Patrick Martens

Yves Leterme over het tegenvallende verkiezingsresultaat van de christen-democraten.

De CD&V hoopte na deze verkiezingen opnieuw de grootste partij in Vlaanderen te worden. De christen-democraten gingen evenwel meer dan een procent achteruit en vormen nu nog maar de derde Vlaamse partij. Vier jaar in de oppositie hebben dus niet echt geloond. ‘CD&V heeft zeker niet het verhoopte resultaat behaald’, erkent Yves Leterme, fractieleider van CD&V in de Kamer. ‘Aan de inhoud en de stijl van onze campagne heeft het niet gelegen. We hebben het wel vier jaar lang heel moeilijk gehad om ons te profileren omdat de oppositie voortdurend binnen de paars-groene meerderheid zelf zat. En in de campagne hadden we een probleem met onze aanwezigheid in de media. Dat speelde door de nieuwe en grotere kieskringen extra mee. Jo Vandeurzen in Limburg en Tony Van Parys in Oost-Vlaanderen bijvoorbeeld hebben het zeer verdienstelijk gedaan, maar in die omstandigheden was het moeilijk opboksen tegen de concurrenten. En ook in West-Vlaanderen, waar we gehoopt hadden het goede resultaat van Stefaan De Clerck in 1999 uit te breiden, zijn we mede daardoor niet geslaagd in ons opzet. Van de bonus van de nederlaag van Agalev heeft in de aftredende coalitie uiteindelijk alleen SP.A-Spirit geprofiteerd. De VLD kan eigenlijk niet eens zeggen dat ze voordeel geput heeft uit de zogeheten kanseliersbonus van haar premier.’

Volgens Johan Vande Lanotte (SP.A) heeft deze campagne bewezen dat oppositie voeren niet loont voor een partij die de verkiezingen wil winnen.

YVES LETERME: De uitslag van de verkiezingen geeft hem inderdaad gelijk. In 1999 hebben de socialisten geen conclusies getrokken uit hun verlies. Ze zijn in de regering gebleven en de kiezer heeft hen daarvoor beloond.

Stefaan De Clerck heeft wel zijn slag thuisgehaald door de groenen als onbetrouwbare en onbehoorlijke bestuurders af te schilderen.

LETERME: De afstraffing van de groenen bewijst dat we het bij het rechte eind hadden of in elk geval goed hebben aangevoeld wat er bij veel mensen leefde. Maar de inschatting van Stefaan dat hij daarmee de VLD electoraal schade kon berokkenen, is niet uitgekomen want binnen de meerderheid hebben de liberalen zich ook tegenover de groenen gepositioneerd. Ze zijn zelfs tegen hen gaan betogen.

Kan Agalev nog in de Vlaamse regering blijven?

LETERME: Dat moeten wij niet beslissen, maar hun absolute kopstukken in de Vlaamse regering – Mieke Vogels en Vera Dua – hebben de federale test duidelijk niet doorstaan.

Neemt CD&V de plaats in van Agalev als de groenen uit de Vlaamse regering stappen?

LETERME: Dat is nu niet aan de orde.

De vernieuwde CD&V is geen standenpartij meer. Maar bewijst de uitslag van CD&V niet dat de partij zonder de steun van het ACW haar ruggengraat helemaal kwijt zou zijn?

LETERME: De christelijke arbeidersbeweging is en blijft een heel belangrijk draagvlak voor CD&V. Een partij die staat voor een solidaire samenleving kan niet zonder een goed contact met het maatschappelijk middenveld. Ik heb ook nooit meegezongen met dat liedje je t’aime, moi non plus. CD&V is geen standenpartij, maar we moeten nog intensiever dan voorheen de dialoog voeren met allerlei organisaties en met het ACW in het bijzonder, want met die beweging delen we een christen-democratische visie op de samenleving.

Is er nog wel ruimte voor een waardenpartij in het centrum van het politieke landschap?

LETERME: Vanzelfsprekend. Alleen moet CD&V haar boodschap veel scherper brengen. Een partij die op de sociaal-economische breuklijn pal in het centrum plaatsneemt en inzake ethische en immateriële dossiers kiest voor samenlevingsopbouw, heeft heel veel politieke levenskracht.

Volgens Louis Tobback (SP.A) toont de verkiezingsuitslag, met ook opnieuw de winst van het Vlaams Blok, dat er in Vlaanderen behoefte is aan een rechts-conservatieve partij.

LETERME: Ik zal in ieder geval nooit een militant van een rechtse en behoudsgezinde partij zijn. En CD&V hoeft in dit verband zeker geen adviezen van Louis Tobback te krijgen. Toen hij vier jaar geleden van het voorplan verdween, stond zijn partij op een historisch dieptepunt. Nu hij uit de leiding weg is, gaat het veel beter met zijn partij.

Gaat CD&V op een andere manier oppositie voeren als paars een nieuwe meerderheid vormt?

LETERME: Als sommigen verwachten dat wij zullen zeggen dat een beslissing goed is als ze slecht is, dan zullen ze bedrogen uitkomen. We zullen consequent zijn in de oppositie. Maar veel meer nog zullen we moeten proberen om ons eigen programma op de voorgrond te plaatsen.

Een jaar geleden stak CD&V de hand uit naar de N-VA. Zal dat in het vooruitzicht van de Vlaamse verkiezingen van 2004 opnieuw gebeuren nu die partij met Geert Bourgeois maar één volksvertegenwoordiger overhoudt?

LETERME: Ik heb altijd veel respect gehad voor de werkkracht van Bourgeois en voor zijn keuze om met de N-VA naar de kiezer te stappen. Maar ik denk dat de tijd gekomen is om de democratische Vlaamse krachten te hergroeperen. Het zou zeker niet goed zijn dat het democratisch Vlaams nationalisme helemaal verdwijnt.

Moet Stefaan De Clerck geen besluiten trekken omdat hij als partijvoorzitter het vooropgestelde verkiezingsdoel niet bereikt heeft?

LETERME: Winnen of verliezen, dat is een collectieve verantwoordelijkheid. We zullen in de komende periode, na een grondige analyse van de verkiezingsuitslagen, wel zien of er herschikkingen in de partij nodig zijn.

U wordt genoemd als de voornaamste kandidaat om De Clerck op te volgen.

LETERME: Ik heb mijn verantwoordelijkheid nog nooit ontlopen, maar de positie van Stefaan staat niet ter discussie.

Patrick Martens

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content