‘Dat de jeugd weinig respect toont, is een maatschappelijk probleem, niet iets dat zich beperkt tot het Belgisch voetbal. Dick Advocaat moet de discipline terugbrengen in de nationale ploeg’ zegt Jean-Marie Philips, de ceo van de voetbalbond, die naar gewoonte geen blad voor de mond neemt. Zaterdag ontvangen de Rode Duivels Turkije.
Zijn eerste overwinning heeft de nieuwe bondscoach alvast beet: die op de vaderlandse pers. Dick Advocaat veroverde meteen alle harten en toonde zich in alles de tegenpool van René Vandereycken en Frank Vercauteren: benaderbaar, gaat geen vraag uit de weg, praat niet met chagrijn maar zelfs met humor. Tot aan de thuismatch tegen Turkije gaan ze hem doodknuffelen, let op onze woorden. Daarna zal ook Advocaat niet ontsnappen aan de ijzeren wetten van de sportjournalistiek: een coach die wint, is goed, wie verliest, kan niet diep genoeg onder de grond worden gestopt.
Ook Jean-Marie Philips, de ceo van de Voetbalbond, is oprecht onder de indruk van de nieuwe bondstrainer: ‘Een man die weet wat hij wil, hij maakt op mij een erg krachtdadige indruk. Een echte Hollander, héél zelfbewust, maar met een visie. En hij communiceert het allemaal bijzonder overtuigend. Hij heeft ideeën over discipline en over een groep beheren waarvan ik zeg: ja, zo moet het, dat werkt. Dick Advocaat heeft mij helemaal voor zich gewonnen.’
Zaterdag speelt de nationale ploeg in het Koning Boudewijnstadion tegen Turkije, volgende woensdag wordt de tegenvallende campagne afgesloten in Estland.
U verklaarde laatst in de pers dat u er in de plaats van Advocaat niet aan zou beginnen. Vond u dat zelf een verstandige uitspraak?
JEAN-MARIE PHILIPS: Ho, de context heeft ook zijn rechten. In het interview waaraan u refereert, vroeg men mij of Advocaat vroeger bij de nationale ploeg zou komen, na het ontslag van René Vandereycken. Ik heb daarop geantwoord dat ik niet de moed zou hebben om dat in die omstandigheden te doen. Dat is niet hetzelfde als hem afraden om de Rode Duivels te gaan coachen, hè. Ik bedoelde alleen dat als ik Advocaat was, ík mij niet in dat wespennest zou wagen.
Dus de Belgische nationale ploeg is een wespennest?
PHILIPS: Ah, wat we in de media gelezen hebben, spreekt toch voor zich? Dat voorval is met mijnheer Advocaat al lang uitgepraat hoor. Ik heb hem uitgelegd dat ik mijn uitspraak zeker niet als een aanval bedoelde. Het was eigenlijk gewoon een grapje, dat blijkbaar bij veel mensen in slechte aarde is gevallen. Hij zei me dat ik voortaan misschien een beetje voorzichtiger moet zijn met de pers.
Dick Advocaat kwam bij zijn eerste persconferentie even terug op die uitspraak. Hij gaf te verstaan dat het toch niet voor herhaling vatbaar is.
PHILIPS: De bondscoach heeft niet de bevoegdheid om de voorzitter of mezelf zwijgplicht op te leggen. Als de pers erom vraagt, waarom zou ik dan mijn mening niet mogen geven? Natuurlijk heb ik Advocaat op sportief gebied geen lessen te geven. Of hij nu 4-4-2, 4-3-3 of een andere tactiek speelt, dat is mijn zorg niet en eigenlijk interesseert het mij ook niet. Ik wil een ploeg zien die ervoor gaat. Een nederlaag kan altijd voorvallen, maar een gebrek aan inzet kunnen we niet accepteren. Daar zal ik altijd op blijven reageren. Ook in het openbaar.
U gaat dus niet zwijgen?
PHILIPS: Over zaken waar ik geen zeggenschap over heb, hou ik mijn mond. Dat heb ik in het verleden altijd gedaan en dat zal nu niet veranderen.
Enkele internationals wilden vlak voor de levensbelangrijke match tegen Bosnië op stap gaan, maar werden te elfder ure betrapt. Hoe kan het dat de bondstop dat niet wist?
PHILIPS: De spelers en de technische staf logeren in één hotel, de voorzitter, ikzelf en de leden van het Uitvoerend Comité in een ander. Ik ben de nachtwaker van de Rode Duivels niet, hè. Dus als men ons niet komt zeggen wat er gaande is, kunnen noch de voorzitter noch ikzelf ingrijpen.
Wie is daar fout geweest? Hadden Vandereycken of Vercauteren u erbij moeten roepen?
PHILIPS: De trainer, de assistent, de persattaché, de veiligheidsman, de valiezendrager… ze zijn allemaal in dienst bij de bond en hadden het allemaal moeten melden. Maar u weet ook hoe het werkt: de kleedkamer is een gesloten kring. Er komt niet gauw iets naar buiten. Ik heb daar respect voor, maar zodra het imago van de KBVB in het gedrang komt, vind ik toch dat de bondstop op de hoogte moet worden gebracht. Dat we nu het verwijt krijgen dat we niet hebben ingegrepen, is logisch. Mochten we het hebben geweten, zou het heel anders zijn gelopen.
Is dat geen te gemakkelijk excuus? Is het als leidinggevende niet uw taak om zoiets aan de weet te komen?
PHILIPS: In de kleedkamer is de trainer de baas. Maar als er iets voorvalt dat het sportieve ontstijgt en mogelijk schadelijk is voor de bond, dan moet hij het ons wel melden. Misschien ervoeren Vander-eycken en Vercauteren dat als erkennen dat hun gezag was aangetast, en was dat voor hen psychologisch een te hoge drempel.
Gaat u nu alsnog straffen opleggen?
PHILIPS: Dat beslist Advocaat. De bondscoach zal waarschijnlijk wel navragen hoe een en ander precies is kunnen gebeuren. Als hij vindt dat daar een straf op moet volgen, dan steunen we hem daarin. In ieder geval moet hij ervoor zorgen dat de discipline terugkeert. Dat is, samen met te weinig geloof in eigen kunnen, momenteel de zwakke plek van onze nationale ploeg.
Jong en oud kunnen het naar verluidt niet al te best met elkaar vinden bij de Rode Duivels. En er zou ook een communautaire kloof zijn.
PHILIPS: Kliekjes zullen altijd bestaan: wie geen Nederlands begrijpt, zoekt de Vlamingen automatisch minder vaak op en andersom. Zolang er wederzijds respect bestaat, hoeft dat geen probleem te zijn. Mij interesseert niet wie graag bij wie mee aan tafel schuift, zolang die elf op het veld maar met elkaar kunnen werken. Maar goed, als er spelers zijn die hun collega’s niet kunnen ruiken of zien, is dat zeker een probleem. Dick Advocaat zal er een geheel van moeten smeden.
Over jong tegen oud wil ik ook nog iets anders zeggen: het is niet omdat een speler ouder is dat hij automatisch alle wijsheid in pacht heeft. Ze moeten hun jongere collega’s de kans geven om hun plaats te vinden. En de jongeren moeten hun ego’s in toom houden, dat natuurlijk ook.
Advocaat vindt dat men van jonge Bel-gische voetballers veel te vlug vedetten maakt. Heeft hij daar een punt?
PHILIPS: Ik geloof het wel. De pers speelt daar een lelijke rol in. Een voetballer die in België drie goeie matchen speelt, wordt al gevraagd wanneer hij naar een buitenlandse topclub trekt en dan ook nog naar welke. Zo kunnen jongeren niet op een gezonde manier groeien.
Het ontslag van de medische staf opende een volgende beerput. Dokters met meer dan twintig jaar dienst bij de KBVB noemen de huidige lichting Rode Duivels ‘pseudovedetten met wie nauwelijks te werken valt’. En u had dat allemaal niet zien aankomen?
PHILIPS: We waren totaal verrast door dat ontslag, echt waar. En dat verwijt ik die mensen ook: zij hadden die wantoestanden veel eerder aan hun werkgever moeten melden. Na hun ontslag heeft de bondstop met hen een afscheidsgesprek gehad waaruit bleek dat de medische staf zich door bepaalde spelers niet gewaardeerd voelde. Er was een incident waarbij een jonge voetballer zijn short naar het hoofd van een van de masseurs heeft gegooid. Dat was de druppel die de emmer deed overlopen. Die speler was nochtans zelf te laat naar de massagezaal gekomen, maar vond dat de medische staf zich naar zijn wensen moet schikken en niet andersom. Ik begrijp echter dat een chirurg met enige staat van dienst (Marc Goossens, tot voor enkele weken bondsdokter, nvdr) niet door jonge voetbalvedetten wil worden behandeld als een voetveeg. Er moet respect zijn voor iedereen, ook voor de omkadering.
Spelers die met shorts gooien naar het personeel zijn onbeschofte, slecht opgevoede vlegels.
PHILIPS: Dat is zo. Maar dat de jeugd weinig respect toont, is een maatschappelijk probleem, niet een dat zich tot de Belgische voetbalwereld beperkt.
De zaak rond Jelle Van Damme schijnt voor de medische staf de laatste kaakslag te zijn geweest. Van Damme meldde af voor de nationale ploeg, werd vrijgegeven door de bond en speelde drie dagen later zonder problemen voor Anderlecht. Daarbij wordt gesuggereerd dat Philippe Collin, ondervoorzitter van de KBVB en secretaris-generaal bij Anderlecht, een dubbelrol heeft gespeeld.
PHILIPS: Van Damme had een medisch attest waaruit bleek dat hij pas op donderdag, dus één dag na Armenië-België mocht beginnen te trainen. Dus moest onze medische staf vaststellen dat Van Damme niet kon spelen. Hij is teruggestuurd naar Anderlecht, waarna het Uitvoerend Comité hem heeft vrijgegeven. In het weekend bleek hij wel weer fit. Ik besef goed welke indruk dat geeft, maar ik denk niet dat er kwade wil in het spel was.
Om in de toekomst dit soort gevallen te vermijden, ga ik er bij het Uitvoerend Comité voor pleiten om voortaan het reglement van de FIFA strikt toe te passen: niet fit zijn voor de nationale ploeg, betekent geen speelrecht voor elke match die binnen vijf dagen na de interland plaatsvindt. Zonder uitzondering.
Vindt de bondstop van zichzelf dat hij fouten heeft gemaakt in deze kwalificatiecampagne?
PHILIPS: Iedereen maakt fouten. Ervaring is de optelsom van de fouten die je in je leven maakt. Maar waar hebben wij een fout gemaakt? In de keuze van de trainers? Daar ben ik nog steeds niet van overtuigd. Uiteindelijk staat of valt alles met resultaten: als de matchen tegen Bosnië beter uitvallen, blijft René Vandereycken op post. De mayonaise pakte niet, en dan moet je de kok vervangen, zo simpel is.
Vandereycken en Vercauteren komen beschadigd uit hun verblijf bij de bond.
PHILIPS: Dat is zo voor iedere trainer die zijn ontslag krijgt. Dat hoort er nu eenmaal bij.
De Belgen zijn uitgeschakeld maar moeten wel nog twee keer spelen in deze kwalificatiecampagne. Wat wilt u zien in die twee matchen?
PHILIPS: Mirakels verwacht ik niet, maar ik hoop wel te zien dat de aanpak van Advocaat tot een andere wedstrijdinstelling leidt. De wedstrijden tegen Turkije en Estland zijn wat mij betreft geen vrijblijvende experimenten, we moeten al sporen zien van hoe de ploeg zich in de toekomst gaat presenteren. Interlands zijn altijd belangrijk. Ons imago staat op het spel en vergeet ook onze landencoëfficiënt niet. Als het tegenvalt, zitten we bij de volgende loting in pot vijf in plaats van pot vier, en dat zou de volgende campagne nog een pak lastiger maken.
Herman Van Holsbeeck zei vorige week in Knack dat de wortel van veel problemen in het Belgisch voetbal is dat de voetbalbond niet meer gerespecteerd wordt.
PHILIPS: Dat is ook zo. Als de bond vroeger een beslissing nam, dan werd daar verder niet over gediscussieerd. Vandaag trekt men meteen naar de rechtbank, wat natuurlijk ons gezag ondergraaft. Ik vind dat allemaal moeilijk te aanvaarden want bij de KBVB doen we net veel moeite om te allen tijde alle rechtsprincipes te eerbiedigen. We hebben een beroepskamer, een evocatiekamer. Een betrokkene kan zich steeds maximaal verdedigen voor er van een straf sprake kan zijn. Ik denk dat clubs of spelers die hun gelijk willen halen voor de rechter vooral verblind worden door het geld en daarom iedere strohalm vastgrijpen. In het voetbal gaan miljoenen om, hè.
In het buitenland zijn de commerciële belangen nog veel groter dan in België. Toch worden de voetbalbonden daar niet in die mate aangevallen.
PHILIPS: Misschien. Maar in België vind je de beste advocaten ter wereld. Organiseer een WK rechtspraktijk en ons land speelt keer op keer wereldkampioen. Wij worden aangevallen door mensen die hun werk heel goed doen. Dat maakt het voor de KBVB extra moeilijk.
Van Holsbeeck zei zelfs dat hij zich als Belg aangestaard voelt wanneer hij in het buitenland komt.
PHILIPS: België is het zwarte schaap van de voetbalwereld. Dat is erg, ja. De zaak-Bosman weegt nog altijd zwaar op onze reputatie. Onterecht hoor, volgens mij is het juridisch gezien doodnormaal dat een werknemer vrij is zodra zijn contract afloopt. Wij hebben daarin ongewild de voortrekkersrol gespeeld omdat, zoals ik zeg, onze advocaten zo goed zijn.
Is de KBVB niet gewoon te laks? Doelman Jurgen Sierens verklaart in de pers dat de voetbalbond met de scheidsrechters een complot heeft gesmeed om Roeselare te doen zakken. Als zulke schadelijke woorden vallen, moet u dan niet meteen kracht-dadig optreden?
PHILIPS: Al wat te maken heeft met discipline of met de geloofwaardigheid van ons voetbal, mag natuurlijk niet worden aangevallen. Die zaak is onderweg en meer dan waarschijnlijk zal er een straf volgen. Maar u mag niet verwachten dat ik me daarin meng. Dat is mijn taak niet. Een politicus kan ook niet ingrijpen in een lopende rechtszaak.
Herman Van Holsbeeck pleit voor een soort dictatuur in het Belgisch voetbal: een top van twee, drie mensen met voetbalverstand maar zonder binding met een club die alle macht in handen krijgen.
PHILIPS: Benieuwd of de Profliga daarmee akkoord kan gaan. Er heeft ooit een soortgelijk plan bestaan en dat is finaal afgeschoten in de algemene vergadering van de voetbalbond. Je moet die dictatuur op een democratische manier installeren en dat lijkt mij niet haalbaar. Ik zie de clubs geen bevoegdheden afstaan, aangezien ze allemaal denken dat het hun belangen zou schaden. ’t Is een prachtig voorstel van mijnheer Van Holsbeeck hoor, maar erg moeilijk uit te voeren volgens mij.
Is de bond te log?
PHILIPS: Wanneer ben je te log? Iedereen was enthousiast dat we sneller de strafmaat gingen bepalen wanneer een speler van het veld wordt gestuurd. Tot de zaak Witsel-Wasilewski, toen kwam er plots kritiek dat het allemaal té snel ging, en de sanctie eerder op emotie dan gezond verstand gebaseerd was. Het zal nooit voor iedereen goed zijn. En log werken is daarom nog niet slecht werken.
Met de familie Bayat van Sporting Charleroi dreigt er ondertussen een nijpend probleem te ontstaan. Manager Mogi Bayat nam ontslag bij de KBVB, net omdat hij daardoor niet meer gestraft kan worden als hij weer eens over de schreef gaat.
PHILIPS: Enkel aangesloten leden kunnen door de bond bestraft worden. Mogi Bayat is dat niet, dus eigenlijk moet de club ingrijpen, maar die zal dat natuurlijk niet doen want Mogi is de neef van de voorzitter. We zitten erg verveeld met heel die situatie. In de schoot van de Profliga zou men kunnen beslissen dat eersteklasseclubs enkel vertegenwoordigd mogen worden door mensen die zijn aangesloten bij de voetbalbond. Maar die verplichting kunnen wij zelf niet opleggen. Ik denk dat we er in het verleden te gemakkelijk van uitgegaan zijn dat het Belgisch voetbal een familie is waarin alle problemen in onderling overleg kunnen worden opgelost. De zaak-Bayat bewijst dat we daar iets zakelijker in moeten worden.
DOOR JEF VAN BAELEN
‘Een jonge voetballer gooide zijn short naar de kop van een van de masseurs. Dat was de druppel die de emmer deed overlopen.’
