Twee octetten maken op het festival Spannungen én op cd het bestaan van telepathie plausibel.
Het is al niet makkelijk om grote solisten in kamermuziek aan het werk te horen, maar dat geldt des te meer voor grote kamerbezettingen. Kamermuziek trekt – om onduidelijke of oneigenlijke redenen – minder volk dan solo- of symfonisch repertoire en kan bijna nooit de daar gangbare gages opleveren. En ‘grote solisten’ hebben vaak minder zin om kamermuziek te spelen dan om hun fee aan te passen.
Zo gesteld klinkt het als een volkomen spijtige zaak. Alleen… heeft kamermuziek haar naam niet gestolen; vaak gedijt ze niet in grote zalen. Verder zijn er fantastische trio’s, kwartetten en andere formaties van musici die solisten hadden kunnen zijn, maar hun leven willens en wetens aan de kamermuziek wijden – uit liefde voor het genre dat Pierre-Laurent Aimard veelbetekenend ‘een oefening in democratie’ noemde. En ten slotte: als je de technische genieën dan eens te horen krijgt in pakweg een kwintet, tijdens het een of andere festival dat voor hen ook vakantie moet zijn en waar dus geen repeteren aan te pas komt, dan is de ontnuchtering vaak groot.
Maar er zijn uitzonderingen. Twee weken geleden berichtten wij hier al over het Moritzburg Festival. En onze plaat van de week, Mendelssohn – Enescu, Octets for Strings, past in een reeks geweldige liveopnames van het festival Spannungen. Dat vindt jaarlijks plaats in Heimbach in het Eifelgebergte, in een blijkbaar goedklinkende, oude waterkrachtcentrale in jugendstil.
Het geheim van een goed festival is blijkbaar een musicus als curator. In Moritzburg is het cellist Jan Vogler die vrienden uitnodigt en tot repeteren dwingt, in Heimbach is het pianist Lars Vogt. Hij bracht voor deze opname twee octetten samen in evenveel dagen. En het zou niet mogen, maar alleen al het lezen van de namen induceert een luxueus luistergevoel: violisten Antje Weithaas, Isabelle Faust, Lisa Batiashvili en Christian Tetzlaff, altisten Rachel Roberts en Ori Kam en cellisten Tanja Tetzlaff en Quirine Viersen spelen Mendelssohns octet voor strijkers. Voor dat van Enescu vervangt Katherine Gowers Batiashvili, Antoine Tamestit Kam en Gustav Rivinius Tanja Tetzlaff.
Laat men deze rasmuzikanten repeteren, dan weet je dat er weinig grenzen bestaan. Toch slaat het klinkende resultaat, zelfs op plaat, je nog af en toe met verstomming. ‘Three is a crowd’ zeggen de Engelsen en gelijk hebben ze, maar wat dan te denken van acht aanzienlijke ego’s die tweemaal een half uur lang het bestaan van telepathie plausibel maken? Die hun afzonderlijke visies weten samen te smelten tot een gediversifieerd maar volkomen logisch en onversneden geheel? En dan heb ik het tot mijn spijt nog niet kunnen hebben over de schok die grootse, maar al te weinig gespeelde werken op zich kunnen teweegbrengen.
Eén advies: meteen naar de platenwinkel, en nooit meer vergeten dat Enescu een onwaarschijnlijk strijkoctet geschreven heeft.
MENDELSSOHN – ENESCU, OCTET FOR STRINGS, AVI MUSIC 8553163 RWWW.AVI-MUSIC.DE – WWW.SPANNUNGEN.DE
Rudy Tambuyser
