Onder de tafel en op de bank

Het Palais-Royal, of De gerijfelijke meisjes, 1818.

De tentoonstelling Porno op papier is een reis door de Nederlandse geschiedenis aan de hand van de erotische verbeelding. Juist de maatschappelijke spanningen rond gedeelde taboes maakt die reis zo interessant.

Net als tegenwoordig is de geschiedenis van de pikante publicaties er een van gedogen en verbieden. Zo stond Amsterdam aan het einde van de 17de eeuw bekend als Europa’s meest zinnelijke stad, maar verloor het die status in de repressievere 18de eeuw. Overigens is de erotische verbeelding tot diep in de 20ste eeuw er vooral een van woorden, zoals liederen, toneelstukken en vertaalde romans. Het waren tevens gelegenheden om de sociale orde te becommentariëren. In zijn klucht Het gestoorde naaypartijtje van Willem de Ve (1786) koppelde patriot Pieter Vreede het weifelachtige karakter van de laatste stadhouder van de Republiek aan zijn ongetwijfeld net zo haperende seksuele daadkracht.

De Lach, verscheen van 1924 tot 1972.
De Lach, verscheen van 1924 tot 1972.

Werd voor de Tweede Wereldoorlog het schaarse beeldende materiaal onder de toonbank nog verkocht als ‘realistisch’, na het vertrek van de geallieerde bevrijders en de daaropvolgende seksuele revolutie wordt de markt overspoeld met expliciete bladen als Chick en Candy, magazines als Playboy en parodiërende stripverhalen.

Voor elk wat wils dus. De expositie is aldus een bonte verzameling boeken, afbeeldingen en jaargangen, waarbij de voortdurende discussie over inhoud een mooie afspiegeling is van onze stilzwijgende en vingerwijzende cultuur. Het staat in ieder geval allemaal gedrukt.

Partner Content