De belangrijkste twintig industrie- en groeilanden bespraken vorige week in Londen een aantal maatregelen om de wereldwijde crisis gezamenlijk aan te pakken. De top wordt als ‘historisch’ omschreven. Terecht? Een evaluatie aan de hand van tien kernpunten.
door Ewald Pironet
1. Een nieuwe wereldorde. Tot nu toe was de G7, met de VS, Canada, Italië, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Japan, het belangrijkste ‘forum voor economisch bestuur’. Vanaf nu is dat de G20, met daarin ook groeilanden als China, India, Rusland, Brazilië en Saudi-Arabië. Zonder geld en medewerking van die ‘nieuwe’ landen kunnen Europa en de VS de huidige crisis niet aan.
2. 1000 miljard dollar. De G20 besliste om bovenop de 5000 miljard dollar aan bestaande herstelmaatregelen nog eens 1000 miljard extra in de zieke wereldeconomie te pompen. Dat is meer dan werd gehoopt en het bracht enig optimisme teweeg. Nu blijkt in die 1000 miljard evenwel al heel wat eerder beloofd geld te zitten.
3. IMF speelt eerste viool. Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) had veel van zijn glans verloren maar krijgt nu een coördinerende rol in de bestrijding van de crisis. Het IMF werkt zich zo op als ultieme redder van het internationale systeem en centrale bank van de wereld. Of het die rol aankan?
4. IMF krijgt eigen munt. Het IMF krijgt een soort eigen munt, via de zogenaamde ‘speciale trekkingsrechten’. Die bestaat uit een muntkorf van vier munten – de dollar, de euro, de yen en het pond – die enkel door het IMF wordt gebruikt. Wat de precieze economische gevolgen zijn, is nog onduidelijk, maar de dollar boet wel aan macht in.
5. Vage regels voor de financiële sector. Zelfregulering heeft afgedaan. Er komen regels en daarvoor wordt een nieuwe instelling in het leven geroepen, de Raad voor Financiële Stabiliteit. Niet alleen banken, maar ook hefboomfondsen en ratingbureaus zullen worden gecontroleerd. Hoe concreet dat wordt, moet nog blijken.
6. Geen wereldwijde toezichthouder. Wie gaat die nieuwe regels controleren? Een wereldwijde toezichthouder komt er niet, wel meer overleg tussen de bestaande toezichthouders. Het is zeer de vraag of zo nieuwe ontsporingen in de financiële sector voorkomen kunnen worden.
7. Strijd tegen belastingparadijzen. De leiders van de G20 verklaarden dat het bankgeheim verleden tijd is en dat landen die weigeren informatie te verstrekken over rekeningen aan belastingautoriteiten sancties zullen krijgen. Maar zullen alle belastingparadijzen écht verdwijnen?
8. Twijfelachtige lijst belastingparadijzen. De Organisatie voor Economische Samenwerking (OESO) moest een zwarte lijst opstellen van belastingparadijzen. Heel wat regio’s die algemeen bekend staan als fiscaal paradijzen staan evenwel niet op die lijst vermeld.
9. Geen protectionisme. De leiders van de G20 hernieuwden hun belofte dat ze geen protectionistische maatregelen zullen nemen. De laatste maanden bleek echter al vaker dat de verleiding soms groot is om die belofte te breken.
10. Evaluatie volgt. De leiders van de G20 spraken af om in september een nieuwe top te houden, waar ze de uitvoering van de akkoorden zullen eva- lueren.
De conclusie dat de jongste top ‘historisch’ was en de wereldeconomie zal redden, is dan ook veel te voorbarig.
