In 2014 zal de koning noodzakelijk en cruciaal zijn

Met gelijktijdige verkiezingen op alle niveaus in 2014, zal het zeker noodzakelijk en cruciaal zijn dat de koning de rol van neutrale discussieleider blijft spelen.

Na de crisis ontstaan door de weigering van koning Boudewijn om de stemming van het parlement over de abortuswet Lallemand te bekrachtigen en de tijdelijke regeeronderbreking die daaruit voortvloeide, had Jean-Luc Dehaene teksten voorbereid om de rol van de koning te wijzigen. De doelstelling was gelijkaardige problemen te vermijden. Hij wenste een meer protocollair systeem naar Scandinavisch model.

Door het overlijden van koning Boudewijn, de kroning van Albert II en de wijzigingen in de meerderheid is de kwestie niet op de politieke agenda beland. Bovendien hadden de ethische wetten gestemd door de regeringen Verhofstadt geen conflicten met het Paleis veroorzaakt.

De politieke rol van de koning werd vooral gevoelig na de verkiezingen, toen hij informateurs, formateurs of andere benamingen voorstelde tijdens de lange federale regeringscrisis van 2010. In een federaal land als België, met een proportioneel stemmingssysteem dat de vorming van coalities met zich meebrengt, stelt zich de vraag waar, hoe en met wie de postelectorale verkiezingen op Belgisch niveau te organiseren.

Voor de regionale parlementen besliste een ongeschreven regel uit 1995, 1999 en 2004 dat de voorzitter van de belangrijkste partij het initiatief nam. Dat was niet het geval in 2009 in het Waals Gewest en in de Federatie Wallonië-Brussel, waar Ecolo en CDH een gemeenschappelijk initiatief namen dat ze voorstelden aan de twee belangrijkste maar tegengestelde (PS en MR) partijen.

Publieke opinies uit regionale meerderheden die verschillend kunnen zijn, moeten een discussieplaats vinden. Met een neutrale dialoogleider die niet weerlegbaar is. De koning heeft die rol gespeeld en met gelijktijdige verkiezingen op alle niveaus in 2014, zal het zeker noodzakelijk en cruciaal zijn dat hij die rol blijft spelen.

Philippe Busquin