Het is weer meer dan tijd om te neuriën. Strawberry Fields of Liefde half om half; als je tenminste een gemiddelde Radio1-luisteraar bent. Neuriën ontlast de sinussen van graspollenallergie. Vijftien procent van de Belgen lijdt aan allergie De verkeerde genen, voldoende milieuvervuiling en roken veroorzaken de complicaties waaraan 300 mensen per jaar sterven.

Roken blijft schadelijk voor de vrouw, toch stijgt haar gemiddelde leeftijd nog altijd: 82 wordt ze nu. Ze sterft nog niet van ouderdom, een ziekte die genetisch is bepaald.

Sterf je als je body mass index niet tussen 18,5 en 25 ligt? Of is de middelmatige taille een illusie? De gemiddelde Belgische man wordt pas te dik na 45. Niet de voeding, maar gebrek aan goede seks blijkt de primaire oorzaak. Een op de twee mannen zit met zijn broek omlaag voor het scherm van de virtuele seks en beperkt zijn fysieke activiteit.

0,36 keer per week vrijt de gemiddelde Belg. Hij/zij doet dat met het nodige risico op soa’s en zwangerschappen. De kaap van 1000 nieuwe aidsgevallen per jaar is al overschreden. Men noteert dertien abortussen per honderd zwangerschappen, of vierenveertig per dag.

Zes zelfmoorden per dag, of spreken we liever over ‘zelfdodingen’? Moord veronderstelt dat de betrokkene het niet wil, de uitvoerder wel. Bij zelfdoding is subject en object hetzelfde. Ze willen het beiden en vragen soms hulp. Als die hulp voldoet aan de voorwaarden en procedure van de euthanasiewetgeving, dan wordt het euthanasie – al bijna één per dag. Maar als het subject ziek was, en de doodswens een ziektesymptoom dat had kunnen verdwijnen mits goede zorgbehandeling, is het dan moord of doding? Of een falen van ons gemiddelde systeem? Stellen we te hoge eisen (aan onszelf) en leggen we (onszelf) een moordende stress op? Depressie zou er een uiting van zijn. Het aantal zelfgerapporteerde depressies stijgt tot 8 procent van de bevolking en zal nog aanzienlijk stijgen omdat depressie deel uitmaakt van de hersenaandoeningen die een op de vier mensen treffen. Dat zegt althans de farmaceutische industrie. Binnenkort lanceert ze een nieuw medicament, dat moet worden ingeleid met pseudo-wetenschap in de lifestylemedia. En zo wordt de gemiddelde mens weer extra ‘gemedicaliseerd’.

Zou de grootste Belg, Adolphe Quételet (1796-1874) als pionier van de statistiek, dat hebben gewild toen hij het begrip ‘de gemiddelde mens’ introduceerde?

Even een persoonlijke noot als illus(trat)ie van de Belgische middelmaat:

Als niet-gehuwd-samenwonende-zonder-samenlevingscontract-en-bevolkingsgeregistreerd-met-de-moeder-als-gezinshoofd-en-vier-kinderen, behoor ik tot de 8,5 procent stellen met drie of meer kinderen. Sinds het onderzoek van Karen Nordberg in 2004 maken we ons geen zorgen meer over het hebben van vier zonen: ‘Als ouders samenwoonden voor de geboorte van hun kind, is er veertien procent meer kans op een jongen dan wanneer ze niet samenwoonden.’

We hebben nochtans geprobeerd om een meisje te krijgen door te plannen in functie van de gemiddelde eisprong, in combinatie met volle maan. Deze vorm van selectieve geslachtsbepaling is immers ethisch toegestaan. Eén zoon werd bij volle maan geboren. Drie kinderen zijn met een thuisbevalling (0,9 procent van de bevallingen) ter wereld gekomen. Een van de vier had een Chinees moeten zijn, en een van de vier moet homo worden. Maar de zweetgeurtest is voorlopig negatief. Een van hen zal voor het Vlaams Belang stemmen.

Quételet introduceerde ook het begrip ‘sociale fysica’: het menselijke handelen wordt zowel door zijn afkomst als door zijn omgeving gedetermineerd. En dat is geen illusie.

De auteur is huisarts en staflid van de vakgroep huisartsgeneeskunde UZ Gent.

Marc Cosyns