Zwoer de modale Vlaming dertig jaar geleden nog bij een dieet op basis van gekookte aardappelen, ondertussen heeft zich onder een deel van de bevolking een ware voedingsrevolutie voltrokken. Quinoa, soja, yacon en andere uitheemse producten zijn aan een heuse opmars bezig. Het gros daarvan wordt geïmporteerd, maar de laatste jaren wagen ook Vlaamse boeren zich eraan.
‘De boeren zijn op zoek naar niches en alternatieven die meer opleveren, nu de prijs van traditionele producten als suikerbieten is gekelderd’, zegt Greet Riebbels van het Instituut voor Landbouw, Visserij en Voedingsonderzoek (ILVO). ‘De doorbraak van nieuwe teelten hangt ook samen met de vorming van een stabiele voedingsketen. Bij soja heeft de Vlaamse overheid de nieuwe afzetmarkten een handje geholpen, terwijl de onderzoeksinstellingen teeltadvies en lokaal aangepaste zaden en rassen leveren.’
‘Hazen zijn dol op de jonge blaadjes’ Simon Colembie – Kweekt soja in Kruisem
‘Ik volg al twintig jaar de biolandbouw en ga verschillende boerderijen bezoeken om te zien wat werkt. Ik vind soja interessant omdat het een eiwitrijk product is dat bovendien de stikstof uit de lucht bindt. Ik heb een overeenkomst met een producent van sojaburgers. Die geeft me financiële zekerheid. De grootste uitdaging bij dit gewas is wildschade vermijden. Jonge hazen zijn verlekkerd op de jonge blaadjes, dus moest ik wel een hek van kippegaas zetten. Het warme weer is een meevaller, al heb je in het begin van de teelt voldoende regen nodig. Anders haal je het vereiste eiwitgehalte niet.
Waar ik tegen 2030 wil staan? Aan het hoofd van een goeddraaiend, rendabel bedrijf.’
‘Spannend om te experimenteren’ Hans Geldof – Kweekt quinoa in Alveringem
‘Mijn vrouw en ik komen allebei uit een landbouwersgezin. We kweken varkens, maïs en aardappelen en nu ook al vijf jaar quinoa. Het punt met een nieuw gewas is dat je nergens mee kunt vergelijken. Hoe moeten die plantjes er na een paar weken uitzien, waar moet je voor beducht zijn? Dat eerste jaar ben ik elke ochtend en avond naar het veld gaan kijken.
We vinden het spannend om te experimenteren met nieuwe teelten. Landbouw kan alleen overleven als je bereid bent om te innoveren. Toen we op een dag quinoa voorgezet kregen en het ontzettend lekker vonden, besloten we te informeren naar de kweekmogelijkheden. We zijn ook zelf op zoek gegaan naar een afnemer, met het argument van de korte keten: komt het gros van de quinoa nu nog uit de hoogvlakte van de Andes, die van ons behoeft nauwelijks een paar uur transport, tot bij de drogerij.’
‘Misschien kan een tv-kok ermee aan de slag’ Hans Lossie – Experimenteert met yacon in Merchtem
‘Als kleinschalige landbouwer verbouw ik bieten, maïs, aardappelen, courgetten en graan, maar ik ga altijd op zoek naar nieuwe mogelijkheden. Bataat of zoete aardappel bood veel potentieel, maar ik koos uiteindelijk voor yacon omdat daar weinig investeringen voor nodig waren.
Yacon is nagenoeg onbekend, het zou goed zijn als een tv-kok ermee aan de slag ging. Je kunt er best veel mee, gaande van een rauwe verwerking in sla over een gestoofde variant tot een mousse, een vorm van chips en zelfs alcoholische dranken. Mijn 2000 plantjes zouden in oktober goed moeten zijn voor een oogst van 4 ton.
Waarom ik hiervoor koos? Als twaalfjarige kreeg ik in 1981van een oom courgettezaadjes, die hij had meegebracht uit Spanje. Destijds was die groente hier volstrekt onbekend. En kijk hoe goed die het nu doet. Wie weet gaat het met yacon ook die kant uit.’
