‘Franstalige cipiersbonden, durf na deze staking niet meer zeggen dat jullie opkomen voor de allerzwaksten’

De staking van de Franstalige cipiers is een communautaire en een politieke staking waarbij de elementaire rechten van de gedetineerden genegeerd werden. Dit is geen sociaal overleg, maar sociaal geweld, stellen Veerle Wouters en Hendrik Vuye, co-voorzitters van Objectief V, Studiecentrum confederalisme.

Eindelijk is er een voorakkoord, na weken staking. Of beter, er is reeds lang een akkoord, maar alleen met de Vlaamse cipiers. Waalse en Brusselse cipiers staken reeds weken alleen rustig verder. En zelfs nu er een voorakkoord is, blijven ze nog even staken. De Vlaamse cipiers begrijpen het niet. ‘Voor ons is het schitterend, het verbetert iedere keer maar’, verklaart Gino Hoppe van de socialistische vakbond vorige zaterdag na een zoveelste onderhandelingsronde. Ook syndicaal zijn er twee democratieën. De ene begrijpt niet wat de andere bezig houdt. De ene democratie is bereid anders te werken, de andere niet. De ene democratie wil vooruit, de andere wil terugkeren naar de situatie van 2014.

Deze staking is een communautaire staking. Het behoeft geen betoog. De Nederlandstalige bonden dreigen, bij monde van Filip Duval (ACV), er zelfs mee om een akkoord te sluiten zonder de Franstaligen. De Vlaamse socialistische vakbond zit op dezelfde lijn. Als het water zo diep is, dan moeten ze deze stap zetten.

Het is een politieke staking. Stel eens dat justitie gedefederaliseerd wordt. Zullen de Franstalige bonden dan ook staken met zoveel overtuiging? Zullen de stakers dan ook de steun krijgen van PS-voorzitter Elio Di Rupo?

De Franstalige cipiers vinden het nodig om hun eisen kracht bij te zetten door het kabinet van de minister van Justitie kort en klein te slaan. Wat heeft dit te maken met het stakingsrecht? Dit is gewoon een ordinair misdrijf. Dit dient dan ook afgehandeld als een ordinair misdrijf. Zo hoort het in een democratie.

Blijkt ook nog dat vele van de stakende cipiers gewoon op ziekteverlof zijn, met een doktersbriefje. Wat heeft dat te maken met het stakingsrecht? Dit is gewoon oplichting van de overheid. Dit is het miskennen van de solidariteit met de zieken. Zijn de Franstalige bonden hier fier op? Neen, wel neem er dan uitdrukkelijk afstand van.

Beste Franstalige cipiersvakbonden, durf na de wekenlange staking niet meer zeggen dat jullie het opnemen voor de zwaksten van onze samenleving. Dit doen jullie niet. Door de gedetineerden gedurende weken aan hun lot over te laten, schenden jullie de meest elementaire rechten van de gedetineerden. Jullie gedrag is een aanfluiting van het verbod op folteren, onmenselijke en vernederende behandeling als vervat in artikel 3 van het Mensenrechtenverdrag. We hadden nooit durven denken dat vakbonden zich tot zo’n gedrag gingen verlagen. Waarom hebben de Franstalige cipiersvakbonden zelf geen gewaarborgde dienstverlening opgezet tijdens de staking? Dit kan toch?

Buitensporige beperkingen

Het comité ter voorkoming van foltering dringt reeds sedert 2005 aan op een gegarandeerde dienstverlening in de gevangenissen. En het kan, want het stakingsrecht is een voorwaardelijk recht. Het kan worden beperkt, maar beperkingen mogen niet buitensporig zijn. Het recht van de gedetineerden om geen onmenselijke en vernederende behandeling te ondergaan is daarentegen een absoluut recht.

Het rapport (2013) over België van het comité ter voorkoming van foltering is op dit punt wel heel duidelijk. Op de opmerking van de cipiersvakbonden hoe belangrijk het stakingsrecht wel is, antwoordt het comité: ‘Le Comite? conside?re qu’il n’existe aucun obstacle a? ce que des mesures, notamment le?gislatives, soient prises afin d’assurer la mise en place d’un service garanti en milieu pe?nitentiaire, tout en respectant les droits et liberte?s des agents pe?nitentiaires’.

Het is bijzonder spijtig dat rechters dwangsommen hebben uitgesproken tegen de Belgische Staat. Het is echter onvermijdelijk. De overheid moet de rechten van de gedetineerden waarborgen, ten allen tijde. Het is bijzonder spijtig dat onderzoeksrechters verdachten hebben vrijgelaten omdat de omstandigheden in de stakende gevangenissen onmenselijk zijn. Maar ook dat is onvermijdelijk. Een onderzoeksrechter mag geen onmenselijke en vernederende behandeling opleggen.

Wat vooral spijtig is, en niet onvermijdelijk, is dat de cipiersvakbonden geen dwangsommen moeten betalen. Zij miskennen immers in de eerste plaats het folterverbod van artikel 3 EVRM. Dit kan voor de toekomst worden geregeld, namelijk door de vakbonden rechtspersoonlijkheid te geven. Dat dit meer dan noodzakelijk is, dat hebben de Franstalige cipiersvakbonden bewezen.

Ten slotte, een pluim voor de vakbonden van de Vlaamse cipiers. Ze hebben de grenzen van het stakingsrecht en het collectief overleg gerespecteerd. Zij hebben tevens de rechten van de gedetineerden gerespecteerd. Het kan dus ook anders. Zo moet het in de toekomst. Sociaal overleg is belangrijk, maar sociaal geweld is geen sociaal overleg.