‘Kosten van levensduurverlenging kunnen hoog oplopen’

‘Met een uitstel van de kernuitstap dreigen stroomuitval en hoge kosten’, schrijft Erwin Cornelis van Bond Beter Leefmilieu.

Over een aantal maanden valt definitief het doek over kernenergie in België. Toch weren sommigen zich als een duivel in een wijwatervat om twee kerncentrales nog langer open te houden. Ze schilderen kernenergie af als duurzaam, betrouwbaar en betaalbaar. Het tegendeel is waar. Enerzijds is de kerncentrales langer openhouden zo’n lastig en lang proces dat er tijdelijk onvoldoende capaciteit zal zijn en stroomuitval dreigt. Anderzijds kunnen de kosten van een levensduurverlenging hoog oplopen.

Pad vol obstakels

Het verlengen van de levensduur van kerncentrales is een lang en onzeker proces met vele obstakels. Technisch is het een hele klus om de centrales van veertig jaar oud grondig te renoveren. Maar ook juridisch zijn er een aantal belangrijke hindernissen. Zo is een aanpassing van de wet op de kernuitstap nodig. Ook het Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle (FANC) moet een goedkeuring geven. En de Europese Commissie moet de steun die de Belgische regering zou toezeggen aan Engie/Electrabel, toetsen aan de strikte regels rond staatssteun.

Kosten van levensduurverlenging kunnen hoog oplopen.

Bovendien moet het bedrijf een milieueffectrapport opstellen en het publiek consulteren tot 1000 km rond de centrales. Die stappen werden bij de verlenging van Doel 1 en 2 achterwege gelaten, maar Engie/Electrabel werd op de vingers getikt door het Grondwettelijk Hof. Tegen de levensduurverlenging van Doel 1 en 2 regende het alvast bezwaren, dat zal bij de verlenging van Doel 4 en Tihange 3 niet anders zijn.

Stroomuitval

Volgens Engie/Electrabel vergt het vijf jaar om al deze horden te nemen, en daarvoor heeft het bedrijf vorig jaar al gewaarschuwd. Stel dat de regering in november de kernuitstap zou herzien – in de veronderstelling dat ze deze beslissing zou overleven – dan zouden Doel 4 en Tihange 3 ten vroegste in november 2026 weer stroom kunnen leveren, waardoor ze ruim een jaar niet beschikbaar zijn.

Ondertussen zal zo’n beslissing een schokgolf in de energiewereld teweegbrengen, omdat alle marktspelers (inclusief Engie/Electrabel) momenteel al uitgaan van een kernuitstap. Dat zou het investeringsvertrouwen nog verder doen kelderen. Dat vertrouwen heeft nu al, met het debacle van de terugdraaiende teller en de weigeringen van vergunningen voor windturbines en gascentrales, flinke klappen gekregen. Het terugschroeven van de kernuitstap zou daar nog een schep bovenop doen; dat hebben we ook al kunnen zien bij de onnodige verlengingen van Doel 1, 2 en Tihange 1.

Resultaat: vervangingsinvesteringen zullen uitblijven, wat maakt dat we de winter van 2025/2026 met een tekort aan capaciteit ingaan en het risico op stroomuitval om de hoek komt loeren. Tot zover dus ook de betrouwbaarheid van kerncentrales.

Hoge factuur

Om Doel 4 en Tihange 3 langer open te houden zijn ook forse investeringen nodig, want na veertig jaar is er sprake van sleet. Die kostprijs is hoogst onzeker en dreigt wel eens heel hoog uit te vallen. Engie/Electrabel zal in dat geval een gegarandeerde minimumprijs voor de atoomstroom over lange periode vragen, want het bedrijf wil een rendement op haar investering.

Hoogstwaarschijnlijk zal het bedrijf de regering ook onder druk zetten om de bijdragen aan het Synatom-fonds te beperken. Dat fonds dient om de kosten van de ontmanteling van de kerncentrales en berging van het nucleair afval te betalen. Maar, bij nieuwe schattingen worden de verwachte kosten voor deze ontmanteling stelselmatig naar boven bijgesteld: in 2013 ging men nog uit van 3,2 miljard, in 2016 werd dit opgetrokken tot bijna 14 miljard, en intussen gaat men uit van 18 miljard. Als er onvoldoende geld naar het Synatom-fonds gaat, dan zal de belastingbetaler uiteindelijk moeten opdraaien voor de kosten. Tot zover dus de betaalbaarheid van kerncentrales.

Politieke onduidelijkheid

Het verlengen van de jongste kerncentrales maakt ons energiesysteem allesbehalve betrouwbaar en betaalbaar. En duurzaam is het al helemaal niet, want het zadelt ons op met nog meer hoogradioactief afval.

Maar de grootste oorzaak van onduurzaamheid, onbetrouwbaarheid en onbetaalbaarheid is de politieke onduidelijkheid over de richting waar we met ons energiesysteem naartoe moeten. Alleen een energiesysteem op basis van hernieuwbare energie, vraagsturing en energieopslag is duurzaam, betrouwbaar en betaalbaar.

Dus, beste politici, houdt u aan de richting die het parlement al in 2003 uitstippelde, sla net zoals de marktpartijen de nucleaire pagina om en ga resoluut voor een écht duurzaam, betrouwbaar en betaalbaar energiesysteem.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content