Niall Ferguson
Verborgen netwerken uit de geschiedenis
Hollands Diep, Amsterdam 2017
639 blz., ? 29,99 ISBN 978 90 488 3588 1
Luther en Zuckerberg
Om de paar jaar gooit de Schotse historicus Niall Ferguson met een vuistdik nieuw boek een steen in Clio’s vijver. Van het trekken van grote lijnen en het leggen van onverwachte dwarsverbanden heeft hij zijn handelsmerk gemaakt. Je moet het maar durven (en kunnen!) om in je eentje de geschiedenis van het Britse imperium ( Empire, 2004) of ‘een financiële wereldgeschiedenis’ te schrijven ( De geldmachine, 2007, en, Het succes van geld, 2008). Om nog maar niet te spreken over Civilisation (2012), dat hij óók nog eens vergezeld liet gaan van zesdelige documentaireserie.
In zijn nieuwste boek gaat Ferguson met zevenmijlslaarzen door de geschiedenis om af en toe wat langer stil te staan bij de invloed van ‘netwerken’. Wie kent wie? Wie werkt met wie samen? Bij wie ligt het primaat? Soms lag deze bij ‘de massa’ (het plein) en soms bij ‘de elite’ (de toren). Ferguson definieert het begrip ‘netwerk’ erg ruim. De ondertitel die het boek in de Nederlandse vertaling meekreeg (‘verborgen netwerken’) is echter ronduit misleidend: een groot deel van de beschreven gebeurtenissen en ontwikkelingen voltrok zich in de volle openbaarheid.
Ferguson legt de nadruk op de manier waarop ‘nieuws’ gemaakt en verspreid werd en hoe er door deze of gene bewust zand in de communicatieraderen gestrooid werd. Het bewust verspreiden van ‘fake news’ is geen vinding uit de 21ste eeuw (waaraan de auteur overigens wel zeer uitvoerig aandacht besteed). De uitgevers die vijf eeuwen geleden een drukpers in bedrijf hadden, konden op een vergelijkbare manier als Facebook en Google vandaag de dag, bijna ongecontroleerd hun gang gaan. Maarten Luther en Zuckerberg op één lijn zetten: je moet er maar op komen.
G/Geschiedenis
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
