‘Het is opmerkelijk te zien hoe de mediamachine draait als een van de belangrijkste media-actoren zelf betrokken is’, schrijft jurist Stijn Verbist over de berichtgeving over het conflict aan de top van de VRT.
Terwijl Paul Lembrechts althans volgens bepaalde media, een ‘goed rapport‘ kan voorleggen wordt Peter Claes vakkundig weggezet als ‘manipulatief, eigengereid…’. Enkele feiten en bedenkingen.
Lembrechts is CEO van de VRT sedert 1 maart 2016. Claes werkt er sedert 2002.Als de VRT (en niet de CEO) vandaag een goed rapport krijgt, lijkt dat dan niet eerder de verdienste van de Directeur Media en Productie die al 18 jaar aan de kar trekt dan van een CEO die de voorbije 3,5 jaar voornamelijk zakelijke aspecten diende te behartigen?
De voormalige CEO én 4 directieleden vroegen om het ontslag van Claes. In welk personeelsstatuut is voorzien dat als collega’s om het ontslag vragen van een personeelslid van de VRT, dat een dergelijk ontslag dan ook gewettigd zou zijn? Er is een personeelsdossier, met evaluatieverslagen of desgevallend verslagen van functioneringsgesprekken. Nergens valt te lezen dat Claes een keer of vaker negatief geëvalueerd zou zijn. Geen woord over functioneringsgesprekken aangaande zijn stijl of een opgelegd coachingstraject. Als dergelijke stukken hadden bestaan, hadden we het allemaal geweten.
Framing troef: in berichtgeving over conflict aan VRT-top zijn grenzen overtreden.
Aan een ontslag moeten concrete aantoonbare en ernstige feiten ten grondslag liggen. Buiten een inderdaad vernietigende maar vooral ook eenzijdige karakteriële beschrijving liggen er in hoofde van Claes geen dergelijke feiten voor. Onlangs werd ‘onthuld‘ dat hij gesproken had met N-VA. Claes had ‘zelfs’ geluncht met de fractieleider van Vlaams Belang. Ik zoek vruchteloos naar een bepaling in het Strafwetboek die verbiedt om te lunchen met politici die een invloed hebben op het bestuur van de VRT. Claes zou die lunch ook “verborgen hebben gehouden” voor zijn collega’s. Opnieuw een loze beschuldiging: het personeelsreglement van de VRT kent evenwel geen systeem van whereabouts… Met die onthulling heeft het conflict aan de VRT-top zich evenwel onmiskenbaar ontmaskerd als het onvermogen om te gaan met het veranderde politieke landschap. Wat denkt u dat schadelijker is voor de VRT: contacten met N-VA en Vlaams Belang hooghartig afslaan of met die mensen in overleg treden?
Een louter persoonlijk conflict niet professioneel kunnen bezweren kan voor een CEO zeer problematisch zijn, vooral wanneer men in wezen zelf persoonlijk is betrokken. Hoe kan interne informatie uit een personeelsdossier dat normaal met de grootste vertrouwelijkheid moet worden behandeld zo systematisch gelekt worden? Lembrechts moet bijvoorbeeld al maanden op de hoogte geweest zijn van de lunch van Claes met het Vlaams Belang. De CEO heeft immers zicht op dergelijke uitgaven. Nochtans was hij na de bewuste berichtgeving niet in staat of bereid om de tendentieuze en foutieve berichtgeving te corrigeren. Nochtans moet hij deontologisch voorbeeldig zijn. Een CEO moet er objectief blijk van kunnen geven het eigen belang ondergeschikt te stellen aan het algemeen belang van de VRT. Blijkbaar was dat moeilijk.
Hoewel alle berichtgeving kritiekloos negatief was voor Claes, heeft die zelf op geen enkele wijze heeft gereageerd ‘om de sereniteit van het debat te kunnen bewaren’. Hij heeft op geen enkel ogenblik olie op het vuur gegooid en alle bagger in stilte over zich heen laten komen. De framing heeft Claes intussen reeds zo ontmenselijkt dat hij in de ogen van de goegemeente geen verdediging meer verdient en dat er gestaakt wordt om zijn ontslag te bekomen… Allicht heeft Claes werkpunten, maar wie heeft die niet? Echte bemiddeling en coaching kunnen wonderen doen.
Bemiddeling betekent dat een onafhankelijke derde tracht partijen met elkaar te doen communiceren. Een headhunter die al eerder een rangschikking had opgemaakt bij de selectie van de CEO (en de niet selectie van Claes) is uiteraard geen onafhankelijke derde. Van negatieve vooringenomenheid t.a.v. de CEO die hij zelf heeft voorgesteld, kan hij in elk geval niet verdacht worden. Op basis van een paar gesprekken een rapport opstellen, kan ook bezwaarlijk als een bemiddeling worden aangezien. Het negatief rapport omtrent Claes dat in dat verband is neergelegd, is juridisch dan ook waardeloos.
De berichtgeving rond Claes heeft deontologische grenzen overschreden. Het is opmerkelijk te zien hoe de mediamachine draait als een van de belangrijkste media-actoren zelf betrokken is. Blijkbaar wordt men blind voor de normen die men als journalist zo graag anderen oplegt, van zodra men zelf is betrokken. Het is ongezien hoe opponenten van Claes hun weg naar media gezocht en gevonden hebben, en hoe er eensluidend en kritiekloos over hem is bericht op basis van interne en vertrouwelijke informatie. Het is onbegrijpelijk dat de vakbonden zich tegen die ronduit schandalige werkwijze niet verzetten.
Stijn Verbist is jurist en advocaat. Hij is docent overtuigingsleer aan de UHasselt. Hij schrijft deze opinie in eigen naam en is niet persoonlijk betrokken in het conflict aan de top van de VRT.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier