Gezonde voeding is het nieuwe geloof

Gwyneth Paltrow, het oervoorbeeld van een 'voedselradicaal' © GF

‘Eerst was er de religie, vervolgens zochten we naar zin in seks en drugs. Nu is ons voedsel aan de beurt’, zegt Hans Dagevos, consumptiesocioloog aan de universiteit van Wageningen, in Knack. ‘Voedselradicalisme zal in de toekomst alleen maar toenemen.’

Steeds meer mensen kijken niet alleen meer naar de prijs wanneer ze boodschappen doen, maar veeleer naar de voedingseigenschappen van producten. Er is een polarisatie aan de gang van volstrekt gezonde mensen die angstvallig onder meer koolhydraten, gluten en lactose uit hun eetpatroon willen bannen en mensen alleen op de prijs letten en altijd rücksichtslos voor het goedkoopste voedsel gaan.

En dat doen we volgens Hans Dagevos, consumptiesocioloog aan de universiteit van Wageningen, om identiteitsredenen. ‘We ontlenen onze identiteit niet alleen meer aan ons werk of het type auto waarin we rijden, maar ook aan wat en waar we eten’, verklaart Dagevos deze week in Knack. Voedsel is dan ook veel meer dan vroeger overal aanwezig en iedereen wil anders dan zijn medemens zijn. Eten noemt Dagevos de ‘grondstof van ons geloof’.

Rauw voedsel boven alles

Het is een verhaal van tendenzen. Raw foodies bijvoorbeeld leerde het brede publiek in 2008 kennen na een Nederlandse documentaire met een moeder die haar negenjarige zoon enkel rauw voedsel te eten gaf. Dat leidde vier jaar later tot een vervolgprogramma, groeiproblemen en een massale maatschappelijke verontwaardiging die de jongen dwong om onder te duiken. Het is echter in de VS dat de raw foodism-beweging ten top gedreven wordt. Goeroes zoals David Wofle en Ann Wigmore inspireren velen om te zweren bij tarwegrassap, noten en kiemen, zolang de ‘goede bacteriën’ maar niet ‘doodgebakken’ worden. Ondertussen verkopen ook de boeken van Pascale Naessens in onze contreien als zoete broodjes.

Zoektocht naar perfectie

‘Het past allemaal in onze zoektocht naar perfectie’, zegt Dagevos. ‘Een kind met een beugel was vroeger een uitzondering, nu is een beugel alledaags. Een kind dat vroeger “druk” was, moest ermee leren leven, nu krijgt het de diagnose ADHD en aangepaste medicatie.’

‘Extreme vormen van voedselradicalisme zullen in de toekomst alleen maar toenemen’, voorspelt de onderzoeker. ‘Want een gematigd, wetenschappelijk onderbouwd advies klinkt voor veel mensen onvoorstelbaar saai. Ze willen eruit springen. Dat merk je ook in het publieke politieke debat: wie geen radicaal standpunt verkondigt, wordt nauwelijks gehoord.’

(Jan Stevens)

Lees het volledige verhaal over gezonde voeding deze week in Knack

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content