JA

Zijn de Vlaamse geesten rijp om Brussel los te laten, denkt u?

Ja en nee. Uiteraard zullen politici van Vlaams Belang en N-VA het – uit angst voor de basis – nog niet publiekelijk zeggen, maar ik weet pertinent zeker dat bij de partijtop de goesting leeft om in die richting te denken. We moeten de schijnheiligheid doorbreken.

Hoezo?

Als we Vlaanderen onafhankelijk willen, moeten we meer strategisch durven te denken. Zoals ondernemers die onderhandelen, moeten we op voorhand voorstellen maken waarbij we neptoegevingen doen met een hoge symboolwaarde, om de tegenpartij te overbluffen.

Een neptoegeving? De Brusselse Vlamingen zullen het graag horen.

Dat we honderdduizend Brusselse Vlamingen in de steek laten, echt waar, daar heb ik oprechte wroeging over. Maar als rationele mensen moeten we kosten en baten afwegen: de baat is dat zes miljoen Vlamingen het heft in eigen handen kunnen nemen. Vlaanderen is Brussel toch al lang kwijt. In feite is het gebied een subregio die zich jaar na jaar dichter schaart bij de Franstalige Gemeenschap en het Waals Gewest. Wie dat niet weet, is ziende blind of liegt. Dat we Brussel niet mogen loslaten, is voor Vlaamse politici een gemakkelijk excuus om niets te doen. Trouwens, we laten Brussel politiek los, maar economisch, cultureel en qua mobiliteit verandert er weinig: bij leden van de EU geldt het basisbeginsel van vrij verkeer van goederen, mensen en kapitaal. We moeten deze grendel zelf wegschuiven om Vlaamse onafhankelijkheid te kunnen bereiken.

En zal dat volstaan?

Nee. Maar je moet ergens beginnen. Vlaanderen zou ook de hele Belgische staatsschuld moeten overnemen. Dat lijkt dwaas, maar na een overgangsperiode van tien à vijftien jaar drogen dan de transfers naar Brussel en Wallonië op, en trekken ze hun plan. Kosten en baten zijn daarbij in balans. Anders zouden de transfers, jaarlijks twaalf miljard euro, ad eternum blijven duren.

Vlaanderen moet de band met Brussel bewaren, vindt u. Waarom?

Daar zijn verschillende argumenten voor. Ten eerste een historisch: Brussel is een stuk van ons, heeft de Vlaamse beweging altijd gezegd. Het behoort tot ons historisch erfgoed. De verfransing is pas begonnen vanaf 1830, door een centralistisch Belgisch bewind. Sinds veertig jaar is Brussel een internationale en multiculturele stad geworden, maar elk historisch argument heeft zijn waarde.

Belangrijker is evenwel de betekenis van Brussel voor de Vlaamse Gemeenschap vandaag, niet het minst cultureel. De Vlaamse Gemeenschap heeft, vooral de afgelopen jaren, stevige inspanningen gedaan voor de Brusselse Vlamingen. Dat beleid stopzetten zou een geweldige stap achteruit betekenen.

Ten derde is er nog de economische waarde van Brussel. Die is het gevolg van het feit dat Brussel een meervoudige hoofdstad is: die van de Vlaamse Gemeenschap, van België, maar ook van de Europese Unie. Die functie brengt welvaart mee: de internationale instellingen in Brussel leveren 95.000 banen; de buitenlandse ondernemingen 235.000. Als Brussel er niet langer in zou slagen om de Nederlandstalige en Franstalige cultuur, zeg maar de Germaanse en Romaanse, te verenigen, dan zal Europa het niet langer erkennen als de hoofdstad van Europa. Berlijn en Bonn staan te wachten om die hoofdstedelijke functie over te nemen.

Is de bereidheid uitspreken om Brussel los te laten toch tactisch geen goede zet?

Nee, want met zo’n uitgangspunt kun je nooit een gesprek op gang brengen met de Franstaligen. Ik ben geen separatist, wel een voorstander van een verdere staatshervorming. De gemeenschappen moeten ruimere bevoegdheden krijgen. Ik pleit voor confederalisme: door artikel 35 van de grondwet toe te passen moeten we komen tot een confederatie waarin de Vlaamse en Waalse regering samen overleggen over wat ze samen doen. En een van die zaken is Brussel besturen.

NEE

Zijn de Vlaamse geesten rijp om Brussel los te laten, denkt u?

Ja en nee. Uiteraard zullen politici van Vlaams Belang en N-VA het – uit angst voor de basis – nog niet publiekelijk zeggen, maar ik weet pertinent zeker dat bij de partijtop de goesting leeft om in die richting te denken. We moeten de schijnheiligheid doorbreken.

Hoezo?

Als we Vlaanderen onafhankelijk willen, moeten we meer strategisch durven te denken. Zoals ondernemers die onderhandelen, moeten we op voorhand voorstellen maken waarbij we neptoegevingen doen met een hoge symboolwaarde, om de tegenpartij te overbluffen.

Een neptoegeving? De Brusselse Vlamingen zullen het graag horen.

Dat we honderdduizend Brusselse Vlamingen in de steek laten, echt waar, daar heb ik oprechte wroeging over. Maar als rationele mensen moeten we kosten en baten afwegen: de baat is dat zes miljoen Vlamingen het heft in eigen handen kunnen nemen. Vlaanderen is Brussel toch al lang kwijt. In feite is het gebied een subregio die zich jaar na jaar dichter schaart bij de Franstalige Gemeenschap en het Waals Gewest. Wie dat niet weet, is ziende blind of liegt. Dat we Brussel niet mogen loslaten, is voor Vlaamse politici een gemakkelijk excuus om niets te doen. Trouwens, we laten Brussel politiek los, maar economisch, cultureel en qua mobiliteit verandert er weinig: bij leden van de EU geldt het basisbeginsel van vrij verkeer van goederen, mensen en kapitaal. We moeten deze grendel zelf wegschuiven om Vlaamse onafhankelijkheid te kunnen bereiken.

En zal dat volstaan?

Nee. Maar je moet ergens beginnen. Vlaanderen zou ook de hele Belgische staatsschuld moeten overnemen. Dat lijkt dwaas, maar na een overgangsperiode van tien à vijftien jaar drogen dan de transfers naar Brussel en Wallonië op, en trekken ze hun plan. Kosten en baten zijn daarbij in balans. Anders zouden de transfers, jaarlijks twaalf miljard euro, ad eternum blijven duren.

Vlaanderen moet de band met Brussel bewaren, vindt u. Waarom?

Daar zijn verschillende argumenten voor. Ten eerste een historisch: Brussel is een stuk van ons, heeft de Vlaamse beweging altijd gezegd. Het behoort tot ons historisch erfgoed. De verfransing is pas begonnen vanaf 1830, door een centralistisch Belgisch bewind. Sinds veertig jaar is Brussel een internationale en multiculturele stad geworden, maar elk historisch argument heeft zijn waarde.

Belangrijker is evenwel de betekenis van Brussel voor de Vlaamse Gemeenschap vandaag, niet het minst cultureel. De Vlaamse Gemeenschap heeft, vooral de afgelopen jaren, stevige inspanningen gedaan voor de Brusselse Vlamingen. Dat beleid stopzetten zou een geweldige stap achteruit betekenen.

Ten derde is er nog de economische waarde van Brussel. Die is het gevolg van het feit dat Brussel een meervoudige hoofdstad is: die van de Vlaamse Gemeenschap, van België, maar ook van de Europese Unie. Die functie brengt welvaart mee: de internationale instellingen in Brussel leveren 95.000 banen; de buitenlandse ondernemingen 235.000. Als Brussel er niet langer in zou slagen om de Nederlandstalige en Franstalige cultuur, zeg maar de Germaanse en Romaanse, te verenigen, dan zal Europa het niet langer erkennen als de hoofdstad van Europa. Berlijn en Bonn staan te wachten om die hoofdstedelijke functie over te nemen.

Is de bereidheid uitspreken om Brussel los te laten toch tactisch geen goede zet?

Nee, want met zo’n uitgangspunt kun je nooit een gesprek op gang brengen met de Franstaligen. Ik ben geen separatist, wel een voorstander van een verdere staatshervorming. De gemeenschappen moeten ruimere bevoegdheden krijgen. Ik pleit voor confederalisme: door artikel 35 van de grondwet toe te passen moeten we komen tot een confederatie waarin de Vlaamse en Waalse regering samen overleggen over wat ze samen doen. En een van die zaken is Brussel besturen.

opgetekend door jan jagers

‘Vlaanderen is Brussel al lang kwijt. Wie dat niet weet, is ziende blind of liegt.’

‘Met zo’n uitgangspunt kun je nooit een gesprek op gang brengen met de Franstaligen.’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content