Prioriteit geven aan traditionele economische belangen boven volksgezondheid leidt de wereld naar drie gezondheidsrampen die langzaam voortwoekeren. Dat zei Margaret Chan, directeur van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).
De klimaatverandering, verkeerd gebruik van antibiotica en de toename van zogenoemde lifestyle-ziekten veroorzaakt door slechte voeding en een gebrek aan beweging, zijn groeiende gezondheidsproblemen die te maken hebben met een sterke nadruk op economische belangen in plaats van gezondheid, zei Chan. “Dit zijn geen natuurrampen. Het zijn door de mens veroorzaakte rampen, gevolgen van beleid dat economische belangen boven zorgen over het welzijn van mensen en de planeet plaatst.”
Haar waarschuwing klonk aan het begin van de 69ste World Health Assembly in Genève, die nog tot en met 27 mei duurt.
Verwerkt voedsel
De verbranding van fossiele brandstoffen jaagt economieën aan, zei Chan, en draagt bij aan verandering van het klimaat waardoor ziekten die worden overgedragen door muggen zich steeds verder kunnen verspreiden. Daarnaast overlijden jaarlijks miljoenen mensen door luchtvervuiling.
“Verwerkt voedsel dat goedkoop, gemakkelijk en smakelijk is, verwerft een groter marktaandeel dan vers fruit en groenten”, voegde ze eraan toe. De daaruit voortvloeiende niet-overdraagbare ziekten zoals diabetes, obesitas en hartziekten, zijn nu wereldwijd “de grootste moordenaars.”
Resistentie tegen antibiotica is vermoedelijk echter het probleem dat de wereldwijde gezondheidsgemeenschap de meeste zorgen baart, zei Chan. Als antibiotica niet meer werken, dreigt de wereld te worden teruggeworpen in de “de Middeleeuwen van de gezondheidszorg.” Te vaak antibiotica voorschrijven en incorrect gebruik ervan, hebben ertoe geleid dat het wondermiddel van ooit steeds vaker niet meer werkt.
Gele koorts
Chan wees erop dat infectieziekten steeds agressiever worden en dat het wereldwijde gezondheidssysteem niet voorbereid is op een mondiale noodsituatie. Ze noemde in dat verband recente oplevingen van infectieziekten zoals ebola, zika, dengue, gele koorts en chikungunya.
De verspreiding van de door muggen overgebrachte virusziekte dengue is volgens haar de “prijs die we betalen voor een falend beleid in de jaren zeventig.”
Chan was zeer kritisch over het huidige falen om een opleving van gele koorts in Afrika te voorkomen. De uitbraak wordt door de WHO nauwlettend gevolgd. Volgens haar zijn de omstandigheden in steden die de huidige uitbraak voeden, een “kruitvat.”
“Al langer dan tien jaar waarschuwt de WHO dat door veranderingen in demografie en landgebruik in Afrika ideale omstandigheden zijn gecreëerd voor explosieve uitbraken van stedelijke gele koorts”, zei ze. Een uitbraak in Angola in december 2015, voor het eerst na 28 jaar, verspreidde zich naar de Democratische Republiek Congo. In China en Kenia werden geïmporteerde besmettingen geconstateerd.
Los van de mislukking om de muggenpopulatie onder controle te krijgen, reflecteert de nieuwe uitbraak van gele koorts ook de mislukking om adequaat te vaccineren tegen de ziekte. “De wereld faalde om een excellent preventiemiddel op een goede manier strategisch in te zetten”, zei Chan. Al sinds 1937 bestaat er een veilig en goedkoop vaccinatiemiddel tegen de ziekte. (IPS/TE)
