Hommeles bij de VRT: N-VA tast grenzen van haar politiek overwicht af

Bart Somers (Open VLD), Hilde Crevits (CD&V) en Jan Jambon (N-VA) op 11 december 2019 © Frederic Sierakowski
Tex Van berlaer
Tex Van berlaer Journalist Knack

Na de kerstvakantie draait de Vlaamse benoemingscarrousel weer op volle toeren. Onder meer de raad van bestuur van de geplaagde VRT krijgt een nieuwe voorzitter. Het politiek stratego is al begonnen.

Nu de eindejaarsperiode achter ons ligt, ontwaakt de politiek stilaan uit haar winterslaap. De Vlaamse regering bereidt zich al voor op taaie onderhandelingen over enkele cruciale benoemingen. Op de eerste ministerraad na de kerstvakantie moeten Jambon en co. al een eerste harde noot kraken: wie wordt de voorzitter van de raad van bestuur van de VRT?

De openbare omroep gaat op dit moment door zwaar weer. Een bemiddelaar moet zowaar het escalerend conflict tussen nummer één, CEO Paul Lembrechts en nummer twee, directeur media en productie Peter Claes, ontmijnen. Die situatie vind plaats in een context waarbij de VRT zwaar zal moeten besparen en meer dan ooit onder de (partij)politieke loep komt te liggen.

Tot voor kort gingen waarnemers ervan uit dat de N-VA koste wat het kost het voorzitterschap wilde overnemen van Luc Van den Brande (CD&V). Om de evolutie van de VRT mee in goede banen te leiden, zouden de Vlaams-nationalisten azen op het postje. Niet onbelangrijk: N-VA en Vlaams Belang maken de meerderheid uit binnen de raad van bestuur. Ter herinnering: die raad legt de algemene strategie van de VRT vast en gaat over de beheersovereenkomst en meerjarenplannen.

Toch lijkt de N-VA haar ambities wat te temperen. Zo noteert De Standaard vrijdag dat ze ‘geen vragende partij is’, aldus Vlaams fractieleider Wilfried Vandaele. Aan het hoofd komen van een bedrijf in besparingsmodus is geen lachertje. Bovendien levert de CD&V met Benjamin Dalle de bevoegde minister. Dan lijkt het niet onlogisch dat Luc Van den Brande een tijdje langer aanblijft. ‘Van den Brande heeft weinig vijanden’, bevestigt een N-VA’er aan Knack.

Luc Van den Brande (CD&V) in 2016.
Luc Van den Brande (CD&V) in 2016.© Belga

Cash betalen

De vraag is evenwel of de N-VA wel degelijk haar handen van de VRT-post aftrekt. Een en ander doet vermoeden dat de partij het spel vooral tactisch speelt. Dat denkt ook de CD&V, die niet veel gelooft van de knieval van Vandaele.

Zo bezorgde de N-VA – in tegenstelling tot de CD&V – minister Dalle nog geen namen met kandidaten voor de raad van bestuur. ‘We willen eerst weten wie de voorzitter mag leveren’, luidt het onomwonden. De Vlaams-nationalisten laten het voorzitterschap dus nog lang niet los.

Een andere reden is de benoemingscarrousel, die verder reikt dan de VRT. Zo liggen ook de voorzitters van De Lijn, investeringsmaatschappij PMV en arbeidsbemiddelingsdienst VDAB op tafel. Die eerste twee zijn nu in handen van de N-VA, respectievelijk met Marc Descheemaecker en Koen Kennis. Bij de VDAB zwaait Karel Van Eetvelt de plak. Hij overwoog onlangs nog om een gooi naar het CD&V-voorzitterschap te doen.

Daarboven zweven nog de gouverneursposten van Oost-Vlaanderen, Limburg en Vlaams-Brabant. In die laatste provincie zit N-VA-Kamerlid Kristien Van Vaerenbergh in polepositie om Lodewijk De Witte op te volgen. Open VLD claimt Oost-Vlaanderen, CD&V wil Limburg.

Maar die wensen komen met een prijs. Zo valt er bij de N-VA te horen dat de CD&V moeilijk aanspraak kan maken op én de VRT én de VDAB en nog meer lekkers. Het mogelijk aanblijven van Van den Brande zal de partij dus op een of andere manier cash moeten betalen.

Dat heeft alles te maken met het soortelijk gewicht van de N-VA binnen de meerderheidscoalitie. De N-VA was in de vorige legislatuur weliswaar een grotere partij, maar had een relatief kleiner aandeel binnen de Zweedse coalitie dan vandaag. Dat overwicht werd al een eerste keer duidelijk in het regeerakkoord van de regering-Jambon, dat duidelijker zwart-geel kleurt dan dat van de regering-Bourgeois.

Paul Lembrechts in 2018.
Paul Lembrechts in 2018.© Daina Le Lardic

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content