Volgens een grote studie van de Harvard School of Public Health kan men ongeveer 40% van alle kankers in de dikke darm voorkomen. Daarvoor zou men om de 10 jaar een coloscopie moeten ondergaan.
Jaarlijks tellen we in België een 8.000 nieuwe gevallen van colorectale kanker, terwijl er een 2900 of ongeveer 36% aan overlijden. Volgens schattingen van enkele jaren geleden zou men daar een 15 tot 16% van kunnen voorkomen. De nieuwe Amerikaanse cijfers klinken echter veel positiever.
Volgens een langdurende opvolging over 22 jaar van bijna 89.000 mensen blijkt dat een coloscopie ongeveer 40% van de colorectale kankers kan voorkomen.
Voor ons land zou dat neerkomen op 3200 minder nieuwe gevallen van dikdarmkanker per jaar. Dat is natuurlijk wel heel simpel en optimistisch gerekend, want het lukt nooit om álle Belgen te controleren. Maar het zet wel te denken.
De studie werd gepubliceerd in de New England Journal of Medicine, algemeen beschouwd als het belangrijkste medische tijdschrift ter wereld.
Niet voor het plezier
Een coloscopie laat je echter niet uitvoeren voor het plezier. Je mag het gerust een lichte aanslag op 2 openingen van je lichaam noemen.
Deze visuele controle van de binnenwand van de dikke darm kan uitgevoerd worden met een dure (en niet terugbetaalde) kleine camera die je moet inslikken. Geen eenvoudige klus want “deze pil” is 2,5 cm lang en bijna 1 cm dik.
Sommige mensen verkiezen dit echter boven de traditionele en meest gebruikte techniek, waarbij een arts een soepele endoscoop, tot 160 centimeter lang, stelselmatig langs de aars opschuift.
De dikke darm is bovendien geen mooie rechte buis waar de kijkbuis vlot in vooruit glijdt. Hij kronkelt en kan zich verplaatsen en vaak moet de arts de darm in de juiste plooi leggen om een bocht te kunnen nemen.
De controle verloopt meestal onder verdoving en is dan ook pijnloos, maar nogal wat mensen klagen de dag nadien toch van minstens een ongemakkelijk gevoel in de buik, om het voorzichtig uit te drukken.
Slikken op bevel
Voor beide procedures moet de darm ook grondig gereinigd worden. Er mag in de darm geen vlokje voeding of noem het stoelgangmassa meer aanwezig zijn omdat deze het zicht kunnen vertroebelen. Voor die reinigingsprocedure moet je zakjes poeder met veel water mengen en dat blijven drinken tot de stoelgang zuiver water is.
Het is dus te begrijpen dat veel mensen die deze procedure ooit al ondergingen, er behoorlijk tegenop kijken, maar ze is hoe dan ook onwaarschijnlijk veel minder erg dan de kwaal.
Het is ook een veilige procedure. Slechts in minder na 2 op de 1000 coloscopieën loopt er iets mis. Meestal een doorboring van de darmwand, geen akkefietje, maar als de arts er snel bij is, blijven de gevolgen heel beperkt.
Oké voor 15 jaar
De arts speurt in de darm naar onregelmatigheden die een voorbode zijn van kanker en uiteraard ook naar de aanwezigheid van tumoren.
Heel vaak zijn dat kleine poliepjes waarvan men weet dat ze kunnen uitgroeien tot kanker. Die kunnen gemakkelijk weggenomen worden door er een lus van metaaldraad als een lasso omheen te leggen en het steeltje vervolgens met een lichte elektrische stoom door te schroeien.
Van verdachte weefsels worden stalen genomen voor verder onderzoek.
Een darm zonder tekenen van afwijkend weefsel of poliepen biedt geen garantie dat men geen darmkanker meer zal ontwikkelen. Die garantie kan niemand je geven, maar je mag toch vrij gerust zijn. Voor de eerstvolgende 15 jaar is dat risico relatief klein.
Om zeker te zijn dat men er toch tijdig bij is om in te grijpen, raadt men echter aan om elke 10 jaar een coloscopie te laten uitvoeren.
Vlaanderen
Op 1 oktober 2013 start een Vlaams bevolkingsonderzoek naar dikkedarmkanker bij mannen en vrouwen van 56 tot 74 jaar. Dankzij deze screening hoopt men jaarlijks een 400 sterfgevallen te voorkomen.
Bij dit onderzoek krijgen de mannen en vrouwen uit de doelgroep de gelegenheid om gratis hun stoelgang te laten onderzoeken op bloedsporen. Die kunnen immers op mogelijke voorlopers van kanker wijzen.
Worden zulke bloedsporen aangetroffen dan zal de huisarts verwijzen voor verder onderzoek met een coloscopie.
Hoe doeltreffend deze aanpak is, moet nog blijken. Het is hoe dan ook een goedkopere oplossing dan iedereen om de 10 jaar een coloscopie te laten ondergaan.
Preventie helpt ook
Je risico op darmkanker daalt ook met een 25% als je niet rookt, voldoende beweegt, overgewicht vermijdt, niet te veel alcohol drinkt en gezond eet (vezelrijk, veel fruit en groenten, weinig rood vlees).
Helaas zijn de mensen die deze voorstellen niet opvolgen, vaak ook het minst vatbaar voor deze boodschap.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier