‘Liberalisme is geen kleurboek’

Vlaams parlementslid Sihame El Kaouakibi blikt vooruit naar de voorzitersverkiezingen bij Open VLD.

Verkiezingen zijn momenten om verschillen uit te vergroten. Door me in mei van vorig jaar voor het eerst kandidaat te stellen, werd me dat ontzettend duidelijk. Tijdens die campagne zoekt elke kandidaat en elke partij naar een manier om zich als uniek antwoord in de politieke markt te zetten. Er werd bijna niet gepraat over het zoeken naar oplossingen, maar zoveel mogelijk over waarom je zelf niet alleen het beste, maar het enige goeie, idee hebt.

Nu zijn er opnieuw verkiezingen. Niet tussen partijen, maar binnen mijn partij. En opnieuw wordt er gezocht naar manieren om die strijd op de spits te drijven. Paradoxaal genoeg worden binnen de liberale beweging dan te vaak hokjes gevormd. Je gaat als donker- of lichtblauw over de tongen. Ik ben zelf al ultralichtblauw genoemd; een collega van mij appelblauwzeegroen. Net als Ive Marx eerder deze week stel ik de actuele waarde daarvan in vraag.

Net als onze samenleving is namelijk ook de invulling van liberalisme geëvolueerd. Niet verwaterd noch verloochend, maar wél verrijkt en gemoderniseerd. Ons vrijheidsconcept is complexer geworden als antwoord op een samenleving die dat ook geworden is. Waar vroeger liberalen mens en markt wilden bevrijden van dwang van kerk en staat en zo hun negatieve vrijheid beschermden, zijn we die vrijheid later ook positief gaan invullen.

Liberalisme is geen kleurboek.

Door erop te wijzen dat je ook in staat moet zijn je vrijheid waar te maken. Zoals Alicja Gescinska het zo mooi beschreef: mensen in armoede hebben veel negatieve vrijheid wanneer ze de supermarkt binnenwandelen. Maar eens ze de wensen op hun boodschappenlijst erbij halen, smelt hun positieve vrijheid als sneeuw voor de zon. Vrij van dwang sluit honger niet uit. Laat staan dat mensen die honger hebben, hongerig kunnen zijn om vooruit te raken in het leven.

De liberale belofte moet er nochtans net in bestaan beide vormen van honger te stillen. Het is de belofte dat je vooruit kan raken in je leven als je dat wil. Ongeacht waar je wieg stond of wie je ouders waren. Dat wie tegenslag meemaakt, niet afgeschreven wordt. Dat wie met achterstand start, er wél kan raken. Dat vooruitgang mogelijk is, voor elke burger.

Het is een belofte die het liberale credo van vrijheid tegelijk tot een doel én een middel verheft. Een vrijheid die elke dag opnieuw verdedigd moet worden door haar te verrijken. Enerzijds door voor die negatieve vrijheid te blijven strijden. Obstakels die samenleving en overheid opwerpen, werken wij liberalen weg. Daar heeft de OESO het over in haar laatste rapport wanneer ze schrijft dat onze productiviteitsgroei stilvalt door bureaucratische regulering. Tot voor kort liet de overheid niet toe dat je zonder een attest zelfstandig kapper, schoonheidsspecialist of fietsenmaker werd. Dat obstakel hebben we kunnen wegwerken. Maar ook vandaag nog vertelt de fiscus in ons land een startende ondernemer dat hij twee keer belast wordt als hij zijn inkomen wil aanvullen in loondienst.

Maar ook door die positieve vrijheid uit te dragen. 21ste eeuwse liberalen werken obstakels weg maar geven ook een duwtje in de rug als het nodig is. Wanneer een kind vandaag 80% meer kans heeft om een studierichting te volgen die niet aansluit bij zijn talent of interesse, door het opleidingsniveau van zijn moeder, dan zorgen we er nog altijd niet voor dat wie zijn best doet er kan raken. Wanneer de inkomensongelijkheid tussen ouders een grotere kloof in het onderwijs veroorzaakt dan in de rest van de OESO, dan zorgen we er niet voor dat je toekomst telt, maar telt in Vlaanderen letterlijk je afkomst.

Als er vandaag een discussie moet zijn binnen mijn partij, dan is dat niet over de verschillende kleurschakeringen. De blauwtint van het visitekaartje van de kandidaat-partijvoorzitter interesseert mij niet. Wel het antwoord op de vraag hoe wij liberalen er voor zullen zorgen dat wij onze liberale belofte kunnen waarmaken. Namelijk dat mensen vooruit kunnen raken in het leven als ze dat willen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content