Waarom zijn universiteitsstudenten het langst?

© Thinkstock
Marleen Finoulst
Marleen Finoulst Arts en journalist

Hooggeschoolden zijn gemiddeld groter dan lager geschoolden, zo leert het onderzoek van socioloog Dieter Vandebroeck. In de jaren 40 was het lengteverschil nog veel groter

Mannen met een hoger diploma meten gemiddeld 3,6 cm meer en vrouwen 2,5 cm. Dat verschil is ooit groter geweest. Wie in de jaren 40 aan de universiteit studeerde, was gemiddeld 5 cm groter dan een jonge soldaat. De opleiding van de kinderen speelt zelf eveneens een rol: kinderen uit het algemeen secundair onderwijs zijn gemiddeld ietsje groter dan kinderen uit het technisch onderwijs die op hun beurt weer wat groter zijn dan de kinderen uit het bijzonder onderwijs.

Uiteraard gaat het altijd om gemiddelden. Enige kinderen zijn gemiddeld 2 cm groter dan kinderen uit kroostrijke gezinnen en het oudste kind in een gezin met meerdere kinderen is gemiddeld 0,5 cm groter dan het jongste. Ook het opleidingsniveau van de moeder correleert met de lengte van haar kind, zo blijkt uit onderzoek onder leiding van antropoloog Roland Hauspie (VUB). Hoe hoger opgeleid ze is, hoe groter haar kinderen worden.

Groei is een positieve indicator van gezondheid. Voeding en infecties hebben een direct effect op de groei. De huidige economische crisis en de opflakkering van bepaalde infectieziekten is echter te weinig uitgesproken om een zichtbaar effect te hebben op de lichaamslengte. Overigens hebben we nog steeds toegang tot voldoende voedingsmiddelen, ook in de lage sociale klassen.

Welvaartspeil Een volk dat groter wordt, heeft het in regel goed. Lichaamslengte is een spiegel van het welvaartsniveau van een maatschappij. Hoe hoger het welvaartspeil, hoe makkelijker mensen toegang hebben tot voedingsmiddelen en hoe minder infecties ze doormaken dankzij vaccinaties, antibiotica en een goede hygiëne. In dergelijke omstandigheden komt het genetisch groeipotentieel van een volk helemaal tot zijn recht.

In de voorbije 100 jaar werden Belgen zelfs 10 tot 15 cm groter: ieder decennium komt er een dikke centimeter bij. Toch zullen we niet eeuwig blijven groeien, daar zijn wij als tweevoeters niet tegen bestand: hoe langer, hoe zwaarder onze rug belast wordt. Overigens zijn er aanwijzingen dat de lengtegroei stilaan een plafond bereikt, dat tonen althans de Nederlandse groeistudies waarbij de groeicurve stilaan naar een plateaufase neigt.

Voorspellen

Erfelijkheid speelt uiteraard een doorslaggevende rol. Ben je een kind van grote ouders, dan word je naar alle verwachting ook groot. De populaire formule van Havlicek die je uiteindelijke lengte voorspelt (lengte vader + lengte moeder x correctiefactor voor het geslacht, gedeeld door 2) kan er wel tot 8 cm naast zitten en is daarom individueel niet bruikbaar. Nauwkeurig is je groeicurve vanaf de leeftijd van ongeveer 2 jaar. Stel dat je je als peuter op lengtepercentiel 75 bevond, dan zal je lichaamslengte in normale omstandigheden op volwassen leeftijd zo goed als zeker op datzelfde percentiel blijven.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content