Om overgewicht aan te pakken, pleit Olivier de Greve, general manager Benelux van Weight Watchers, voor een integrale aanpak, waarbij de overheid preventie initieert en ondersteunt. ‘De overheid heeft een rol te spelen, waarbij elk individu zijn of haar verantwoordelijkheid opneemt.’
Lees ook de tekst van Bodytalk-hoofdredacteur Marleen Finoulst over de verantwoordelijkheid van de voedingsindustrie: Waarom kunnen we zo moeilijk weerstaan aan bewerkte voedingsproducten?
De Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) stuurde deze week opnieuw een waarschuwing uit: tegen 2030 krijgt Europa, en België in bijzonder, te maken met een gigantische obesitasepidemie. Ons land had de dubbelzinnige eer eruit te springen: samen met Bulgarije zal België procentueel het grootste aantal vrouwen met overgewicht tellen. Nog in het nieuws deze week: de oproep van een gerenommeerd Belgisch chirurg om maagverkleiningen terug te betalen vanaf 16 jaar in plaats van 18 jaar, en de daling van de consumptie van groenten en fruit in België de laatste tien jaar.
Het bericht van de WGO bewijst dat de bewustwording rond obesitas in Europa groeit. Dat is goed. Overgewicht is als een tsunami die over Europa golft. De gevolgen voor chronische aandoeningen zullen voor een mogelijk nog grotere naschok zorgen. De zogenaamde welvaartsziekten zoals cardiovasculaire aandoeningen, diabetes en zelfs kanker, worden in verband gebracht met obesitas. Ze maken elke dag slachtoffers. Het zijn progressieve ziektebeelden die bij een vroegtijdige aanpak zowel de mortaliteit als de morbiditeit kunnen terugdringen.
De hamvraag is: hoe gaan we als maatschappij aan een oplossing werken?
Ik zie op dit moment een grote hang naar extremen, en ik vind dat een verontrustende evolutie. Als we willen afvallen, grijpen we terug naar crashdiëten. Iemand die wil sporten, neemt ineens een duur fitnessabonnement voor een heel jaar, inclusief een dure outfit. En als laatste reddingsboei is een medische ingreep vaak nog de enige optie. Hoewel de resultaten na een dergelijke ingreep spectactulair zijn, vergeten de meeste patiënten dat deze operatie een zware ingreep is, met gezondheidseffecten (zoals vitaminetekorten bijvoorbeeld) op lange termijn. Wie zich stap voor stap een gezonde en evenwichtige levensstijl aanmeet, maakt een grote kans om eenmaal op een gezond gewicht, dat ook te behouden.
Bij een maagverkleining komt de ziekteverzekering voor 4.000 tot 5.000 euro tussen. Beeld je in wat een overheid met zo’n bedrag allemaal kan doen mocht ze dit in preventie kunnen steken. Professor Lieven Annemans (UGent) toonde twee jaar geleden aan dat wanneer elke Belg met overgewicht één BMI-punt vermagert (zo’n drie kilogram), dit de overheid op twintig jaar tijd vier miljard euro kan doen besparen. Met dit geld kan de nodige financiële ruimte gegeven worden om preventieprojecten op poten te zetten. Uiteraard vergt dit een samenwerking tussen de verschillende overheden.
Daarom pleit ik voor een integrale aanpak, waarbij de overheid preventie initieert en ondersteunt. Waarom is die integrale aanpak zo belangrijk? Omdat dit een gezondere en evenwichtigere levensstijl in de hand werkt die zowel op korte, middellange en lange termijn aantoonbare positieve gezondheidseffecten kan genereren.
Je kan het een beetje vergelijken met het gebruik van een kredietkaart. Je werkt een hele maand voor een salaris, je doet één zware uitspatting en je krijgt de rekening een maand later. Dit is net zo met een levensstijl… je beweegt dertig minuten (kan van alles zijn) en dat is goed. Maar dan kom je thuis en eet je op vijf minuten tijd allerlei rotzooi op. Dan heb je op korte tijd de geleverde inspanning teniet gedaan en krijg je de rekening achteraf gepresenteerd.
Veel leren van Nederland
We kunnen op dat vlak nog veel leren van Nederland. Onze noorderburen hebben een Nationaal Programma Preventie met specifieke gezondheidsdoelstellingen en een multidisciplinaire aanpak in de wijk. Op basis van een buurtprofiel en wijkscan worden er per wijk aangepaste lokale initiatieven opgezet die passen binnen de gezamenlijke agenda.
Gezondheidseffecten verspreiden zich in de eerste plaats vooral op microniveau: via de familie, vriendenkring, verenigingen,… De laagdrempeligheid van dit soort initiatieven is cruciaal: het is door naar de mensen toe te stappen, in hun dagelijkse leven, dat daadwerkelijk het probleem kan worden aangepakt. Of zou het toeval zijn dat Nederland in het WGO-rapport het enige land is waarvan men inschat dat het overgewicht er zal afnemen?
De overheid heeft dus een rol te spelen, waarbij elk individu zijn of haar verantwoordelijkheid opneemt. Er is een grondige mentaliteitswijziging nodig, en die begint bij ieder van ons. Laat ons stoppen met terug te grijpen naar extremen. Laat ons ook stoppen met obsessies over eten. Wie zich constant allerlei lekkers moet ontzeggen, zal op een bepaald moment alle motivatie verliezen. En nog ongelukkiger zijn.
Eén stukje taart in plaats van twee
Voeding is belangrijk, maar beweging is minstens even belangrijk. Laat ons, wars van extreme ingrepen en crashdiëten, focussen op minimale aanpassingen in het dagelijkse leven, met kleine successen, maar die een aanzet zijn voor een duurzame weg naar een gezonde levensstijl. Laat ons eens vaker de fiets naar de bakker nemen in plaats van met de auto te gaan. Eet een stukje taart op de verjaardag van je zoon of dochter, en geniet er samen van, maar eet er geen twee.
Het goede is dat vandaag iedereen heel wat mogelijkheden heeft om met kleine, dagelijkse aanpassingen in het leven naar een gezondere levensstijl te evolueren, met op het einde van de rit een betere levenskwaliteit.
Laat ons de tools die we vandaag hebben, aanwenden voor die kleine aanpassingen, en niet alleen voor peperdure ingrepen. Het is de enige duurzame manier om de epidemie die ons tegen 2030 belooft te overspoelen, tegen te gaan.
Olivier de Greve, general manager Benelux van Weight Watchers
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier