Artsenkrant en de Apotheker hebben deze avond de laureaten van de Galenusprijs in de bloemetjes gezet. Het nieuwe kankergeneesmiddel dat vorige week van minister De Block terugbetaling kreeg, schoot de hoofdvogel af.
De CAR-T-behandeling is een treffend voorbeeld van volledig gepersonaliseerde geneeskunde. De T-lymfocyten van de patiënt worden hierbij in vitro genetisch aangepast, zodat ze de chimeric antigen receptor (CAR) tot expressie brengen. Als de gemodificeerde T-lymfocyten daarna via een infuus bij de patiënt worden aangebracht, binden ze zich krachtig aan een antigeen van de kwaadaardige cellen. Dit leidt tot vernietiging van het tumorweefsel.
Het concept wordt momenteel belichaamd door twee geneesmiddelen, die dit jaar de Galenusprijs kregen. Kymriah (Novartis) is onder specifieke voorwaarden geïndiceerd bij acute lymfoblastaire leukemie en diffuus grootcellig B-cellymfoom. Yescarta (Gilead) heeft als indicaties grootcellig B-cellymfoom en primair mediastinaal B-cellymfoom.
In beide gevallen worden de T-lymfocyten genetisch gemodificeerd met behulp van een virale vector. Minister van Gezondheid Maggie De Block heeft op 23 mei aangekondigd dat CAR-T-behandeling vanaf begin juni zal worden terugbetaald bij acute lymfatische leukemie en grootcellig B-celllymfoom.
De prijs voor het meest innovatieve medisch materiaal ging naar het koppel Magseed en Magtrace. Magseed zijn paramagnetische zaadjes die bij een patiënte kunnen worden ingeplant om een borsttumor af te lijnen, zodat de chirurg hem tijdens de ingreep gemakkelijk kan lokaliseren.
Magtrace is een paramagnetische tracer die in de tumor kan worden geïnjecteerd om de schildwachtklier aan het licht te brengen. Zowel Magseed als Magtrace worden opgespoord met Sentimag, een magnetometer die specifiek ontworpen is voor het detecteren van kleine hoeveelheden paramagnetische structuren.
Deze technologie omzeilt de bijzondere voorzorgen die moeten worden genomen bij het hanteren van radioactief materiaal voor het afbakenen van borsttumoren en het opsporen van de schildwachtklier. Ze is ontsproten aan een samenwerking tussen technologiebedrijven Sysmex en Endomag.
In het fundamenteel onderzoek was de Franse bioloog Cyril Corbet de sterkste. Hij overtuigde de jury met zijn werk rond de therapeutische mogelijkheden gerelateerd aan de verzuring van de tumorale micro-omgeving.
