Fractieleider Alexander Pechtold van D66 is in Nederland verkozen tot politicus van het jaar.
Zijn partijtje D66 heeft in de Nederlandse Tweede Kamer amper 3 zetels (op een totaal van 150). Toch geldt Alexander Pechtold in Den Haag als de ongekroonde oppositieleider. De parlementaire pers koos hem tot politicus van het jaar. Bij nieuwe verkiezingen zou D66 volgens de peilingen 26 zetels kunnen krijgen en daarmee de tweede partij van Nederland worden, na de PVV (Partij voor de Vrijheid) van Geert Wilders.
D66 is altijd een buitenbeentje geweest in de Nederlandse politiek. De ideologie van de partij laat zich moeilijk omschrijven: sociaal-liberaal komt nog het dichtst in de buurt. Pechtold zelf houdt het op ‘het radicale midden’. De verkiezingsresultaten van D66 gingen de voorbije decennia als een jojo op en neer. Met charismatische lijsttrekkers als Hans van Mierlo of Jan Terlouw haalde de partij met gemak 10 procent, om dan bij de volgende verkiezingen weer compleet te worden weggeblazen. Maar, zeggen ze bij D66, ‘bij ons is Lazarus vaak opgestaan’.
Toen Alexander Pechtold in 2006 tot politiek leider van D66 werd verkozen, bevond de partij zich weer eens in comateuze toestand. Deelname aan het tweede kabinet-Balkenende had de partij geen goed gedaan. Pechtold zelf had als minister van Bestuurlijke Vernieuwing ook niet zo’n beste beurt gemaakt: ‘Kereltje Pechtold’ werd hij door zijn tegenstrevers genoemd – en dat was niet vleiend bedoeld.
Niemand die een gesoigneerd, parmantig heertje als Pechtold van enig charisma verdacht. Maar in de oppositie vervelde hij tot een briljant debater, die de confrontatie met de populistische leider Geert Wilders niet uit de weg ging. Terwijl alle andere partijen Wilders met fluwelen handschoenen aanpakken (‘Gij Zult Niet Demoniseren!’), noemt Pechtold het beestje bij de naam. Hij betitelde Wilders unverfroren als ‘extreemrechts en racistisch’, en riep zijn landgenoten op zich niet te laten regeren ‘door hen die de wereld van gisteren najagen, uit angst voor het vreemde en uit angst voor 150 boerka’s op 16 miljoen inwoners’. Van de weeromstuit noemde Wilders zijn opponent ‘een handlanger van Mohamed B’. – de moordenaar van Theo van Gogh.
De tweedstrijd tussen Wilders en Pechtold heeft hen intussen tot de populairste politici van het land gemaakt. Als de peilingen niet bedriegen, wordt het Nederlandse politieke landschap bij de volgende verkiezingen opnieuw omgewoeld, met 6 partijen van vrijwel gelijke grootte die tussen de 15 en de 25 zetels kunnen halen. Een coalitie smeden wordt dan haast net zo moeilijk als in België. De kans dat voor Wilders daarbij een hoofdrol is weggelegd, lijkt niet al te groot. Een cordon sanitaire mag het in Nederland niet heten, maar de sociaaldemocratische leider Wouter Bos liet afgelopen weekend nog weten onder geen beding een bestuursakkoord te willen sluiten met de Partij voor de Vrijheid. Pechtold ligt intussen ‘in het midden van het bed’.
Piet Piryns
‘Kennis kun je niet wegbombarderen.’
Voormalig hoofd van het Internationaal Atoom- en Energieagentschap (IAEA) Mohamed ElBaradei, over eventuele militaire acties tegen het Iraanse kernprogramma, in ‘Newsweek’.
