Annemie Maes (Groen)

‘Laat ons naast de autoloze zondag ook eens een autoloze weekdag proberen’

Annemie Maes (Groen) Brussels volksvertegenwoordiger voor Groen

‘De organisatie van een autoloze zondag is symptomatisch voor hoe we met zachte mobiliteit omgaan in ons land. Wandelen en fietsen zijn populair, maar vooral als ontspanning, tijdens het weekend’,schrijft Brussels parlementslid Annemie Maes (Groen).

Stappen, trappen en openbaar vervoer: vooral een alternatief voor de personenwagen op zondag of is zachte mobiliteit ook tijdens de week een haalbare optie? 22 september is het wereldwijd de dag zonder auto, maar in België zou je dat niet zeggen. Zoals elk jaar staan er hier weer kilometers bedrijfswagens aan te schuiven in gesubsidieerde files. Wij hebben onze autoloze dag al gehad. Op zondag, netjes in het weekend wanneer er sowieso een pak minder auto’s rijden.

‘Laat ons naast de autoloze zondag ook eens een autoloze weekdag proberen’

Het is symptomatisch voor hoe we met zachte mobiliteit omgaan in ons land. Wandelen en fietsen zijn populair, maar vooral als ontspanning, tijdens het weekend. De implicaties voor onze gezondheid zijn duidelijk. Op zondag rijden er in Brussel 60% minder auto’s rond en als gevolg is er meteen 50% minder stikstof in de lucht, 14% minder fijn stof en 30% minder black carbon. Wetend dat er jaarlijks 632 Brusselaars vroegtijdig sterven door luchtvervuiling kan men zich afvragen waarom er niet meer maatregelen worden genomen om autoverkeer te beperken.

Gebakken lucht

De Brusselse regering keurde eindelijk na lang dralen in juni haar Lucht-, Klimaat- en Energieplan goed, maar op terrein blijkt dat vooral gebakken lucht. Ook de veroordeling die ons land boven het hoofd hangt voor het overschrijden van de Europese drempels voor stikstofdioxide zorgt nauwelijks voor een sense of urgency. De oorzaak is duidelijk: 67% van alle NOx in Brussel is afkomstig van verkeer, maar de auto blijft met fluwelen handschoenen aangepakt worden.

‘Het recht om met de auto in de file te staan weegt blijkbaar zwaarder door dan het recht op gezonde lucht voor de 1,2 miljoen Brusselaars.’

Brussels minister voor financiën Guy Vanhengel kondigde in 2012 al een vergroening van de verkeersfiscaliteit aan, maar 4 jaar later is daar nog niets van te merken in de praktijk. Brussel kent ook een pollutiepiekplan, maar dat treedt bijna nooit in werking omdat de drempelwaarden twee keer zo hoog liggen als de Europese drempelwaarden. Het recht om met de auto in de file te staan weegt blijkbaar zwaarder door dan het recht op gezonde lucht voor de 1,2 miljoen Brusselaars. 40% van de Brusselse gezinnen heeft niet eens een eigen auto, maar desondanks is de lucht die ze ademen toch de ongezondste van West-Europa. Geen land scoort slechter dan België.

Vlaanderen vaart niet veel beter. Alle grote infrastructuurprojecten gaan uit van de dominantie van de auto. In Antwerpen komt er met het Oosterweeltracé een snelweg door de stad. Rond Brussel wil de Vlaamse regering de ring dan weer verbreden om nog meer auto’s de hoofdstad in te trekken. Verkeersexperts en organisaties als de OESO verkondigen al jaren dat dit geen nut heeft om de files aan te pakken (ze verschuiven gewoon naar andere wegen), maar wie luistert er dan ook naar experts? En dan is er nog Uplace dat per jaar zo’n 6,8 miljoen extra bezoekers de Brusselse ring op zal jagen.

Mentaliteitsshift

Er is nood aan een mentaliteitsshift. Deze shift heeft al plaatsgevonden bij veel burgers. In juli 2015 verenigden een groep Brusselse ouders zich in het collectief ‘Clean Air BXL‘ om de Brusselse regering te dwingen meer maatregelen te nemen voor een betere luchtkwaliteit. In Antwerpen komen burgers uit alle lagen van de bevolking dan weer samen om op 2000 plaatsen in de stad zelf de luchtvervuiling te meten. Een actiegroep als Cyclo Guerilla BXL verft zelf fietspaden waar de overheid in gebreke blijft en elke laatste vrijdag van de maand trekken fietsers in Antwerpen, Gent en Brussel er en masse op uit om hun plaats in het verkeer op te eisen als één grote critical mass.

Toch is de ernst van de situatie nog niet voor iedereen even duidelijk. Want voor elke ouder die zich aansluit bij een collectief als Clean Air BXL is er ook één die met de auto de kinderen afzet op de school die 500m verder ligt. En we kunnen het hen niet eens kwalijk nemen: onze hele maatschappij en ruimtelijke ordening is afgestemd op de auto.

De alternatieven krijgen veel minder aandacht en vooral minder ruimte. Laat ons dat eens één weekdag in het jaar omgooien en de alternatieven de plaats geven die ze verdienen. Laat ons naast de autoloze zondag ook eens een autoloze weekdag proberen. Gewoon: om aan te tonen dat je ook zonder auto op je werk geraakt en dat wandelen en fietsen niet enkel iets voor de weekends is, maar ook tijdens de week kan.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content