Relict van een oude oorlog

De bouwkundige en landschappelijke overblijfselen van de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) zijn allemaal bekend in de Lage Landen. Alleen archeologisch kunnen nog vondsten gedaan worden. Langs de oevers van de Schelde, Durme en Rupel werd tijdens het Beleg van Antwerpen een fortengordel aangelegd door de Spaanse heroveraars. Die diende te verijdelen dat Staatse troepen Antwerpen zouden kunnen ontzetten (voor 1584) of heroveren en was soms gelinkt aan een hoger of iets verder gelegen blokhuis. In Niel, niet ver van de strategisch belangrijke samenvloeiing van Rupel en Schelde, was het Spaanse fort De Sterre gelieerd aan een kasteelsite op het hoogste punt van het dorp. Dat middeleeuwse kasteel van de familie Berthout was zijn hoogtij al voorbij, maar door zijn strategische ligging (hoog en door een gracht omgeven) werd de vroegere donjon omgebouwd tot blokhuis. Dat had visueel contact met het lager gelegen fort en met de fortifi caties in de nabijgelegen dorpen Boom, Schelle, Hemiksem, Wintam en de stad Rupelmonde. In een vierkante toren werden langs alle zijden schietgaten aangebracht om aanvallers tegen te houden en te wachten tot versterkingen zouden opdagen. Het blokhuis verloor na de Vrede van Münster zijn militaire functie en werd stukje bij beetje verbouwd tot woonhuis. Daartoe werden schietgaten weggestopt achter nieuwe binnenmuren en de ruimten gecompartimenteerd. Tot in de jaren 1950 was het huis bewoond, nadien ging het op in een tuinzone. Alle bouwkundige inventarisaties liepen er voorbij, tot het recent werd herontdekt. Een beschermingsprocedure is nu opgestart, waarna voorzien is dat het gebouw zal worden gerestaureerd.

Partner Content