Steeds meer jongeren gooien onze criteria over gender en geaardheid overboord. ‘In plaats van hen belachelijk te maken, zouden we beter heel goed naar hen luisteren’, schrijft Knack-redactrice Ann Peuteman. ‘Ze lijken iets op het spoor te zijn.’
‘Als het maar gezond wordt en gelukkig is.’ Dat antwoord krijg je steevast van zwangere koppels als je hen vraagt wat ze liever willen: een jongen of een meisje. Nochtans blijkt de laatste tijd dat het veel mensen wel degelijk iets uitmaakt. Of beter: de meesten willen een echte jongen of een echt meisje. Lekker duidelijk. Zelfs wie lippendienst bewijst aan genderneutrale opvoeding en de K3-fase van zoonlief vertederd aanziet. Eens de puberteit goed en wel is ingezet, mag het toch wel wat overzichtelijker worden. Een jongen of een meisje: wat is het nu?
‘Als je geen meisje bent, ben je dus een jongen’, schreef een gestudeerde man vorige week op Facebook bij een oude foto van een jonge klimaatactiviste met toen nog lang haar. Hoewel de toon van het bericht niets aan de verbeelding overliet, viel het op zich nog mee. Ik heb de voorbije tijd op de sociale media veel misselijkmakendere commentaren over het gender en de vermeende geaardheid van Anuna De Wever gelezen.
Het geslacht en de geaardheid van tieners zijn uw zaken niet.
Ben ik nu de enige die het ontzettend fout vindt dat grote mensen zich daarmee bemoeien? Nog los van haar klimaatstrijd – waar je voor of tegen kunt zijn – durft die tiener openlijk te zeggen dat ze zich niet echt een meisje voelt, maar ook geen jongen. So what? Als verstandige volwassenen zouden wij moeten zeggen: ‘Goed van je dat je zo eerlijk durft te zeggen hoe je je voelt. Super dat je niet, zoals de meeste van je leeftijdgenoten, probeert te beantwoorden aan het ideaalbeeld van een tienermeisje.’
Maar dat doen veel mensen dus niet. Ze maken haar belachelijk. En haar niet alleen. Een paar maanden geleden nog was ik geschokt door de commentaren die volwassen mensen postten onder filmpjes van een veertienjarige kandidaat van een talentenjacht. Omdat hij meisjesachtiger bewoog dan de doorsnee tienerjongen.
Maar dat was nog niets vergeleken bij wat er allemaal werd gewauweld over de piepjonge acteur Victor Polster, die een transmeisje speelt in de gelauwerde film Girl. En zij zijn bijlange niet de enige jonge mensen die drek over zich heen krijgen omdat ze er anders uitzien of zich anders gedragen dan wij gewend zijn.
Zolang ze zelf maar weten wie ze zijn. Of niet – ook goed. Ik hoop dat ze zich al die commentaren niet te veel aantrekken, maar lachen in hun vuistje. Want al die slimme volwassenen die moord en brand schreeuwen over onnatuurlijke gedragingen en fenomenen lijken aan het kortste eind te zullen trekken. Er beweegt iets. Of we dat nu leuk vinden of niet.
Zolang ze zelf maar weten wie ze zijn. Of niet – ook goed.
Zonder dat wij dat goed en wel hebben gemerkt, zijn er steeds meer tieners die onze criteria en indelingen overboord gooien. Terwijl wij experimenteren met genderneutrale opvoeding, ons hoofd breken over het tekort aan mannen voor de klas en hardnekkig blijven praten over échte jongens en échte meisjes, staan zij al een paar stappen verder. Wie met jonge tieners praat, hoort geregeld vertellen over een zestienjarige die zich geen jongen en ook geen meisje voelt. Of over leeftijdgenoten die niet goed weten of ze op jongens, meisjes of geen van beiden vallen. ‘Het gaat toch om de persoon?’ zeggen ze dan schouderophalend. Ze doen het zo eenvoudig klinken, en zo lijken ze het ook te zien. Sommigen toch.
Natuurlijk kunnen de generaties die het vroeger anders hebben geleerd dat niet altijd even goed plaatsen. Wij zijn nu eenmaal niet opgegroeid met mensen die openlijk aan hun gender twijfelden of hun geaardheid niet in een vakje wilden opsluiten. Maar dat is geen reden om jonge mensen vandaag belachelijk te maken als zij de vrijheid claimen om te zijn wie ze willen zijn, wie ze denken te zijn, wie ze zich voelen.
Is het een fase? Misschien. Ik weet niet hoe Anuna De Wever verder zal opgroeien. Dat hoeft ook niet. Vandaag lijkt ze me een moedige tiener. Wat kan het mij dan schelen of ze zich een meisje, een jongen of iets daartussen voelt? Wat gaat het mij aan of ze op jongens, meisje of geen van beide valt? Dat zijn mijn zaken niet. En de uwe ook niet.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
