Veroorzaakt een verkoudheidsvirus een nieuw soort acute kinderhepatitis? 5 vragen

© getty
Trui Engels
Trui Engels Journalist Knack

Het aantal gevallen van de acute hepatitis van onbekende oorsprong bij kinderen blijft verder toenemen in Europa. Wat is er aan de hand?

Wat is hepatitis?

Hepatitis is een ontsteking van de lever met als symptomen geelzucht, koorts, verminderde eetlust, vermoeidheid, donker gekleurde urine, gewrichtspijn, buikpijn en misselijkheid. De ziekte wordt onder meer veroorzaakt door verschillende virussen, waarvan de belangrijkste A,B en C zijn.

Hepatitis A is het gevolg van een slechte hygiëne en hepatitis B wordt overgedragen via besmet bloed en lichaamsvocht (sperma, vaginaal vocht, speeksel). Er bestaat een gecombineerd vaccin tegen A en B. De C-variant wordt voornamelijk doorgegeven door contact met besmet bloed. Het komt in ons land vooral voor bij patiënten die leiden aan de erfelijke aandoening hemofolie, die voor 1989 massaal de ziekte via geïnfecteerde bloedproducten kregen.

Sommige gevallen van hepatitis worden niet door een virus veroorzaakt, maar door alcohol, immuunproblemen of bepaalde geneesmiddelen.

Hoeveel gevallen van deze nieuwe ernstige en acute hepatitis bij kinderen zijn er al geregistreerd?

Er is sprake van meer dan 55 bevestigde gevallen in landen van de Europese Unie en Noorwegen, zo blijkt uit de laatste cijfers van het Europees Centrum voor Ziektepreventie en -bestrijding (ECDC). De bevestigde gevallen doen zich voor in twaalf landen van de Europees Economische Ruimte. Het gaat onder meer om België, waar drie gevallen de hepatitis van onbekende oorsprong werden ontdekt. Daarnaast zijn er ook bevestigde gevallen in Oostenrijk, Denemarken, Frankrijk, Duitsland, Ierland, Italië, Nederland, Noorwegen, Polen, Roemenië en Spanje.

Eerder werden ook al meer dan honderd gevallen in het Verenigd Koninkrijk, waar de opvallende toename van deze mysterieuze ziekte voor het eerst werd opgemerkt, twaalf in de VS, twaalf in Israël en één in Japan. Wellicht is het werkelijke aantal groter omdat kinderen zonder ernstige symptomen niet in het ziekenhuis worden opgenomen. Alle patiënten zijn tussen 1 maand en 16 jaar oud.

De meeste patiënten herstellen na een paar dagen of weken, maar in 10 procent van de gevallen was er sprake van een acuut leverfalen waarbij een levertransplantatie vereist was. Een kind is overleden.

Hoe verontrustend is deze stijging?

Op zichzelf is ernstige hepatitis zonder duidelijke oorzaak bij gezonde kinderen niet zo heel erg zeldzaam, maar de huidige toenemende trend van plotse hepatitis is wel erg opvallend en onverwacht. Het gaat om 5 tot 10 keer meer gevallen dan normaal. Toch blijft het een erg zeldzame aandoening.

Wat is de oorzaak?

De oorzaak is nog steeds onbekend. Het gaat alvast niet om de een van de gebruikelijke hepatitisvirussen en er is geen verband met reizen naar het buitenland of met de coronavaccins. Het merendeel van de kinderen was immers niet gevaccineerd tegen covid-19.

De onderzoeken in de landen waar gevallen zijn geregistreerd, lopen nog. Maar er zijn wel enkele hypotheses: als potentiële boosdoener wordt vooral in de richting van adenovirus-41, een eenvoudig verkoudheidsvirus, gekeken. Een groot aantal gevallen testte namelijk positief op een besmetting met dit virus. Het adenovirus komt echter heel vaak voor bij kinderen, dus het is niet zeker of er een verband is. Adenovirus-41 werd nog nooit eerder gelinkt aan hepatitis bij gezonde kinderen.

Mogelijk ligt er een andere oorzaak aan de bron waardoor het adenovirus bij deze kinderen harder dan normaal toeslaat of een immuunreactie uitlokt. Die factoren kunnen zijn: een hogere vatbaarheid door een gebrek aan blootstelling aan virussen tijdens de pandemie, een eerdere infectie met het coronavirus of ander pathogeen, een combinatie met een besmetting met het coronavirus of ander virus, een toxine, geneesmiddel of een bepaalde omgevingsfactor.

Het zou ook kunnen dat er een nieuw soort adenovirus is opgedoken die mogelijk een leverontsteking veroorzaakt bij kinderen met een onrijp immuunsysteem.

De pandemie zou inderdaad een effect kunnen hebben door een verminderde blootstelling aan contacten en virussen. Het kan zijn dat iets wat voorheen nooit geïdentificeerd werd en amper voorkwam nu meer circuleert door de effecten van de lockdown en het vervolgens loslaten van de maatregelen, zoals nu ook het geval is met het griepvirus.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content