JA
Opgetekend door Jef Van Baelen
‘Om onze welvaartsstaat boven water te houden, is er maar één oplossing: langer en vooral anders werken. De cijfers liegen niet, slechts 28 procent van de 55-plussers heeft nog een vaste job. Belgen hebben de kortste loopbaan in heel de Europese Unie. Hoe dat komt? Omdat de Belg zich tot aan zijn 58 haast te pletter werkt, waarna hij via verschillende vervroegde uittredingsstelsels min of meer wordt gedwongen te stoppen. De huidige regels en wetten moedigen die perverse situatie alleen maar aan. Als je bijvoorbeeld op 58 met brugpensioen gaat, bouw je tot je 65e pensioenrechten op. Dat is niet meer het geval wanneer je op 63 met pensioen gaat. Vijf jaar minder werken wordt dus feitelijk beloond. Dat kan toch niet. De eindeloopbaanstelsels moeten dringend worden afgebouwd, al wil ik de mensen die op dit moment met brugpensioen zijn, natuurlijk niet meer lastigvallen.
In 2010 ontstaat door de vergrijzing krapte op de arbeidsmarkt – een ideaal moment om een nieuwe pensioengrens in te voeren: pensioen na 40 jaar werken. En wie langer wil werken, bouwt meer pensioen op, met een bovengrens op 45 jaar. De bouwvakker die op 16 begon, kan op 56 stoppen. Wil hij het maximale pensioen, moet hij tot zijn 61e werken. Maar een arts mag volgens mij niet voor zijn 65e stoppen. De komende decennia zullen we die grenzen overigens nog moeten indexeren. Want om de vier jaar leven we met z’n allen een jaartje langer en de kosten die dat meebrengt, tellen natuurlijk ook. Er zijn dus uitdagingen genoeg voor het sociaal overleg binnenkort. Daarom is het hoogst vervelend dat mensen als Gilbert De Swert, hoofd van de studiedienst van de christelijke vakbond (ACV), en PS-minister van Sociale Zaken Rudy Demotte net nu de indruk wekken dat het vergrijzingsdebat zwaar overdreven wordt. Nochtans hebben we nu meer dan ooit nood aan een gemeenschappelijke visie en politieke moed.’
NEE
‘Grove ingrepen op het brugpensioen leiden maar tot één ding: meer ouderen in de werkloosheid. In feite parkeer je die mensen in een doodlopende straat – iedereen weet hoe moeilijk de arbeidsmarkt is voor oudere werknemers. En zijn ze wel in staat nog veel langer te werken? Het kan toch niet de bedoeling zijn om mensen verder te laten werken tot ze arbeidsongeschikt zijn.
Het klopt dat oude werknemers te vaak te vroeg uit de arbeidsmarkt gestoten worden. Maar dat los je niet op met de afschaffing van het brugpensioen, wel met een evenwichtiger loopbaandenken. Moet er aan het begin van de loopbaan echt zo hard worden gewerkt? Moet het echt zo hectisch? Geef de mensen toch de kans om er af en toe tussenuit te knijpen, om voor hun kinderen te zorgen, dan houden ze het beslist langer vol. Investeer ook meer in vorming, vooral voor de ouderen, ze zijn die investering waard. Het is te makkelijk te beweren dat oudere werknemers niet mee kunnen met de nieuwste technieken als ze die nooit hebben mogen leren.
Tegenstanders van het brugpensioen betogen dat we het niet meer kunnen betalen. Dat klopt niet. Met een goede planning kunnen we dat wel. En de beste garantie om dat ook in de toekomst nog te kunnen, is een sluitende overheidsbegroting, iets wat we dankzij minister van Begroting Johan Vande Lanotte (SP.A) nu al het vijfde jaar op rij presteren.
In het begin van de loopbaan moet men iedere werknemer duidelijk maken: over dertig jaar zit je niet meer op dezelfde stoel. Dan zal iemand anders geschikter zijn voor jouw job. Maar niet getreurd. Want met alle ervaring die je hebt opgebouwd, kunnen we voor jou een andere stoel creëren, die zowel voor jou als voor je bedrijf interessant is. En waarom niet je expertise, tegen betaling, ook ter beschikking stellen van andere ondernemingen?’
‘Minder lang werken wordt in feite beloond. Dat kan toch niet.’
‘Laat mensen niet werken tot ze arbeidsongeschikt zijn.’