Gezichtstransplantatie, ontnuchterende beelden

Je hoort het woord “gezichtstransplantatie” uitspreken op televisie of radio en je denkt bijna automatisch aan “beautiful people”. Maar de reële beelden zijn ontnuchterend.

Groot gelijk hadden de Gentse artsen om geen beelden vrij te geven van de man die bij hen een gezichtstransplantatie onderging. De New England Journal of Medicine, de top onder de medische tijdschriften, plaatste recent wel enkele beelden op hun website van voor en na de ingreep. Je wordt er niet echt vrolijk van, ook al betekent de ingreep een hele verbetering voor de patiënten.

Belgische expertise In november 2005 werd in Frankrijk de eerste gedeeltelijke gezichtstransplantatie uitgevoerd. De patiënt was een jonge vrouw, Isabelle Dinoir, die ernstig misvormd was door haar hond. Sindsdien zijn er wereldwijd nog gezichtstransplantaties uitgevoerd. Gent was de 19de in de rij.

De Belgische arts, Benoït Lengelé van het Universitair ziekenhuis Saint-Luc in Woluwe was één van de pioniers in dit nieuwe terrein van transplantaties. Hij stond op 26 november mee aan de operatietafel in Amiens. Hij wordt ook nu in het artikel in de New England Journal of Medicine weer expliciet bedankt voor zijn expertise en hulp.

Geen gelijkenis

Tot 2005 werd de ingreep zo goed als onmogelijk geacht, vooral vanwege de complexiteit van de bloedsvoorziening van de weefsels. Maar ook vanwege de ethische, psychologische en sociale consequenties van de ingreep.

Een gezicht is extreem persoonlijk. Als gezonde mensen kan je je haast niet voorstellen, dat je die identiteit kunt opgeven. Voor de behandelde patiënten lijkt dat toch helemaal anders te liggen. Met hun nieuwe gezicht kunnen ze weer onder de mensen komen.

Omdat de botstructuur van hun gelaat behouden blijft, gelijken ze niet op de donoren. Dat wordt ook bevestigd door familieleden van de donoren.

Na verloop van tijd keren het gevoel en de motorische controle over de gelaatsspieren weer terug. Maar het is altijd afwachten hoever het herstel gaat.

Jan Etienne, Bodytalk