Ondanks de gemotoriseerde en steeds technologischer oorlogvoering speelden duiven ook in de Tweede Wereldoorlog een belangrijke rol als koerier. Radioberichtgeving werd gepeild en veel agenten, die als telegrafist werden gedropt, werden snel opgepakt.
Verzetsgroepen die informatie hadden verzameld of piloten wilden wegbrengen, dienden in de eerste plaats contact te krijgen en te houden met de Britse inlichtingendiensten. Dat ging niet van een leien dakje, zeker de eerste jaren van de bezetting duurde het maanden eer een rapport Londen bereikte.
Voor de Britse inlichtingendiensten was het ook belangrijk om contacten te kunnen leggen met mensen die informatie wilden terugsturen, want (denk aan de Britse komediereeks over het verzet in WO II – ‘Allo ‘Allo) Londen wilde graag weten hoe de Duitse invasieplannen en kustverdediging er uit zagen, wat de gemoedstoestand van de bezette bevolking was en of die de BBC konden ontvangen. Een methode uit de Grote Oorlog werd – met veel scepsis want old school – hernomen en verbeterd, operatie Columba. Niet een luchtballon, maar vliegtuigen zouden nu duiven droppen boven bezet Frankrijk, België, Nederland en Denemarken. Op 8 april 1941 werden de eerste duiven boven België geparachuteerd door de RAF voor MI14(d). Vele zouden volgen. Sommige duiven verongelukten, vele werden voor een beloning naar de Duitsers gebracht of opgegeten door de vinders. In het doosje van de duif zat een brief met de vraag om informatie met de duif terug naar Engeland te sturen. Dat gebeurde dus niet altijd, zoals de cijfers voor 1943 pijnlijk aantonen. Van de 5.814 duiven die boven Europa werden gedropt, kwamen er 634 terug. Daarvan hadden er slechts 378 een bericht mee.
Leopold Vindictive
De duif die bij de familie Debaillie terecht kwam, zorgde voor de oprichting van de verzetsgroep ‘Leopold Vindictive’. De boodschap met codenummer 37 over de Duitse versterkingen van de Belgische kust was zo uitgebreid dat het zelfs op het bureau van Churchill terecht kwam. Idealisme deed de leden van deze (en andere) amateuristische verzetsgroepen veel risico’s nemen. Het verzamelen van voor de geallieerden militair belangrijke informatie was niet eenvoudig, maar het gevaarlijkste onderdeel was om die gegevens in Engeland te krijgen. In Voor God en Vaderland combineert BBC security correspondent Corera zijn kennis over de Secret Pigeon Service van de Britse militaire inlichtingendienst met de geschiedenis van de families (Joseph) Raskin, (Arseen) Debaillie en (Hector) Joye die bij het inlichtingennetwerk Leopold Vindictive betrokken waren. Deze verzetslieden bekochten in 1943 hun patriottisme met de dood onder een Duitse guillotine. Niet alleen in Nederland woedde een Englandspiel, ook in België werden gevangengenomen Britse agenten door de Abwehr, de Duitse militaire contraspionagedienst, gebruikt om fake news naar Engeland te sturen en verse agenten en voorraden ’te verwelkomen’. Door de interne machtsstrijd tussen de Britse geheime diensten zoals MI6 en SOE en die van de regeringen in ballingschap werd er veel te laat of niet gereageerd. Belangrijke informatie kwam zo niet terecht en er sneuvelden ook nodeloos veel Britse agenten (dikwijls ballingen) en verzetslui. Niet alleen duiven werden opgeofferd…
Voor God en Vaderland
Een Belgisch priester, zijn verzetsgroep en een postduif tijdens WO II
Horizon, Amsterdam/Antwerpen 2018
320 blz., ? 22,50 ISBN 978 94 926 2657 8
G/Geschiedenis
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
