Terwijl het aantal gevallen van hiv elders stabiel blijft of afneemt, kent de Arabische wereld een snelle toename van nieuwe patiënten. Politieke onrust, conflictsituaties, armoede en een gebrek aan bewustzijn door het sociale taboe liggen mee aan de oorzaak.
Volgens schattingen van Unaids, het aids- en hiv-programma van de Verenigde Naties (VN), woonden in 2012 270.000 mensen die besmet zijn met het hiv-virus in het Midden-Oosten en Noord-Afrika (MENA). Volgens de VN kende deze regio in datzelfde jaar 31.000 nieuwe besmettingen en 16.500 doden.
“Infecties groeiden met 74 procent tussen 2001 en 2012 en de sterfgevallen door aids verdrievoudigden”, zegt arts Matta van het Bellevue-ziekenhuis in Libanon.
Behalve in Somalië en Djibouti concentreert de epidemie zich vooral in kwetsbare milieus van mensen die meer kans lopen op een besmetting omdat ze man zijn en seks hebben met andere mannen, vrouwelijke of mannelijke sekswerker zijn of drugs injecteren. In Libië is 90 procent van deze laatste categorie besmet met hiv, zegt Matta.
Ontkenning
Omdat bovenstaande activiteiten wettelijk strafbaar zijn in deze landen wordt preventie extreem bemoeilijkt. Enkel in Tunesië, waar prostitutie legaal is, werken vrouwelijke sekswerkers niet in de clandestiniteit, waardoor ze van hun klanten kunnen eisen om een condoom te gebruiken.
“De Arabische landen en gemeenschappen ontkennen de epidemie en de afwezigheid van vrijwillig testen betekent dat voor elk geïnfecteerd persoon er tien andere zijn van wie we het niet weten”, zegt arts en consultant Khadija Moalla.
“Mensen met hiv riskeren discriminatie en vrezen het stigma. In Egypte wordt meer dan de helft van de mensen die besmet zijn met hiv de toegang tot ziekenhuizen ontzegd”, zegt Matta.
Aidscentrum platgebrand
Preventie- en behandelingsprogramma’s opzetten is extreem moeilijk, stelt ook Unaids.
De oorlog in Irak, die in 2003 begon, heeft bijvoorbeeld tot de stopzetting van alle lopende VN-aidsprogramma’s geleid en volgens Moalla werd het nationale aidscentrum in Libië recent platgebrand.
In de Arabische wereld zou slechts een op vijf hiv-patiënten de medicatie krijgen die nodig is om de ziekte te onderdrukken.
“De hoge moraal die de Arabische wereld voorstelt als bescherming tegen hiv kan de epidemie niet begrenzen”, zegt Matta. “De lokale overheden moeten dit groeiend probleem aanpakken, dat nog verergerd wordt door de onrust die hier heerst.” (IPS)
