Elementaire deeltjes die doen wat ze moeten doen: soms is het frustrerend.

De Isolde-installatie is een van de oudste werkende laboratoria van het Europees Centrum voor Deeltjesfysica (CERN). Ze wordt geleid door kernfysicus Gerda Neyens (KU Leuven) en levert geregeld nieuwe inzichten op. In Nature heeft een team rond Neyens bizarre waarnemingen gepubliceerd rond radiumfloride. Met die radioactieve molecule kunnen nieuwe paden in de kernfysica worden verkend.

De molecule zou de weg kunnen wijzen naar een zogenoemd ‘elektrisch dipoolmoment’. Dat zou betekenen dat er niet alleen magnetische noord- en zuidpolen bestaan, maar ook elektrische. Het bestaan van elektrische dipolen zou kunnen verklaren waarom er bijna uitsluitend materie in het heelal is en amper antimaterie.

Ruben de Groote (KU Leuven), een fysicus uit Neyens’ ploeg, publiceerde met zijn collega’s in Nature Physics waarnemingen van superexotische deeltjes, zoals vormen van koper (zogenoemde isotopen) met uiteenlopende aantallen neutronen. In een atoomkern zitten protonen en neutronen: de protonen bepalen de chemische eigenschappen van de kern, de neutronen bepalen haar grootte en levensduur. Spelen met het aantal neutronen kan inzichten opleveren in hoe atoomkernen functioneren. Zo houden neutronen de protonen in een kern bij elkaar.

In New Scientist vertelt fysicus Freya Blekman (VUB) dat het fameuze higgsboson nog altijd geen grote geheimen heeft prijsgegeven: het elementaire deeltje doet exact wat het verondersteld wordt te doen – en dat is niet wat wetenschappers hadden gehoopt. Het deeltje geeft andere elementaire deeltjes hun massa, maar het is niet duidelijk hoe het dat doet. Met alle frustratie van dien.