklaringen van mijn cliënte is er ook het feit dat geen van de verdwenen familieleden inmiddels is komen opdagen. Ondanks de mediabelangstelling overal ter wereld.

Dat is volgens meester Diependaele een zwak argument.

Muls: Het is het argument waar het parket mee werkt.

Vindt u ook dat het proces al in de media is gevoerd?

Muls: Nee. De media hebben noodzakelijkerwijze de mosterd ergens vandaan gehaald: onder meer via lekken, die al dan niet correct zijn. Daarnaast werkt de pers met de informatie die door het parket wordt verspreid. Maar natuurlijk geeft parketwoordvoerder Jos Colpin maar een deel van de informatie, om het geheim van het onderzoek niet te schenden.

Volgens meester Diependaele is hij vorige week over de schreef gegaan.

Muls: Het zou kunnen dat Colpin de grens al overschreden heeft – daar zal later over geoordeeld worden. Maar als Colpin zegt dat het parket aan internering denkt, dan is mijn reactie: als dat effectief zo is, dan zitten we met een probleem, want dan maakt hij dingen bekend die wij als verdediging nog niet kennen.

Dus nogmaals: is Andras Pandy al niet veroordeeld door parket, pers en publieke opinie? In het zeer hypothetische geval dat hij straks wordt vrijgesproken, zal iedereen denken dat de doofpot weer op tafel staat.

Muls: Het zou kunnen dat de jury zich laat beïnvloeden door wat er al is geschreven. Maar ik denk dat een jury die alle getuigen gaat horen, meer weet dan een journalist. Als ik een assisenzaak volg en er dan in de krant over lees, denk ik soms: tiens, die journalist heeft blijkbaar iets anders gezien en gehoord als ik. Ik denk dat dat ook de reactie van de jury zal zijn.

Agnes Pandy heeft haar vader al in 1992 aangegeven. Daarna was hij nog vijf jaar op vrije voeten. Als hij een koelbloedige moordenaar is, kan men zich de cruciale vraag stellen: waarom zijn die anderen dood en leeft Agnes nog?

Muls: Ja, dat is een cruciale vraag. Ik ga antwoorden met een andere vraag: zijn er geen pogingen ondernomen om haar te straffen? Dieper kan ik daar niet op ingaan, want dan schend ik het geheim van het onderzoek.

Tot slot: als u deze zaak wint, zal uw carrière als strafpleiter een hoge vlucht nemen. Is dat een gedachte die wel eens bij u opkomt?

Muls: Het zou hypocriet zijn om daar met ‘nee’ op te antwoorden.

Joël De Ceulaer

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content