‘Geen sportshort, maar wel geklede bermuda’: welke maatregelen nemen werkgevers bij een hittegolf?

Bijna alle werkgevers (97 procent) nemen maatregelen om werken bij de huidige hoge temperaturen aangenamer te maken.

Elke werkgever is verplicht om te anticiperen op periodes van heel hoge maar ook heel lage temperaturen. Wanneer de wettelijk vastgelegde maximumtemperatuur overschreden wordt, moet de werkgever bijvoorbeeld een aantal maatregelen treffen. Voor een kantoorjob ligt die drempelwaarde op 31 à 32 graden, terwijl dat bij een fysiek zeer zware job 20 graden is.

De tegemoetkomingen die de werkgever voorziet, kunnen verschillende vormen aannemen, zo blijkt uit een enquête van het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen (NSZ) bij 402 ondernemingen.

84 procent van de ondernemingen voorziet extra drank en werknemers krijgen bij 64 procent van de ondervraagde werkgevers extra pauzes. In 29 procent van de bedrijven krijgen medewerkers ijsjes aangeboden en 8 procent voorziet hoofddeksels.

Met de benen bloot

Driekwart van de ondernemingen staat toe dat medewerkers luchtiger gekleed naar het werk komen dan normaal. Bovendien heeft 64 procent van de ondernemingen er geen probleem mee dat mannelijke medewerkers met een korte broek naar het werk komen. Het gaat daarbij dan wel niet om een sportshort, maar om een geklede bermuda, stipt NSZ aan.

De Universiteit Gent gaat deze week zelfs nog een stapje verder. Daar moeten de zowat 13.652 werknemers nog maar 6 uur per dag werken. Werknemers bij wie het takenpakket dat toelaat, mogen ’s ochtends om 7u al aan hun werkdag beginnen en om 13u naar huis gaan. Deze ‘zomerregeling’, die voorlopig tot vrijdag 27 juli loopt, geldt voor alle werknemers ongeacht de vakgroep, faculteit, afdeling of directie waarvoor ze werken. De regeling geldt voor alle personeelsleden ‘voor zover de dienstnoodwendigheden dat toelaten’. ‘Voor bijvoorbeeld dierenverzorgers is de regeling niet van toepassing’, verduidelijkt de universiteit.

‘Zo’n zomerregeling is niet zaligmakend. Wie bijvoorbeeld mag stoppen om 15 uur, verlaat het bedrijf net op het warmst van de dag’

Dat een werkgever besluit om bij aanhoudende hitte de werkroosters aan te passen, zoals de Universiteit Gent doet, is perfect mogelijk. Het staat bedrijven vrij om een reeks maatregelen in het arbeidsreglement op te nemen die de werknemers moeten beschermen tegen buitengewone temperaturen, zegt Lieve Ponnet van de federale overheidsdienst (FOD Waso). Al is Ponnet niet onverdeeld positief over maatregelen die de werkdag verkorten. ‘Zo’n zomerregeling is niet zaligmakend. Wie bijvoorbeeld mag stoppen om 15 uur, verlaat het bedrijf net op het warmst van de dag’, merkt ze op.

Hoewel elke werkgever verplicht is om maatregelen te nemen, blijft de regelgeving hierover eerder algemeen, al stelt ze wel duidelijk dat een werkgever preventief moet optreden door te voorzien in een programma van technische en organisatorische maatregelen die toegepast kunnen worden wanneer zich een hittegolf aandient. Dat gebeurt in overleg met het Comité PB en na advies van de bevoegde preventieadviseur-arbeidsgeneesheer.

Het kan dan gaan om het aanbieden van verfrissende dranken en het zorgen voor ventilatie, maar ook het beperken van de duur en de intensiteit van de blootstelling of het aanpassen van de werkroosters en/of arbeidsorganisatie. De werkgever kan die maatregelen laten opnemen in een collectieve arbeidsovereenkomst of er kan een cao worden afgesloten op sectorniveau, legt Ponnet uit.

Maatregelen voorgeschreven door de wet

De werkgever is daarin niet volledig vrij. Ook de wetgeving schrijft enkele zaken voor. Zo moeten werkgevers van zodra een bepaalde index wordt bereikt en rekening houdend met de zwaarte van het werk sowieso zorgen voor verkoeling en extra rusttijden.

Die index kan bepaald worden aan de hand van een vochtige globethermometer. Een bepaalde warme temperatuur kan bij zeer vochtig weer immers ondraaglijk zijn, terwijl die bij droog weer geen probleem geeft. Gezien de kostprijs van zo’n toestel gaan slechts weinig bedrijven over tot de aanschaf ervan. Aan de hand van tabellen op de website van de FOD Waso kan je de omrekening doen door een gewone thermometer in combinatie met een vochtigheidsmeter te gebruiken.