Luk Lambrecht

Hommage aan Konrad

Over het engagement van de bevlogen en intelligente galerie-houder Konrad Fischer (****)

Na een eerste stop in het prestigieuze witte Museum MacBa in Barcelona presenteert Museum Kurhaus in het Duitse Kleve nu de beklijvende tentoonstelling van het levenswerk van kunstenaar/galeriehouder Konrad Fischer (1939-1996).

Het is meteen een statement van formaat in tijden waarin de kunstliefhebber in onze welvarende regio’s vandaag niet meer goed weet wat eerst te bezoeken…

De familie Fischer opteerde er niet voor om in één of ander groot instituut en in de eigenste heimat-regio Düsseldorf of Keulen de fraaie collectie te tonen; een uitgebreide collectie die parallel loopt met de speerpunt-activiteiten van de machtige galerie Konrad Ficher.

De verzameling “kruipt” nu wel en als het ware weg in een museum in de periferie van Duitsland, pal aan de Nederlandse grens.

Net zoals het bezoekend publiek van galerie Konrad Fischer in Düsseldorf toen heel veel moeite moest doen om zich in te leven in de vernieuwende kunst dan moet het verwende kunst-publiek van vandaag zich nu de moeite getroosten energie en afstand te investeren om deze tentoonstelling te “gaan” zien… en er vervolgens met volle teugen van te genieten.

De tentoonstelling is meer dan de moeite waard; een parel van een expo waarvoor je als bezoeker in Kleve niet eens in de rij hoeft te staan wachten….

De titel “With a probabiluty of being seen” verwijst nog maar eens naar een werk ” A probability of being seen” van de Amerikaanse kunstenaar Lawrence Weiner wiens werk er blijkbaar perfect toe leent om ‘open’ titels te bedenken bij heel wat recente groeps-tentoonstellingen.

Trouwens een ander opvallend statement bij deze expo is geplukt uit de gedachten van die andere zeer belangrijke Amerikaanse kunstenaar/beeldhouwer Carl Andre die een zeer nieuwe relatie onderhield met Konrad Fischer. “Life is a dream. Works of art are bits of waking”.

Het is een gedachte die kan wedijveren met de mooiste poëzie…

Düsseldorf

Konrad Fischer die in het begin van de jaren zestig onder de schuilnaam Konrad Lueg een gevierd exponent/kunstenaar was van de Duitse “pop” was niet “zomaar” iemand. Ronduit historisch zijn de kritische performances waaraan Konrad Lueg deelnam onder het welluidende “kapitalistisch realisme”, acties die hij samen uitvoerde met ondermeer Gerhard Richter en die inhoudelijk tegelijk afrekenden met de toen twee polaire (over)heersende ideologieën kapitalisme en communisme.

De heldere en inhoudelijke “down to earth” kunst van Konrad Lueg wordt in Kleve mooi gepresenteerd in een aparte ruimte.

De aantrekkingskracht van Düsseldorf was in de jaren zestig als een magneet voor heel wat kunstenaars (ook) die overkwamen uit de voormalige DDR. De kunstacademie van Düsseldorf was via de onconventionele doceer-methodes van Joseph Beuys een keerpunt geworden om de kunst terug te geven aan de macht van de (persoonlijke) vrijheid. Experiment, discussie en revolte waren er troef. In deze kolkende omstandigheden was het dan ook logisch dat ook organisatoren en “curatoren” inspeelden op een plaats waar zo veel talent zich aandiende vergelijkbaar met een straal licht doorheen een lens.

Visie

In feite wou Konrad Lueg assistent worden van Alfred Schmela die toen een succesrijke galerie leidde en inzag dat Fischer het talent in zich had om vooral te “dealen” met jonge kunstenaars.

Het voorstel ging niet door waarna Konrad Fischer zelf met zijn vrouw Dorothee vanaf 1967 geschiedenis begint te schrijven met een waterval van tentoonstellingen van (overwegend) Amerikaanse kunstenaars. Het is onvoorstelbaar hoezeer Konrad Fischer (honds)trouw bleef aan zijn kunstenaars.

Hij opende in 1967 zijn kleine galerie met een expo van Carl Andre waarmee de galerie tot op vandaag maar liefst 30 tentoonstellingen organiseerde.

De goede relatie met kunstenaars zorgde steevast voor erg knappe en puntgave tentoonstellingen met kunstenaars die vandaag (al) behoren tot de kunstgeschiedenis van morgen. Sol LeWitt, Bruce Nauman, Robert Ryman en Lawrence Weiner kregen via de visie van deze galerie een eerste insteek in Europa.

Galerie Konrad Fischer werd al snel een pelgrimsoord voor verzamelaars en kunstliefhebbers en was samen met de Wide White Space Gallery in Antwerpen en MTL in Brussel één van dé zeldzame plaatsen waar op het vlak van hedendaagse kunst radicaal internationaal werd gedacht en geprogrammeerd.

Stel je voor: expo na expo zorgde Konrad Fischer voor historische tentoonstellingen in een ruimte niet eens groter dan een (auto)garage. Hij was en bleef ook zeer geëngageerd in zijn stad en hielp mee in de organisatie van de fameuze “prospect” tentoonstellingen in 1968, ’69, ’71 en ’73 die plaats vonden in de Kunsthalle in Düsseldorf.

Hij was ook inhoudelijk betrokken bij de fameuze expo “Konzeption” (1968) in Leverkusen en bij de al even historische Documenta 5 (1972) in Kassel. Naar verluidt was Konrad Fischer niet echt uit op een persoonlijke verzameling; vooral zijn vrouw Dorothee was begaan met het bij elkaar houden van kunstwerken die niet zelden door de kunstenaars werden geproduceerd in opdracht of toch met de figuur “Konrad Fischer” in gedachten.

Kleve

In niet altijd even perfecte ruimtelijke omstandigheden is het in Kleve heerlijk genieten van de kunst die in het bezit bleef van de familie Fischer. Naast ronduit schitterende meesterwerken van zowat alle vertegenwoordigers van de minimale en conceptuele kunst ligt het hoogtepunt in Kleve vooral in een ruime zaal met werken van Arte Povera kunstenaar Mario Merz. Verderop wordt het bewogen en intiem met één zaal waar het werk van Thomas Schütte (fraaie hommages aan Konrad Fischer) in dialoog treedt met een muurwerk van Lawrence Weiner.

Ook de kamer met documentatie is overzichtelijk en beperkt gehouden en roept via brieven, posters en uitnodigingskaarten de prikkelende omstandigheden op waarin de kunst zich verhield tot een samenleving in volle evolutie.

De tentoonstelling in Kleve nodigt uit tot flaneren langs kunst die inmiddels de indruk verleent “geschiedenis” te zijn. Wie echter de moeite neemt en de tijd om hals over kop in de kunstwerken “te duiken” zal al snel ervaren hoe rijk de kunst van deze periode wel was … achter een plastische schriftuur die soms schraal, arm en eenvoudig oogt.

De periode vanaf het midden van de jaren zestig tot eind van de jaren zeventig was een tijd toen er nog moest worden geknokt voor de kunstenaar en voor kunst tout court; vandaag is de kunst overal en daarom soms nergens.

Nog tot 20 maart in Museum Kurhaus Kleve

www.museumkurhaus.de

Luk Lambrecht

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content