Knack Extra: De weg naar Santiago
Knack Extra: De weg naar Santiago verschijnt op 23 april.
Knack Extra: De weg naar Santiago verschijnt op 23 april
Met ‘palster en scerpe’
door Rik Van Cauwelaert
Bij wijze van regeling van het grote draperieconflict met Ieper moesten die van Poperinge in 1344 ’thien souffisante persone’ uitsturen die ’te Compostelle in Galissien palster ende scerpe nemen…’ – ‘palster’ en ‘scerpe’ staan voor pelgrimsstaf en -tas.
1344 was, net als dit jaar, een heilig jaar voor pelgrims, omdat het Sint-Jakobsfeest, 25 juli net als nu op een zondag viel. In zo’n jaar was – en is nog – met een bedevaart naar Compostela een grote aflaat te verdienen. Om maar te zeggen hoe groot de schade moet zijn geweest welke die van Poperinge aan de Ieperse lakenhandel hadden berokkend.
Santiago de Compostela, waar sinds de 10e eeuw het graf van de apostel Jacobus wordt bezocht, was in die dagen, naast Jeruzalem en Rome, een van de drie grote bedevaartplaatsen.
De bemiddelde Vlaamse pelgrim, zoals ridder Jan Taccoen, heer van Zillebeke, vertrok in 1512 per schip vanuit de haven van Nieuwpoort, via Plymouth, naar Galicië. De echte boetedoeners gebruikten de aloude ‘wech van Parijs tot sente Jacobs’ die in het vroeg 14e-eeuwse Hultemsche handschrift staat beschreven.
Jan Taccoen logeerde in Compostela, zoals de meeste Vlaamse pelgrims in die tijd, in de herberg La Paloma Negra (De Zwarte Duif), opengehouden door een bevallige ‘Vlaanderse’.
Doch na 1540 raakt de Compostela-bedevaart in onze contreien gaandeweg in onbruik. Enkele jaren eerder had Erasmus zich in zijn Lof der zotheid nog vrolijk gemaakt over hen die op weg gaan naar Jeruzalem, Rome of Compostela, ‘waar zij niets te zoeken hebben, terwijl vrouw en kinderen thuiszitten’.
Tot enkele jaren geleden werden zij beschouwd als zonderlingen, de stappers die van Roncesvalles in de Pyreneeën – het Roncevaux uit het Roelantslied – de Camino liepen naar Santiago de Compostela. Vandaag trekken jaarlijks honderdduizenden te voet, te paard of per fiets, naar de Galicische bedevaartplaats. En elk hebben ze, zoals u verderop zult lezen, een goede reden om even uit een wereld te stappen die hen te kil lijkt.
NHOUDDe weg naar Santiago
-‘Dit is het echte leven niet’ – Een reportage vanuit Roncesvalles, een eeuwenoude halte op de weg naar Compostela.
– Een ondernemer getuigt – Zakenman Dirk Vyncke gaat geregeld met enkele vrienden op de Camino stappen.
– Het pelgrimspad voor probleemjongeren – Laurent Rouckhout begint binnenkort met een geplaatste minderjarige aan een voettocht van 1800 kilometer.
– Sint-Jakob in Brugge – Broze sporen leiden naar verhalen over de apostel.
– Er is meer dan één camino – Hoe ontstonden de wegen naar Compostela? Plus een kaart van de voornaamste routes.
– Een stad waar je nooit aankomt – Wie met de auto of het vliegtuig in Compostela aankomt, speelt vals.
– Pelgrims naast God – Waarom waagden die miljoenen middeleeuwers zich aan een lange, hachelijke bedevaartstocht?
– Uw ego heeft een staart – Joël De Ceulaer vraagt zich af of de moderne pelgrim nog spiritualiteit op zijn pad vindt.
– 25 jaar Vlaams Genootschap – Voorzitter Hugo Morael zag de afgelopen kwarteeuw het aantal pelgrims alleen maar toenemen.
– Wat Gij aan de geringsten onder ons vertelt – Goden nemen vaak contact op met eenvoudige tussenpersonen.
– Een noodlottige vondst – Column door Jan Braet.
– De bedevaart als comfortabel toerisme – Bezinning maar ook sport, ontspanning en een vakantiegevoel in één klap.
– Niet alle wegen leiden naar Compostela – Pelgrims zijn er in veel religies, en vaak lopen de wegen naar het bedevaartsoord opvallend parallel. Plus enkele markante religieuze bestemmingen
– Coquille – Bladspiegel door Koen Meulenaere.
Knack Extra
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier