Hartenklop en zweethanden op de persconferentie van WhiteKnightTwo, op 28 juli op de Amerikaanse luchtmachtbasis in de Mojavewoestijn in Californië. Virgin Galactic-baas Richard Branson (58) en luchtvaartingenieur Burt Rutan (65) presenteerden het ruimtetuig waarmee privétoeristen vanaf 2009 een retourtje naar de rand van de atmosfeer kunnen maken. Een kaartje kost 200.000 dollar voor een reis van 2,5 uur. Geen zakje pinda’s voor de passagiers hier, wel een klim tot op 100 kilometer hoogte en enkele minuten gewichtloosheid inbegrepen. Virgin Galactic wil in de komende twaalf jaar 100.000 toeristen vervoeren.
WhiteKnightTwo is het moederschip van waarop het SpaceShipTwo (SS2) zal worden gelanceerd. Dat SS2 zelf kreeg nog niemand te zien. Officieel omdat Rutan de concurrenten niet op ideeën wil brengen. Maar wellicht wil hij voorzichtig zijn, aangezien de ontwikkeling van het SpaceShipTwo en zijn voorganger SpaceShipOne (SS1) niet van een leien dakje liep. De initiële plannen van Virgin Galactic liepen enorme vertragingen op. De eerste officiële vlucht waarvan al sprake was in 2005, werd uitgesteld naar begin 2009. En voor zover bekend eindigden minstens twee testvluchten met het SS1 op het nippertje niet op een frontale crash. Op 26 juli 2007 ging het wel degelijk mis: toen kwamen bij een ontploffing bij Scaled Composites, het productieatelier van de SpaceShips, drie ingenieurs om.
Rutan is met het SpaceShip-project niet aan zijn proefstuk toe. In zijn jonge jaren ontwierp hij in zijn garage al prototypes van vliegtuigen, waaronder de legendarische VariViggen. Tegelijk werkte hij als testingenieur voor de Amerikaanse luchtmacht. Zijn carrière nam pas echt een hoge vlucht toen hij in 1974 in de Mojavewoestijn zijn eigen bedrijf oprichtte: Rutan Aircraft Factory. Rutan en zijn team slaagden er decennialang in om bijna elk jaar een nieuw vliegtuigtype te ontwikkelen voor de meest uiteenlopende doeleinden: landbouw (Predator), communicatie (Proteus), sport (Quickie), leger (Fairchild NGT Demonstrator), hobby (Catbird en Defiant) of wedstrijden (Solitaire). In december 1986 schreef hij luchtvaartgeschiedenis met de Voyager, het vliegtuig waarin zijn broer Dick voor het eerst zonder bijtanken rond de aarde vloog. Het toestel is een van Rutans zes realisaties die intussen in het National Air and Space Museum in Washington hangen. In oktober 2004 haalde hij opnieuw het wereldnieuws, toen hij met zijn bedrijf Scaled Composites de Ansari X-Prize binnenhaalde. Liefst 10 miljoen dollar werd uitgereikt aan de eerste bemande en privé gefinancierde testvlucht naar de rand van de atmosfeer. Het winnende ruimtetuig, de SpaceShipOne, bracht testpiloten tot net buiten de dampkring, maar geen toeristen. Het zal hem ongetwijfeld steken: Rutan is zelf nooit in de ruimte geweest. Bijna was het zover, maar Paul Allen, de medeoprichter van Microsoft en de belangrijkste geldschieter van Scaled Composites, bedankte uiteindelijk voor de testvlucht die hij met hem zou maken in een SS1. Een reis met de nieuwe SS2 zit er evenmin in: Rutan is chronisch ziek. Intussen werkt hij in alle stilte aan een ruimteveer dat privépassagiers kan vervoeren tot aan het internationale ruimtestation ISS.
Thijs Demeulemeester
