Wat als Noord-Korea en Iran dan toch aan een atoombom werken?

Jongens onder elkaar. Op bezoek in Moskou amuseerde George W. Bush zich kostelijk in de oude Volga uit 1956 van zijn collega Vladimir Poetin. Een pronkstuk uit het museum van de sovjettechnologie. Voor en na nam hij in de Baltische staten en in Georgië dankbaar het applaus in ontvangst voor de Amerikaanse steun in moeilijke dagen.

Er mag worden aangenomen dat er achter gesloten deuren ook over ernstige zaken werd gesproken. Drie jaar na de toespraak van Bush over de As van het Kwaad was er voor de Amerikaan alle aanleiding om met Poetin van gedachten te wisselen over het nucleaire gevaar dat plotseling weer van Iran en Noord-Korea uitgaat. Na de blunder van de CIA over de massavernietigingswapens van Saddam Hoessein is dat voor Washington een heikel onderwerp.

Aanhoudende geruchten willen dat Noord-Korea dan toch op het punt staat om een kernwapen te testen. Iran van zijn kant liet het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Frankrijk weten dat het na zes maanden het proces wil hervatten om uranium te verrijken, dat daarna misschien voor het maken van een atoombom kan worden gebruikt. Teheran houdt vol dat het alleen vredelievende bedoelingen heeft. Londen, Berlijn en Parijs overtuigden er de mullahs van om hun proefnemingen met kernenergie tijdelijk stop te zetten.

De Amerikanen hebben zich met hun optreden in Irak in de regio klem gereden. Dat wil zeggen dat de Europeanen nu moeten doen waarmee ze altijd hebben gedreigd: het Iraanse kernprogramma aanhangig maken bij de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. Iedereen is ervan overtuigd dat onvoorspelbare regimes, zoals die in Pyongyang en Teheran, beter geen kernwapens in handen krijgen. Maar de kans dat de Veiligheidsraad streng optreedt, is helaas klein. Om te beginnen, willen de Russen graag de reactoren leveren waarmee Iran kernenergie kan opwekken. Terwijl China en Japan van hun kant geen zin hebben om een grote olieproducent tegen zich in het harnas te jagen, op een moment dat de prijs voor een vat crude rond 50 dollar schommelt.

Toch is het economische wapen het enige wat overblijft. Het volkomen verarmde Noord-Korea is voor zijn overleven volledig van de goodwill van de leiders in Peking afhankelijk. Iran heeft toegang tot de wereldmarkten nodig om zijn groeiende bevolking werk te geven. Maar om ze in het gareel te krijgen, zullen Amerika, Europa, China en Rusland nauwer moeten samenwerken dan ze in zeer lange tijd hebben gedaan. Het is nog maar de vraag of ze daartoe echt bereid zijn. Alle grote woorden ten spijt.

Hubert van Humbeeck

Nu moet blijken of de VS, Europa, China en Rusland echt willen samenwerken.