Schrijver Arnon Grunberg is de ‘Seksrabbijn des Vaderlands’ van de Volkskrant. In die functie staat hij de lezers bij vanuit een spreekwoordelijk hoekje van hun slaapkamer. Nu breidt hij zijn actieterrein uit naar het theater, en schreef The Future of Sex voor Wunderbaum.
‘Taal is een manier om angst voor seks te overwinnen’, schreef u vorige week in de Volkskrant. Is er vandaag meer angst voor seks, en is dat een reden om dit stuk te schrijven?
ARNON GRUNBERG: De belangrijkste reden is dat Wunderbaum me twee jaar geleden vroeg om de tekst te schrijven. Ik wil niet gezegd hebben dat we door de technologie meer bang zijn voor seks. We beleven seks op een andere manier. Vroeger ging je naar de krantenwinkel als je porno wilde zien, nu ga je het internet op. Of je gebruikt apps als Tinder.
Dit moet het eerste Nederlandstalige theaterstuk zijn waarin WhatsApp een rol speelt in de opbouw.
GRUNBERG: WhatsApp is een handig communicatiemiddel als de spelers in Rotterdam repeteren en jij in New York woont. De repetities begonnen met een kringgesprek waarin enkele mensen over hun seksleven vertelden. Nadien bezorgde ik de spelers vanuit New York een dertigtal improvisatieopdrachten. Zij stuurden de uitgeschreven improvisaties terug, met een video-opname. De meeste opdrachten haalden de uiteindelijke tekst niet, maar ze waren wel cruciaal voor het ontstaan ervan.
Geeft u eens een voorbeeld van zo’n opdracht.
GRUNBERG: (leest voor) ‘Stel wil een trio. Besluit robot te vragen omdat dat de minste kans op jaloezie biedt. Robot komt. Trio vindt plaats. Man is toch jaloers. Zegt: Ik zie de hele tijd de pik van die robot in jouw mond verdwijnen. Vrouw: ja, de robot heeft iets wat jij niet hebt. Man radeloos overmand door jaloezie.’ Of nog: ‘Pedofiel met kindrobot zegt: “Is geen kind, is een robot. Ik probeer ethische pedofilie te verspreiden met behulp van de modernste technologie.”‘ Spreekt daar een somber mensbeeld uit? Veeleer een realistisch beeld, denk ik. Ik schrijf wat we niet altijd onder ogen willen zien. Er is altijd een verschil tussen wat we wezenlijk verlangen en wat uiteindelijk mogelijk is. Met grappen maak ik die pijnlijke kloof tussen verlangen en werkelijkheid zichtbaar. Over de confrontatie met die kloof gaat dit stuk, dat trouwens elke avond anders zal zijn want ik liet veel ruimte voor improvisatie. Althans voor de rol die ik vervul. De tekst van de andere spelers ligt vrij vast.
U speelt ook mee. Welke rol kreeg u?
GRUNBERG: Eerst was ik ‘de seksrabbijn’, maar intussen sta ik als een superego, een controlerend mechanisme naast de acteurs. Ik speel een soort therapeut die de anderen adviseert maar even onzeker is. Ook met hem is er wat aan de hand.
Wat vertelt de seksbeleving over onze samenleving?
GRUNBERG: Seksualiteit is als taal: het is een product van onze verbeelding en kleurt onze identiteit. Ik ben nu in Oost-Jeruzalem en de seksuele beleving is hier anders. Niet beter of slechter, maar anders. Het is een illusie om te geloven dat westerlingen een meer bevrijde of verlichte geest hebben. Integendeel. Onze seksuele revolutie wordt nu zelfs deels ongedaan gemaakt.
U bent in Jeruzalem in opdracht van de Israëlische, linkse organisatie Breaking the Silence. Zou een seksuele revolutie voor een doorbraak kunnen zorgen in het Gazaconflict?
GRUNBERG: Daar ben ik van overtuigd! In 2007 was ik in Libanon. Een oude vrouw vertelde me dat de enige manier om de conflicten in het Midden-Oosten te ontzenuwen een seksuele revolutie is. Als de hoop op een betere toekomst ergens leeft, dan is het in bed.
Els Van Steenberghe
‘Met grappen maak ik de kloof tussen verlangen en werkelijkheid zichtbaar.’
