202.586 mensen uit 140 landen stellen zich kandidaat om op Mars te gaan wonen.

Roel Kwanten(een van de Belgische kandidaten): Toen ik de Nederlander Bas Lansdorp hoorde vertellen over zijn missie om in 2023 een kolonie te stichten op Mars, was ik meteen geïnteresseerd. Op het registratieformulier moest ik onder meer beschrijven hoe ik reageer in stressvolle situaties, of welke ervaring ik heb met andere culturen.

Hoe groot schat u de kans dat u over tien jaar effectief uw spullen zult pakken om op Mars te gaan wonen?

Kwanten: Ik ben realistisch: de kans dat ik bij de laatste kandidaten eindig, is niet erg groot. Mijn leeftijd speelt misschien in mijn nadeel. In 2022 zal ik 55 zijn. Maar andere eigenschappen spelen in mijn voordeel. Ik ben een rustig type, mij jaag je niet snel op.

Momenteel is het afwachten of ik naar de tweede ronde mag. Die houdt een medisch onderzoek in, en een sollicitatiegesprek. Er zijn uiteindelijk vier rondes – de laatste bestaat uit een training van zeven jaar.

De kandidaten zullen niet terugkeren naar de aarde. Het project krijgt daardoor veel kritiek en wordt ook wel een zelfmoordmissie genoemd. Waarom wilt u zo graag mee?

Kwanten: Uitwaaieren over het zonnestelsel is volgens mij essentieel voor het voortbestaan van de mensheid. Ik geloof ook dat onderzoek op Mars de aarde vooruit kan helpen. Wie daaraan kan meewerken, schrijft geschiedenis. Dat is toch heel speciaal? Tien jaar geleden was dit project ondenkbaar. Het wordt het avontuur van het millennium. Een afspraak met de geschiedenis die ik niet wil missen. Ook al moet ik daarvoor mijn vrouw en drie kinderen achterlaten.

Astronauten als Frank De Winne hebben kritiek op het initiatief. Volgens hem zijn astronauten gezanten van de mensheid die na een missie moeten terugkeren naar de aarde. Ik vind dat je moet respecteren dat sommige mensen daar een andere mening over hebben. De vier uiteindelijke deelnemers zullen uit vrije wil op Mars gaan wonen en werken – en er uiteindelijk ook sterven.

Waarom wordt niet naar de aarde teruggekeerd?

Kwanten: Een terugvlucht naar de aarde is technisch onhaalbaar. De lanceerinstallatie die nodig is voor de terugkeer is te omvangrijk om per raket naar Mars te sturen. Ik weet ook niet of het fysiek mogelijk is om nog terug te keren. De zwaartekracht op Mars is ongeveer een derde van die op aarde. Na vijf jaar hebben je botten en spieren zich aangepast aan de leefomstandigheden op die planeet. Misschien is het onmogelijk om daarna nog op de aarde te leven.

Hebt u genoeg van een leven op aarde?

Kwanten: Op aarde staat mij een normaal leven te wachten: werken tot aan mijn pensioen en dan voor de kleinkinderen zorgen. Een plezant vooruitzicht. Maar een avontuur op Mars is extreem. Als ik moet kiezen tussen een gewoon leven en een extreem leven, dan toch dat laatste.

U kiest voor iets waarvan u niet weet hoe het zal zijn?

Kwanten: Dat is niet helemaal zo: ik weet hoe de ruimte en Mars eruitzien. Ik heb een grote interesse voor astronomie. De uiteindelijke kandidaten zullen ook zeven jaar getraind worden om zich psychologisch en fysiek voor te bereiden.

Ik las over de ervaringen van astronauten die een jaar in het ruimtestation hebben doorgebracht. Ik kan me dus ongeveer inbeelden hoe de reis naar Mars, die zeven maanden duurt, zal verlopen. En ik heb het Amerikaanse experiment Biosphere 2 gevolgd, waarbij een kleine groep mensen voor lange tijd werd opgesloten in een constructie om te zien of ze konden overleven in een gesloten biosfeer. Zo zal het leven op Mars ook zijn. De vier Marskolonisten moeten zien te overleven in een soort gesloten kamp, waarin ook voedsel geproduceerd kan worden.

Het Biosphereproject is wel mislukt.

Kwanten: Omdat de zuurstof in de biosfeer te snel afnam en de bewoners te weinig voedsel konden genereren. Dat kan op Mars ook gebeuren, maar de techniek is in die dertig jaar enorm geëvolueerd. Mars One is een complex project, er kunnen altijd dingen misgaan. Maar voedsel kunnen we altijd laten opsturen.

Heeft uw kandidatuur u al iets gekost?

Kwanten: 31 dollar, zo’n 25 euro. Elke kandidaat moest een eenmalige inschrijvingssom betalen, om te vermijden dat mensen zich voor de lol zouden registreren. Het te betalen bedrag werd bepaald op basis van het bnp van je land. Iemand uit Ghana moest 5 dollar betalen, deelnemers uit Qatar 73 dollar.

De rest van het geld wil Bas Lansdorp verdienen door van de hele missie een realityshow te maken. Het moet een programma worden als Big Brother en zal wereldwijd uitgezonden worden. Voor de hele missie is 6 miljard dollar nodig.

De hele wereld zal dus ook meekijken als er problemen ontstaan op Mars. Hebt u zich al ingebeeld hoe het zou zijn om daar in een depressie te belanden, ruzie te krijgen met uw medekandidaten of zwaar ziek te worden?

Kwanten: Dat zal heel moeilijk zijn. De selectierondes dienen dan ook om kandidaten te selecteren die goed in hun vel zitten en goed reageren op extreme situaties. Een uitstap naar Antarctica staat op het trainingsprogramma, het gebied op aarde dat het meest overeenkomt met Mars. Iedereen zal er permanent worden geobserveerd. De kandidaten zullen in een team van vier voor lange tijd opgesloten worden op een kleine oppervlakte en zullen ook getraind worden om bepaalde gedachten opzij te kunnen zetten.

Hoe reageren uw vrouw en kinderen op uw deelname?

Kwanten: Ze nemen het voorlopig nog niet serieus. Elke dag wordt er bij ons thuis wel door iemand een grapje over gemaakt. Mijn vrouw weet dat ze mijn droom niet uit mijn hoofd kan praten en laat me maar doen.

Maar stel dat ik uiteindelijk naar Mars zou gaan, dan zullen we zware beslissingen moeten nemen. Moeten we dan scheiden, zodat we allebei aan een nieuw leven kunnen beginnen? Die gesprekken hebben we nog niet gevoerd.

Het is de bedoeling om op Mars een kleine nederzetting te beginnen. Twee jaar na de eerste zending van 2022 zullen vier nieuwe mensen gestuurd worden – opnieuw twee mannen en twee vrouwen om telkens een soort gezinsstructuur te creëren. Het is niet direct wenselijk om op Mars aan kinderen te beginnen, maar wie weet denken we daar na vijf of tien jaar anders over. Dat zou uiteraard ethische vragen oproepen. Mars is geen planeet om kinderen groot te brengen, die kinderen hebben daar ook nooit voor gekozen. Al zal het er vroeg of laat toch van komen. We zijn daar om de mensheid vooruit te helpen. Maar het is veel te voorbarig om daar nu al met mijn gezin over te praten.

Wat zou u op Mars het meest missen?

Kwanten: Mijn familie, en typisch Belgische gerechten: biefstuk met frieten, bier, chocolade. Op Mars zal het vooral astronautenvoeding en vegetarisch eten zijn. Ook eenvoudige dingen zoals met de fiets naar het werk gaan zou ik missen. Ik ben waterkwaliteitsbeheerder van het water in de Maas in Maastricht en woon vlak bij mijn werk. En ik zou het jammer vinden om nooit meer met veel mensen te kunnen praten.

Hoe zou de rest van uw leven op Mars eruitzien?

Kwanten: Het zou vooral een kloosterleven zijn. Wandelen op Mars gaat niet zonder ruimtepak. Er is amper zuurstof, de atmosfeer bestaat er voor 95 procent uit koolstofdioxide. De luchtdruk is er ook te gering om zonder ruimtepak rond te wandelen, je lichaam zou onmiddellijk opzwellen. De deelnemers zullen dus vooral in hun huis zitten.

We zouden uiteraard veel onderzoek doen. Ik denk dat wetenschappers hier op aarde wel onderzoek kunnen bedenken voor de komende tien jaar. Het werkritme zal er ongeveer hetzelfde zijn als hier, met werkdagen van acht of tien uur en vrije weekends. Er zal tijd zijn om spelletjes te spelen of films te bekijken. Surfen op internet zal vanop Mars niet mogelijk zijn, maar je kunt ’s morgens aan het team op aarde wel bepaalde films opvragen of webpagina’s laten downloaden die je dan ’s avonds kunt bekijken.

Bellen met mijn familie zal niet vlot verlopen. Er zit een vertraging van 6 tot 44 minuten op de verbinding. Maar je zou wel het nieuws kunnen volgen door bijvoorbeeld de website van deredactie.be elke dag op te vragen.

Om dan heimwee te krijgen bij het lezen van al die aardse gebeurtenissen.

Kwanten: Ja, dat kan. Maar ik denk ook dat je dingen op een afstand leert bekijken. Toen astronauten voor het eerst op de maan landden en naar de aarde keken, overviel hen een enorm relativeringsvermogen. Vanop Mars zal je de dingen misschien nog meer kunnen relativeren. Misschien zou ik uiteindelijk zelfs denken: waar zijn ze op aarde in godsnaam mee bezig.