Belazerd met een timeshare in Spanje? Teakmeubelen in Nederland gekocht met een hoog spaanderplaatgehalte? Een Europees consumentenproject probeert bedrogenen aan verhaal te helpen.

Clearing House, Europees Centrum voor de Consument, Ridderstraat 18 in 1050 Brussel. Tel. 02 517 17 90, mail info@cec-ecc.be en website www.cec-Ecc.be.

Projectmanager Edith Appelmans verkoopt er geen flauwekul rond: ‘Inzake consumentenverdediging staan de meeste Europese lidstaten nog in hun kinderschoenen. Uitzondering: de Scandinavische landen waar iets als een ombudsman vandaan komt.’ Appelmans leidt het Belgische Clearing House van het zogenaamde EEJ-net en dat netwerk zou in de toekomst de verbruiker beter moeten informeren en dus beschermen.

Eigenlijk zit dat zo. Het EEJ-net of het European Extra Judicial Network is een initiatief van de Europese Commissie. Die vond in 2000 dat juridische bescherming een katalysator voor méér grensoverschrijdende aankopen kan vormen. In afwachting van degelijke wetten voor consumentenbescherming kwam er dat EEJ-net. In elke lidstaat – plus Noorwegen en IJsland – ontstonden contactpunten of in het jargon Clearing Houses. Die maken allemaal deel uit van het netwerk, maar screenen tegelijkertijd nationale instanties voor de bescherming van de verbruiker.

Dat zijn bijvoorbeeld voor België ombudsdiensten uit de overheidssector (De Post, NMBS, Vlaamse Ombudsdienst,…) maar ook sectorgebonden instanties zoals de Geschillencommissie Reizen of de Verzoeningscommissie Bouw. Als die aan een reeks criteria voldoen (bevoegdheden, transparantie,…) mogen zij toetreden tot EEJ-net of Buitengerechtelijk Netwerk. Op dit ogenblik maken veertien Belgische ombudsdiensten, verzoenings- en arbitragecommissies samen met het Belgische Clearing House deel uit van het net.

NAAR HET PARKET

De consument krijgt van zo’n Clearing House informatie over de (nationale) verzoeningsprocedures en -instellingen. Hoofddoel blijft dat de huizen bij foutlopende grensoverschrijdende transacties (diensten en producten) optreden. En proberen de geschillen buiten het klassiek gerechtelijk circuit te regelen. Zegt Edith Appelmans: ‘Een Fransman die net op de grens met België woont, koopt bij ons een meubel. Met veel geluk weet die dat er in ons land een geschillencommissie voor die branche bestaat. Maar een Belg die een timeshare in Spanje koopt? Die weet helemaal niet of er ginder wel een bemiddelaar of ombudsman is. En hij moet naar bemiddeling ginder zoeken, want daar vond de verkoop plaats.’

De afgelopen twaalf maanden verwerkten de Clearing Houses zo’n 2500 dossiers. Volgens de Europese Commissie is dat een opbeurend succesje. Maar het netwerk heeft nog een lange weg te gaan. De helft van de klachten die het Belgische Clearing House het eerste semester van dit jaar binnenkreeg, ging bijvoorbeeld over mank lopende timeshareprojecten. En uitgerekend daarvoor bestaan er geen buitengerechtelijke arbitrageprocedures. Appelmans: ‘Er was in het verleden een poging om die geschillen buitengerechtelijk te regelen onder impuls van Test-Aankoop en de Organisation for Timeshare in Europe. Probleem bleek dat die OTE te weinig verkopers vertegenwoordigde en vandaar dikwijls onbevoegd bleek.’

Bij gebrek aan buitengerechtelijke bemiddeling, geeft het Belgische Clearing House, dat overigens gratis werkt, meestal één duidelijk advies: klacht indienen bij het parket. Maar de consument verdient juist een goedkopere en snellere procedure om zijn gelijk te halen. ‘Daarom dat wij in alle bescheidenheid toegeven: wij staan nog in onze kinderschoenen.’

Jos Grobben