Langer werken

Dat jongeren van vandaag toch niet de vergrijzing van later moeten betalen, daar valt iets voor te zeggen. Alleen, langer werken verplichten lost de kern van het probleem niet op.

De jonge CD&V-politici Bothuyne en Van Rompuy pleiten voor een koppeling van de pensioenleeftijd aan de levensverwachting. Alles behalve het moedige midden, maar wel dapper om tegen de haren in te strijken van het ouder wordend kiespubliek van de CD&V.

Alleen vraagt één vijfde van de jongeren zich af: “Welke loopbaan?”. De christendemocraten gaan voorbij aan de echte noden van vandaag: jobs voor jongeren en werkbaar werk.

Uiteraard zijn er de stijgende kosten van de vergrijzing en gezondheidskosten. Uiteraard moeten we alle zeilen bijzetten om die te financieren. Maar het fundamenteel probleem is dat werknemers het gevoel hebben uitgeperst te worden tot aan het einde van de carrière.

Langer kunnen werken

Met 29 jaar voor een gemiddelde loopbaan zitten we in de feiten nog ver af van evenwichtige loopbanen tot aan het wettelijk pensioen.

Zorg dat langer werken geen opgave (en bijgevolg verplichting) maar een vanzelfsprekendheid wordt. In de Scandinavische landen mag de wettelijke pensioneringsleeftijd enkele jaren hoger liggen, werknemers houden het daar langer uit dankzij een betere verhouding arbeid-privé. Dat evenwicht moeten we hier herstellen. Het is zelfs een beleidslijn van de Vlaamse regering om de verantwoordelijkheid van zorg door te schuiven naar ‘het netwerk’ – lees familie. Alleen is er vandaag de ruimte niet voor.

Spreid de jobs over meer mensen

Pak die intensieve en bijgevolg korte loopbanen aan. Maak ze haalbaar, maak langer werken mogelijk en ondersteun werknemers zodat ze bijvoorbeeld zorg- en gezinstaken kunnen opnemen.

De tewerkstellingsgraad is de voorbije 10 jaar gedaald voor hooggeschoolden en laaggeschoolden. Vooral bij de laatste groep is 38,1% in 2012 aan de slag beschamend laag. Er moeten meer mensen aan de slag kunnen. Jobs moeten dus beter worden verdeeld.

Langer werken om uitkering van jongeren te betalen?

Laat ons maar de kaart van de jongeren trekken. Zorg er in de eerste plaats voor dat jongeren een job hébben.

Jongerenwerkloosheid is sinds 1992 alleen maar gestegen en bereikt nu een hoogtepunt onder invloed van de crisis. Eén vijfde van de jongeren is werkloos. Ook dat is een jaarlijkse kost van 5,2 miljard euro. Is het een oplossing om mensen langer te laten werken om de werkloosheidsuitkering van jongeren te betalen? Ik denk van niet.

Tijdskrediet met vervangingsplicht

Groen lanceerde eerder een tandemplan om de jobs van ouderen deels door jongeren te laten invullen. Een goed voorstel maar we moeten verder denken dan de crisis alleen. Structurele maatregelen zijn nodig.

Laten we de mogelijkheid om tijdskrediet op te nemen, optrekken tot 10 jaar op een loopbaan van 45 jaar, mét vervangingsplicht. Vandaag moeten mensen die loopbaanonderbreking opnemen niet vervangen worden, met vaak meer werk voor de collega(‘s).

Door vervangingsplicht kunnen er meer mensen aan de slag en iedereen kan gemakkelijker, in functie van de levensfase, zorg- en gezinstaken combineren met een job. Zo maken we de opvang- en zorgkost houdbaar voor de overheid. Met een werkbare loopbaan spreekt het voor zich dat ook de ziekteverzekering minder moet bijdragen. En jongeren hebben hierdoor een hogere kans om ervaring op te doen op de arbeidsmarkt.

We moeten als jonge generatie inderdaad een front vormen. Niet op de kap van ouderen, maar samen met ouderen. In de eerste plaats om jongeren aan de slag te krijgen én te houden.

Bram Van Braeckevelt @BramVB
Voorzitter Jong Groen