Pieter Vermeersch brengt de kleur van James Ensor in Mu.ZEE en het James Ensorhuis in Oostende.
Naast de te drukke expo van James Ensor in Mu.ZEE in Oostende gaat er (te) weinig aandacht naar het parallelle project van Pieter Vermeersch (1973) die ook al straf werk afleverde als curator van de “familie Vermeersch-expo” in de Loketten van de Vlaamse Gemeenschap in Brussel.
Zijn serene en naar minimal-neigende interventie brengt een intense maar weinig gecommuniceerde dialoog op gang tussen de locaties Mu.ZEE en het toeristische Ensorhuis in de badstad Oostende.
In Mu.ZEE laadt Pieter Vermeersch een lege ruimte op met een muurschildering die de suggestie aanneemt van een horizonlijn. De “koffie-verkeerd-achtige ” zachte tint is de gemiddelde kleur van alle aanwezige kleuren in die zaal. Daarmee worden werkelijk alle kleuren bedoeld van alles wat daar staat en hangt zoals het tapijt, de verlichting, de verwarmingstoestellen…
Er hangen ook twee mooie etsen met zelfportretten van James Ensor waarin leven en dood worden geëvoceerd. En wat verderop hangt op de “horizon” een soort diep donkerbruin monochroom schilderij dat niet alleen het identieke formaat overneemt maar ook de gemiddelde gemengde kleur “bevat” van alle tinten die voorkomen in het fameuze schilderij “Zelfportret met bloemenhoed” (1873) van Ensor wiens meesterwerk niet in Mu.ZEE maar mooi uitgelicht zich bevindt in het Ensorhuis.
De schilderkunstige interventie in Mu.ZEE in een compleet leeg gelaten expo-ruimte is een welgekomen mentale verademing na de “beeld”-drukte die de bezoeker over zich heen krijgt in de aanpalende tentoonstelling “Bij Ensor op bezoek”. Een expo die wellicht een beetje te veel de vorm overneemt van een “vol” salon zoals dat ook te zien is op de vele statige “huiselijke” foto’s van James Ensor die zich maar al te graag liet omringen met de attributen die hij gebruikte voor zijn composities.
Dit soort interventie is de sterkste kant van kunstenaar Pieter Vermeersch; met dit concept zet hij de architectuur in alle naaktheid tentoon en geeft er als het ware via de “gemiddelde” kleur een “zelfportret” van weer. Het “zelfportret” van een museumzaal in dialoog met een analoog portret na een kleurenanalyse van een zelfportret… van James Ensor. Het klopt allemaal als een bus. Zacht minimalisme met inhoud !
In het gezapige Ensorhuis hangt tussen de vele kleurenkopies van Ensor nu het enige originele schilderij van Ensor: het mooie en aanlokkelijke zelfportret met bloemenhoed en zoomt een diaprojector op de tafel van de kamer in op alle kleuren die na een grondige analyse van het meesterwerk hierin werden opgemerkt. In deze duistere kamer is de belichting op het origineel schilderij werkelijk voorbeeldig en uitmuntend en “illustreert” meteen de illusie van een in stand gehouden kunstenaarshuis ten behoeve van het sentiment waarop gretig wordt ingespeeld door het toerisme. De 80 dia’s zijn afkomstig van fotografische reproducties van evenveel monochrome paneeltjes die Pieter Vermeersch nauwkeurig schilderde op basis van de gevoerde kleurenanalyse.
Op die manier brengt Pieter Vermeersch via 80 lichtbeelden letterlijk icht in deze duistere ruimte van het Ensorhuis en blijft hij trouw aan kunst die gebaseerd is op feiten en onderzoek die vervolgens wordt gebruikt in nieuwe esthetische concepten.
De publieke duiding van dit intense ping-pong werk tussen Mu.ZEE en Ensor huis is te weinig uitgewerkt zodat dit mooie project een beetje té veel achter de fonkelende coulissen belandt van de de grote Ensor expo.
Pieter Vermeersch maakte in Oostende een complex, mooi en kritisch werk over de ruimtelijkheid van schilderkunst en over de manier waarop James Ensor ten prooi valt aan de musea.
Luk Lambrecht
“Zelfportret met Bloemenhoed” van Pieter Vermeersch nog tot 29 augustus in Mu.ZEE van Oostende.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier