Het feestje van Kris Peeters

Eén man heeft de sleutel van deze schier eindeloze (pre)formatie in handen: Kris Peeters.

Of Didier Reynders een doorbraak heeft geforceerd in de onderhandelingen met negen (!) partijen, was bij het schrijven van deze opinie nog niet bekend. Alle pronostieken gaven hem niet meer dan een waterkansje. Aan Vlaamse kant groeit de vrees dat de N-VA nooit een compromis zal aanvaarden. De analyse die Bert Anciaux (SP.A) maakt, houdt steek. Elk compromis dat een verdere staatshervorming bemoeilijkt, strookt niet met de beruchte Baert-doctrine. Na deze staatshervorming is de volgende stap echter het separatisme.

Bij Open VLD en CD&V gaan steeds meer stemmen op om uit het wiel van de N-VA te komen. Mathias De Clercq opende de debatten met een scherp interview in De Morgen en ook senator Peter Van Rompuy (CD&V) liet in De Standaard een ander geluid horen. Hun boodschap komt neer op: ‘We moeten nieuwe paden bewandelen.’

Vooral binnen CD&V groeit het besef dat de partij niet op de rand van de afgrond staat, maar al een stapje verder. De recentste peilingen zijn meer dan desastreus en de gemeenteraadsverkiezingen komen snel dichterbij. Wanneer de N-VA de lokale kartels breekt, dreigt de christendemocratie haar machtsbasis in gemeenten en provincies definitief te verliezen.

CD&V koos voor een strategie die nooit winst kan opleveren. Een communautair compromis dat door de N-VA aanvaard wordt, zal vooral de N-VA ten goede komen. Een compromis dat niet door N-VA aanvaard wordt, maar wel door CD&V, degradeert de christendemocraten nogmaals tot ‘slechte Vlamingen’. CD&V (en de andere Vlaamse partijen) moeten bewijzen dat ze de Franstaligen tot een geloofwaardige staatshervorming kunnen bewegen zonder N-VA. Enkel dan kunnen ze een electorale tsunami voorkomen.

Enkel een ‘Vlaamse’ CD&V-informateur (Eric Van Rompuy, bijvoorbeeld) maakt kans op slagen. Laat hem proberen een staatshervorming te onderhandelen die grosso modo copy conform is met het N-VA-programma, behalve het separatisme. Benieuwd of De Wever dan nog ‘nee’ zal zeggen. En ook benieuwd of hij dan opnieuw door de kiezer zal worden beloond.

Zo’n CD&V-informateur moet dan wel rugdekking krijgen. Veel kopstukken van CD&V vragen zich nog altijd af waarom hun partij de nota-Vande Lanotte botweg heeft afgeschoten. Tijdens een partijberaad was afgesproken om ‘ja, maar’ te antwoorden, maar de ‘G4’ (Peeters, Leterme, Vanackere en Beke) maakten er ‘nee, tenzij’ van. Vermoed wordt dat vooral Kris Peeters fors op de rem ging staan. Hij had becijferd dat de staatshervorming Vlaanderen veel geld ging kosten. Er zouden bevoegdheden worden overgeheveld zonder de volledige bijbehorende budgetten. De Vlaamse regering heeft in haar begrotingstraject drie magere jaren voorzien (tot en met 2012) en twee vette (2013 en 2014). Zo kan de verkiezingscampagne gesmeerd worden met een paar honderden miljoenen. De komende staatshervorming zou het feestje van Peeters echter grondig verpesten. Exit Vande Lanotte, dan maar.

Dat Yves Leterme vervolgens in Knack de financieringsvoorstellen van Vande Lanotte ‘verdienstelijk’ noemde (ook Beke deed dat ondertussen), moet voor Peeters een niet mis te verstane vingerwijzing zijn geweest.

Kris Peeters zei in de weekendkranten dat CD&V nooit van haar Vlaamse lijn zal afwijken. Die uitspraak heeft niets met zijn liefde voor het confederalisme of de N-VA te maken, maar alles met het gaaf houden van zijn eigen electorale kansen in 2014.

Als zijn partij dan nog bestaat.

Karl van den Broeck